Een nieuwe zomer, een nieuwe literaire quiz. In dit rijtjeshuis woonde ooit een beroemde schrijver. Maar wie? En waar?
Het geven van het goede antwoord leidt, zoals de trouwe lezers van deze blog weten, tot onsterfelijke roem, aangezien het Nationaal Archief om de zoveel tijd een backup maakt van deze website. Uw antwoord zal dus, lang nadat de zeespiegel twee meter is gestegen en Nederland grotendeels heeft weggevaagd, nog steeds bekend zijn.
Een Vinexwijk… Naima el Bezaz?
Maar als we straks zijn weggevaagd, bij wie zal het antwoord dan bekend zijn?
Goed punt. 😉
Bij iedereen die dan in de archieven dit stukje leest.
De Belgen. In Antwerpen-Bad.
Zolang dat maar geen Verdronken land van Antwerpen wordt. 😉
Staat in de cloud…
De Rood-Geel-laan in Zoetermeer?
Godfried Bomans woonde op Zonnelaan 17 Haarlem (Tuinwijk), aldus de schrijver zelf in de Avonturen van Pa Pinkelman, deel 3.
En we hebben een winnaar!
Gerard van het Reve.
De vraagstelling roept de vraag op: heeft Nederland – als belangrijkste taalgebied zonder nobelprijswinnaar voor literatuur – beroemde schrijvers? Of alleen bekende schrijvers. Het verschil is door Hein Donner neergezet: “Euwe was niet bekend, Euwe was beroemd”. Hoeveel beroemde Nederlanders zijn er helemaal? Euwe, Cruyff, Maxima.. dat is het wel zo’n beetje.
Boerhaave, Huygens. Willem die de Madoc maakte.
Mag Spinoza er ook nog bij?
Lorentz, Erna Spoorenberg, Elly Ameling, Bernard Haitink, Eva Maria Westbroek…en nog vel anderen.
Jona, ‘Willem die Madocke maakte’, was geen Nederlander in de zin van het huidige Nederland, maar meer dan waarschijnlijk een Vlaming.
Zie: https://www.wikiwand.com/nl/Willem_die_Madocke_maecte
en nog veel andere bronnen.
Als je een Nederlandstalige schrijver bedoelt (in dit geval denk ik in het Middelnederlands), dan mag je hem erbij tellen.
Overigens had Jakob Krekel het in eerste instantie over Nederland en over schrijvers.
Dat Nederland veel beroemde schrijvers heeft, geloof ik ook niet, wel bekende of enigszins bekende. België heeft één Nobelprijs gekregen voor de literatuur, nl. Maurice Maeterlinck, een in het Frans schrijvende Vlaming uit de Gentse bourgeoisie, die overigens ook Vlaams kon spreken. Nu weet ik dat het Nobelcomité ook niet zaligmakend is, maar we moeten ergens een maatstaf hebben, hoe gebrekkig ook. Alles samen genomen, toch maar povertjes, voor een bevolking van zowat 24 miljoen inwoners (Nederland, Vlaanderen, Suriname). Ik aarzel om Zuid-Afrika erbij te tellen. Sommige schrijvers hebben in het buitenland wel (enige) bekendheid, maar het houdt niet over.
Als we de groep van beroemde personen (schilders, zangers, dirigenten, designers, architecten, natuur-, wis- en sterrekundigen, etc…) breder nemen, dan kan Nederland inderdaad bogen op een in verhouding tot zijn grootte zeer respectabele status.
Van Basten, Rembrandt, Van Gogh, Huygens (de natuurkundige), Van der Waals, Anne Frank, Erasmus, Spinoza, Paul Verhoeven, The Golden Earring (al weten een hoop niet dat zij Nederlanders zijn). De vrouwen komen er bekaaid af, maar velen (vooral sporters, maar bv. ook Neelie Kroes) zijn in hun niche eveneens wereldberoemd. En als Euwe meetelt zij ook.
Ja, verdomd, Rembrandt!! De geniaalste schilder aller tijden. Goed zo, FrankB.
Dat had hij (via-via) van Caravaggio
U wilt toch niet zeggen dat Rembrandt een minder groot en origineel schilder was dan Caravaggio?
Nee, hoor.
Maar zonder Caravaggio, geen Rembrandt.
Weet u dat zeker?
Karre wie?
Leeuwenhoek, van
Dus inderdaad geen beroemde schrijver. Wie Willem die madoc makede was weten we niet en Anne Frank heeft iets beroemds geschreven, maar kun je niet echt een schrijver noemen. Bomans is dus hoogstens “bekend”, en dat alleen bij 50plussers.
