De technocratie ingerommeld

Breughel, “De parabel der blinden” (1568)

Voorbeeld één

In De Volkskrant van vandaag schrijft Ellen de Visser dat in het Leidse Universitair Medisch Centrum een reuma-onderzoekster vrij systematisch de resultaten van haar onderzoek heeft vervalst. Het is gelukkig uitgekomen op de normale manier: collega’s konden de resultaten niet reproduceren. Twee al gepubliceerde artikelen zijn inmiddels teruggetrokken, de vrouw is ontslagen en het onderzoek – dat had moeten leiden naar een geneesmiddel – is beëindigd. Het excuus van de onderzoekster is inmiddels al even normaal: de combinatie van hoge werkdruk en de noodzaak resultaten te kunnen tonen, leidde tot fraude. Blijkbaar vinden althans sommige onderzoekers het normaal dat bij de keuze tussen patiëntenbelang en eigenbelang het laatste prevaleert.

Voorbeeld twee

Ik vernam de afgelopen maand van twee identieke wetenschappelijke benoemingsprocedures. Beide keren ging het om een mij bekende onderzoeker – briljant, blank, Europees en man – die werd uitgenodigd te solliciteren bij een internationaal project. Beide waren de droomkandidaat. Beide keren bleek er een complicatie: op beide projecten werkten al veel briljante blanke Europese mannen en uiteindelijk werd in beide gevallen iemand benoemd met mindere wetenschappelijke kwalificaties. Dit betekent, met andere woorden, dat de wetenschap zélf inbreuk maakt op de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om de best-denkbare wetenschap te leveren en dus de burger dupeert. In één geval leidde het tot een boze reactie van een bedrijf dat bij het project was betrokken; die kwestie speelt nog.

Lees verder “De technocratie ingerommeld”

Tien jaar Kennislink

Paneldiscussie

Vandaag vierde Kennislink.nl zijn tienjarige jubileum, en dat werd gevierd in Nemo. Voor wie de website niet mocht kennen: er zijn ruim negenduizend artikelen te vinden over wetenschap, men geeft een nieuwsbrief uit met zo’n tienduizend abonnees en men kan zichzelf, met enig recht, typeren als een “etalage van de Nederlandse wetenschap”. Ik heb het aantal gasten in Nemo niet geteld, maar het was behoorlijk druk, en in de menigte herkende ik wetenschapsjournalisten, voorlichters, onderzoekers en enkele bestuurders.

Het programma was gevarieerd en laat zich niet goed samenvatten, maar ik heb twee A4-tjes volgeschreven met observaties die ik voor mij de moeite van het delen waard vond, waarbij ik niet pretendeer compleet te zijn of zelfs maar het belangrijkste op te schrijven.

Lees verder “Tien jaar Kennislink”