Even een vraagje. Hierboven twee Romeinse keizerportretten, herkenbaar aan de kransachtige diadeem. De linkse komt uit Nikomedeia en staat bekend als Diocletianus, al kan het ook Aurelianus zijn. De rechtse, afkomstig uit Apollonia in Albanië, lijkt wel op de linkse. Maar is het ook dezelfde kop?
Ik heb het idee dat dit niet dezelfde man is, maar ik ben niet goed in het herkennen van gezichten, zeker als het antieke beelden betreft. Anderzijds heb ik wel het idee dat ik dit gezicht ergens van ken. Wie helpt?
De linker kop mist de frons en de wat verbeten mond van de rechter kop. Ik vraag me af waardoor je zou kunnen denken dat beide portretten van dezelfde man zijn
Dat was ook mijn eerste gedachte.
Het voorhoofdsbeen boven de oogkassen heeft ook een andere vorm.
Als ik kijk naar het foto-realistisch overzicht van Daniel Voshart (https://voshart.medium.com/photoreal-roman-emperor-project-236be7f06c8f) zou ik de rechterkop betitelen als Gallienus, al heeft Lucius Verus ook een soortgelijke coupe en baard. Zeker de langzittende keizers zullen in de loop der tijd wel een lichte gedaanteverandering hebben ondergaan.
Lastig vergelijken van een foto. Maar dit lijkt niet dezelfde man. Wenkbrauwpartij, oogvorm en wallen, kaaklijn: alles is anders. En hoewel de beschadiging daarbij een rol kan spelen: dat zuinige strenge mondje van het rechter portret heeft in tegenstelling tot het linkerportret niets sensueels.
Ik vond mijn eerste reactie te negatief en heb er de portrettengalerij in Heinz Kähler, Rom und Seine Welt, München 1958, naast gelegd. Tafel 195, 238, 246 en 247. Links is inderdaad Diocletianus of Aurelianus, rechts lijkt het meest op Caracalla, al is de typische neuswortel dan wel weggesleten. Het zou ook Maximinus Thrax kunnen zijn, dan kloppen de voorhoofdrimpels niet helemaal. De omvangrijke snor komt bij geen van beide afbeeldingen voor.
En keizer Max had ook een flinke kin.
Ik gok op Maximianus. Dit portret vertoont wat gelijkenis met het portret van hem in het museum van Toulouse.
Je ziet duidelijk het verschil in ooraanzet. Alhoewel er waarschijnlijk een leeftijdverschil is en de rechtse de oudste is vanwege de voorhoofdsrimpels.
Het eerste dat mij opviel is de totaal verschillende kaaklijnen.
Er bestaat gezichtsherkenningssoftware, bij politie en dergelijke. Het zou een interessant project kunnen zijn om dat soort software los te laten op gebeeldhouwde koppen.
Ja, dat zou een heel leuke toepassing zijn.
Blijft de vraag waarom Jona een gelijkenis ziet en toch denkt dat het niet dezelfde man is
Ervaring. Ik zie de hele dag door mensen lopen die ik ken en die dan toch niet zijn wie ik denk dat ze zijn.
Dit zijn duidelijk twee verschillende mensen. Kijk goed naar de vorm van het gezicht. De diepliggende ogen van de een en de bolle ogen van de ander. Het ene gezicht is breed het andere hartvormig. De aanzet van de oren verschilt. En de uitdrukking van de persoonlijkheid.
Zijn de koppen een beetje te dateren aan de hand van de stijl van de lauwerkrans?
Wat helpt, is dat de linkerkop een keizer van een eind in de dertig tot voor in de veertig laat zien en de rechter een van 50+ tot 60+. Voor de rechterfiguur valt Caracalla dan af en is Gallienus ook niet zo waarschijnlijk. Voor de linkerkop komen de kort regerende soldatenkeizers die al op leeftijd waren (zoals Aurelianus) niet in aanmerking.