Vrouwelijke sporters: Fanny Koen, Dafne Schippers
Nee, geen beroemde schrijver. Of het zou Henric van Veldeke moeten zijn
Ik zou voor Willem die de Madoc maakte een lans willen breken: weliswaar een grote onbekende, maar zolang er mensen in het buitenland Middelnederlands studeren om Van den vos Reynaerde te lezen, is het toch wel een beroemdheid.
Waar blijft Erasmus??
Die is genoemd. Maar met zoveel reacties kun je iets over het hoofd zien.
Overheen gelezen!
Prima dat hij er bij staat.
geen bekende Nederlander, (BN-er), maar een beroemde onbekende Nederlander, zoals Frankrijk zijn beroemde onbekende soldaat heeft. Is weer eens wat anders.
Pardon? Schreven Erasmus en Spinoza dan niet? Als Sartre in aanmerking kwam voor de Nobelprijs voor Literatuur, dan zij toch zeker ook, met terugwerkende kracht!
“maar kun je niet echt een schrijver noemen”
Waarom niet? Omdat ze de pech had vroegtijdig te overlijden in kommervolle omstandigheden? Wat een criterium.
Het Nationaal Archief maakt om de zoveel tijd een back up…intrigerend!
Niets ten nadele van deze blog, maar hoever gaat de verzameltaak van ons “nationale geheugen”??
Met zicht op de Schneeberg in Wangenbourg valt het niet zwaar het Spaarne met bijbehorend dreigend NAP te vergeten. Zelfs in de wetenschap dat op ferme steenworpafstand van zijn oevers in de nog steeds indrukwekkende Tuinwijk op Zonnelaan 17 de gelauwerde Godfried Bosmans woonde. De beloofde onsterfelijkheid kan me gestolen worden, overigens.
Zonnige groet,
Jarko Aikens
Gerard Reve? Die hield van sneuë woningen.
Is er nog een plaatsje voor Vincent van Gogh?
Ik heb er nog een paar. Niet mijn muziek, maar beroemd zijn ze: DJ Tiësto en Andre Rieu!
Niemand over Bomans? Vooruit dan. We lichter er deze uit: ‘Zonder band met het heden is geschiedsbeoefening een bezigheid voor antiquairs en muntverzamelaars. Het is juist door zijn relatie met het moment, waarin wij leven, dat het verleden zijn glans verkrijgt’.
Wat ik grappig vind is dat het hier om een literaire quizvraag ging, waar een winnaar uit kwam. Dat een deelnemer, Jakob Krekel, vervolgens de terechte opmerking maakt over het feit dat we geen beroemde schrijvers hebben en dat er vervolgens een zeer bonte opsomming in de diverse reacties gegeven wordt van allerlei beroemdheden die Nederland heeft op de meest diverse gebieden, vind ik toch een beetje vreemd. Pas op dat we geen beroemdheid vergeten, dames en heren!
Ach ja, goed lezen is een kunst die ook ik maar matig beheers.
Niettemin houd ik vol: Erasmus, Spinoza en Anne Frank. Schreven alle drie boeken die tot op de dag van vandaag wereldwijd worden gelezen. Nobelprijs (voor de Literatuur) waardig.
Dat roept de vraag op: wie heeft een werk van Erasmus of Spinoza gelezen. Over deze beroemdheden ja, vrijwel iedereen, maar van hen? Misschien heeft iemand de Laus stultitiae (vertaald) gelezen, maar de Tractatus theologico-politicus, of de ethica, daar is niet door te komen.
Ach. M’n moeder had Anna Karenina in de kast staan en ik weet zeker dat ze het nooit uitgelezen heeft. Bij mij staan Ulysses en De man zonder eigenschappen ook nog steeds te wachten tot ik me er eens aan ga wagen. Kortom, beroemd en veel gelezen zijn twee verschillende dingen.
Van Erasmus heb ik wel wat gelezen. Van Spinoza niet, al weet ik minstens drie standbeelden die aan hem zijn gewijd.
Zijn brieven (van Erasmus) zijn een aantal jaar geleden verzameld en in enkele kloeke werken gepubliceerd.
Die heb ik niet integraal gelezen, maar dat is nu juist het leuke; het zijn losse brieven, en geen doorlopend verhaal. Je kan het dus makkelijk een lange tijd wegleggen en vervolgens weer eens een brief lezen!
Ik. En ik ben niet de enige, gegeven de paar honderd recensies op
https://www.goodreads.com/book/show/205218.Ethics
Welnee, dat is wat bloggen zo bizar en leuk maakt.
