Ik heb al vaker geschreven over de snelle verspreiding van slechte informatie over de geschiedenis van de Oudheid. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen, zoals doorgeschoten specialisme en een data-explosie, terwijl de studenten sinds de jaren tachtig te kort worden opgeleid om onjuiste informatie nog te bestrijden.

Een andere factor is de opkomst van het internet, waardoor de informatieoverdracht meer een dialoogkarakter heeft gekregen, en het bestaan van betaalsites. Zolang veel (populair)wetenschappelijke publicaties alleen tegen betaling bereikbaar zijn en activisten op bijvoorbeeld Wikipedia wél kunnen verwijzen naar hun informatiebronnen, kunnen zij de schijn wekken van controleer- en betrouwbaarheid, terwijl bona fide geleerden dat niet kunnen.

Illustratief is de affaire-Van der Hoeven. In 2005 gaf de Nederlandse minister van Onderwijs, Maria van der Hoeven, er in een artikel op haar blog blijk van sympathiek te staan tegenover Intelligent Design. Dit leidde tot reacties van biologen en andere wetenschappers, die haar uitlegden welke vergissingen ze maakte. Wie hierover nu informatie zoekt, zal makkelijk het creationistische standpunt vinden, maar niet de wetenschappelijke weerlegging daarvan. Op het internet strijden de echte geleerden, die hun op betaalsites verborgen informatie niet kunnen tonen, met de armen gebonden, zodat onjuiste informatie zich makkelijker kan verspreiden dan goede.

Gelukkig zijn er initiatieven om een einde te maken aan de betaalsites, maar de traagheid daarvan draagt bij aan het verlies aan draagvlak voor de wetenschap. Wetenschappelijke kennis ligt te vaak achter slot en grendel. Inmiddels stellen te veel mensen de vraag waarom ze moeten betalen voor wetenschappelijk onderzoek en nóg een keer als ze de resultaten willen kennen. Dat valt inderdaad niet uit te leggen.