Jullie met je Erasmus en Spinoza, daar gaat het niet over. We doen er een literair subquizje bij, met welnemen van JL. Uit welk werk komt het citaat dat ik hierboven aanhaalde?
Ik weet het niet.
Op de keper beschouwd, 1963. Daaruit nog een paar losse flodders: ‘Een schrijver moet voor iets staan. Eerst dan heeft hij wat te zeggen. Schoonheid is een bijprodukt van overtuiging’. Of anders deze: ‘Met zelfbeklag komen we er niet, nog minder met eisen aan de regering’. Maar het beste uit heel die bundel was toch het verhaal over een handel in schoolartikelen in Haarlem. Voor mij zeer herkenbaar, en degene voor wie het in Nl niets zegt kent zijn verleden niet. Bomans was grandioos (en dan gaan ze het hier overal over hebben behalve over Bomans, grrrr).
Dan had Bomans heel wat minder moeten schrijven, want mijn grote bezwaar tegen hem is nou net dat hij maar zo weinig te zeggen had en eigenlijk nergens voor stond.
Proficiat FrankB, dat is toch wel de gouden medaille in het misslaan van de plank. Je doet het erom nietwaar. Bomans stond voor heel wat, maar boven alles toch voor eerlijkheid en authenticiteit. Dat loopt als de rode draad door alles heen, en waar de schijn van het tegendeel hem tegemoet kwam stond hij klaar met zijn poeslieve sarcasme (Roland Holst vond hem een ‘fluwelen duivel’). Tegenwoordig zijn eerlijkheid en authenticiteit iets meer ingeburgerd, wat misschien de reden is dat er nog geen nieuwe Bomans is opgestaan. Hoewel sommigen er wel dicht bij in de buurt komen…
Ik denk dat dat klopt, van dat verlangen naar echtheid. Hij is zachtmoedig in zijn spot met dikdoeners, maar spot is het zeker.
Even afgezien van het dagboek van Anne Frank, dat ook hier in Medellín op straat te koop ligt (spaanse versie), hebben Erasmus en Spinoza nooit de niveau’s van algemene beroemdheid gehaald die hier te lande (Colombia) Gabriel García Márquez verkreeg. Door werkelijk iedereen gelezen en gewaardeerd die maar lezen kan in Colombia.
Welke Nederlandse auteurs hebben dat, behalve Anne Frank, óók voor elkaar weten te krijgen?
1. De in Nederland ten onrechte ongewaardeerde Jan de Hartog met immense oplages één van Noord Amerika’s topauteurs, en van links tot rechts gretig gelezen, terwijl Jan toch overduidelijk progressief was.
https://legacy.lib.utexas.edu/taro/uhsc/00047/hsc-00047.html
2. En dan de echte Nederlandse top-ster, Xaviera Hollander, met oplage cijfers rond de 20 miljoen exemplaren: H H. Zoek ’t u zelf maar even na. Ik maak verder geen reclame voor haar, onze eerste, laatste, korte tijdens een verjaardagsfeestje en enige ontmoeting in 2007 was vanaf de eerste seconde een volkomen ‘disaster’.
Om op Freud’s cynische sarcasme te parodiëren: ¨Ik kan deze Madam van harte aan wie dan ook aanbevelen.¨
Maar wél Nederlands’ best verkopende ‘auteur’.
Wat een land.
Nimmer de Nobelprijs voor de Literatuur, laat staan voor de Vrede.
Jan de Hartog verdient, en meer dan eigenlijk, postuum, beide.
@ een proeve van (harde, want ik wist diep in mn geheugen beter..) zelfkritiek.
Met uitzondering van de (zeer grote) Tobias Asser die in 1911 samen met de (zeer grote) Alfred Fried, de Duitser die zijn naam meer dan eer aandeed, terecht en welverdiend de Nobelprijs voor de Vrede ontving.
https://www.nobelpeaceprize.org/Prize-winners/Prizewinner-documentation/Tobias-Michael-Carel-Asser-Alfred-Hermann-Fried
Helaas heeft hun beider inzet en harde werken het uitbreken van de eerste wereldoorlog niet kunnen voorkomen. En helaas hebben ondanks de uitdrukkelijke waarschuwingen van John Maynard Keynes (The economic consequences of the peace, 1919), het quartet USA, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en italië er werkelijk alles aan gedaan, om het uitbreken van een tweede wereldoorlog niet alleen uit te lokken, maar materieel, de-facto en de-iure van rode lopers te voorzien en te faciliteren. De USA ging zelfs zover dat men tegen de eigen, zelf-opgelegde en uitdrukkelijk verbiedende voorwaardes in, Duitsland enthousiast meehielp te herbewapenen.
Zou de wereld eigenlijk wel iets geleerd hebben nadien?
Niks risico’s in de Golf van Hormuz…
Luister en huiver bij de woorden van voormalig nummer twee onderhandelaar in Havana, en inmiddels helaas ex ambassadeur in Brussel, dr. Sergio Jaramillo, die als arme Colombiaanse student in Heidelberg oud-Grieks studeerde, daarin een eerste PhD behaalde, en daar als kelner bijverdienend, vloeiend Duits leerde spreken (en daarna Engels en daarna Frans):
https://edition.cnn.com/videos/tv/2019/06/13/amanpour-sergio-jaramillo.cnn
Ik herhaal even de actuele cijfers voor Colombia:
* 7.8 miljoen interne vluchtelingen (hoogste ter wereld)
* 2 miljoen vluchtelingen uit Venezuela (Curacao: 60.000) (hoogste ter wereld)
* sedert januari 2019 gedode mensenrechten activisten: 317 (hoogste ter wereld)
Ondertussen gaat het ‘fijne’ Nederland gewoon door met snuiven, roken, spuiten en cynisch de neus optrekken voor het mede naar de verdommenis helpen van een heel volk, inclusief de maffieuse netwerken in West en Noord Afrika en de aldaar vermoorde Dogon (centraal Mali).
Graag wat meer Jan de Hartog, graag wat meer Anne Frank.
Bomans had gelijk! (relatie met het heden maakt historiserende wetenschap zinvol en boeiend…)
En graag wat minder zogenaamde HH’s.. (meestentijds maffia gelieerd zoals we dankzij veel academisch speurwerk maar al te goed weten.)
Annie M.G. Schmidt?
In Bolivia heb ik El diario de Anne Frank broederlijk naast Mi lucha van Adolfo Hitler zien liggen.
Anne Frank schreef weliswaar in het Nederlands, maar mogen we haar daarom een ‘Nederlandse auteur’ noemen?
Afgezien van het feit dat ze haar werk waarschijnlijk zelf niet gepubliceerd had willen zien had ze de oorlog overleefd, was ze geen Nederlandse. Ze werd geboren als Duitse, kwam als vluchteling naar Nederland en verloor haar Duits staatsburgerschap in 1941. In Nederland werd ze nooit van een paspoort voorzien. Dat werd haar dood omdat ze als staatloze niet kon emigreren. Ook na haar dood is ze staatloos gebleven omdat het Nederlanderschap niet postuum toegekend kan worden. Dat bleek overigens pas in 2004 toen de voor de televisie (!) mee mocht doen aan de nep-verkiezing ‘grootste Nederlander’.
Dat ze hier ‘allang als Nederlands staatsburger beschouwd omdat ze in Nederland opgroeide en in Nederland haar literaire werk schreef’ (quote Wikipedia) doet niet ter zake. Door haar een ‘beroemde Nederlandse auteur’ te noemen steken we haar veer nu wel graag in onze reet.
Nederlands was Annes moedertaal.
Het Duitse staatsburgerschap was haar in 1935 afgenomen, in 1941 verloor ze ook haar ‘Staatsangehörigkeit’.
Correct.
Maar zoals we tegenwoordig ook weten maakt het feit dat Nederlands je moedertaal is nog niet dat je ook staatsburger bent, we sturen je net zo makkelijk (de wet is de wet beste burger!) terug naar en ver land waar je niemand verstaat. We pronken met Anne maar hebben werkelijk niets geleerd van haar dood.
Ik vind het feit dat ze in zowel Nederland als Duitsland mocht meedingen naar een volkomen zinloos en eerder nationalistisch aandoend publieksvermaak net zo smakeloos als pogingen vanuit de verenigde Staten om haar alsnog te ‘adopteren’. Alsof dat land minder schuld treft.
We kunnen ook kijken naar de meeste vertalingen. Dat lijstje, behalve de nummer één, verrast mij. Jan de Hartog staat er al vast niet op, AMG Schmidt evenmin, Bomans zeker niet en ook Erasmus en Spinoza al niet.
https://www.editio.nl/magazine/verdieping/10-meest-vertaalde-nederlandstalige-boeken.html
@ FB
¨Jan de Hartog staat er alvast niet op.¨ Nee allicht niet!
Die lichtelijk triomfantelijke mededeling kan eenvoudig ontkracht worden.
Jan de Hartog schreef het leeuwendeel van zijn literaire werk in het Engels.
Dat werk werd, gedeeltelijk, naar het Nederlands vertaald, een minder omvangrijke taalgroep dan het Engels is.