En dan krijgen we naast alle andere narigheid van de laatste tijd ook nog eens het bericht dat Albert Uderzo is overleden.
Asterix, wie is er niet groot mee geworden? Ik in ieder geval wel, ik kan me niet meer herinneren wanneer ik het voor het eerst las, maar voor mij is Asterix iets wat er gewoon altijd al geweest is. Een van de redenen dat ik deze blog volg, is dat ik op zoek was naar een onderwerp voor een historische strip. Een tijd lang heb ik niks met de oudheid willen doen, want tegen Asterix kun je niet op. (Maar als je zo gaat denken, doe je helemaal niets meer.)
Voor mij is het geen broodwinning, voor Uderzo was het dat wel en dat betekende dat hij soms ook strips moest tekenen waar hij zelf weinig zin in had, zoals de pilotenstrip Tanguy en Laverdure op scenario van Jean Charlier. Grappige strips lagen hem meer, maar met bovengenoemde strip liet hij zien dat hij meer kon dan karikaturale figuurtjes tekenen.
Maar uiteindelijk gaat het er bij een strip niet om hoe goed je vliegtuigen, schepen of paarden kunt tekenen. Dáárvoor kom je met geduld, documentatie en kennis van het perspectief een heel end. Het gaat er in feite om of je goede personages kunt neerzetten en dat kon Uderzo als geen ander. Of het nou een van woede ontploffend stamhoofd is, een sexy meisje, een klassieke held (Tragicomix in Het eerste legioen), schlemielerige Romeinse soldaten, bange everzwijnen, grommende hondjes, ze zijn allemaal even raak.
Als schrijver was hij iets minder getalenteerd; na de dood van Goscinny gingen de verhalen er niet op vooruit, al is De Odyssee van Asterix met zijn verwijzingen naar James Bond en de eeuwig oorlogvoerende volkeren in het Midden Oosten nog wel een leuk album.
Dus als je deze tijd veel binnen zit, haal weer eens een Asterix uit de kast. Het leuke aan stripboeken is dat je erin kunt blijven bladeren, het verveelt nooit!
En nu sluit ik af, want ik moet nog een halve tegel doen.
[Op mijn uitnodiging om met enkele gastbijdragen dit tot een coronavrije ontmoetingsplaats te maken, ging ook Frans Buijs in. Dank! Meer gastbijdragen zijn welkom.]
Astérix moet je in het Frans lezen: de taalgrappen dragen bij aan de charme. In vertaling gaat er veel verloren hoor. Bovendien werd de Nederlandse vertaling in Nederland gemaakt…veel fransonkundigen daar.
Ik ben Belg, mea maxima culpa, ik vond Astérix vaak Gaullistische gallocentrische troep.
Leve Lambik!
Ja, maar dan moet je natuurlijk wel heel goed Frans spreken. Goscinny heeft wel eens gezegd dat hij in de latere verhalen, toen hij wist dat het in meerdere talen vertaald zou worden, minder typisch Franse grappen wilde maken. Of Uderzo dat ook helemaal goed heeft doorgekregen, weet ik niet. In Asterix in Indusland zit een grap over de Phoenicische stad Tyrus=tir=schietbaan, die door de vertaler via een voetnoot wordt uitgelegd. Woordgrappen vertalen is altijd moeilijk, zeker als die woordgrappen ook nog eens worden uitgetekend. Dus ja, er gaat vast wel iets “lost in translation”.
Dank U voor de vriendelijke reacties. België stripland: mijnheer Dupuis ( Waals) liet zijn strips in Nederland vertalen.
Maar de uitgever van Tintin liet zijn strips door Belgen vertalen: Ton, ik geef een feestje maar ik kom nooit klaar.
Haan in wijnsaus, dat lust ik graag.
Lambik en Wuske en Siske waren in een Antwerps- Nederlandse tussentaal, wat vaak de charme vergrootte.Maar niet de talenkennis van de Vlaamse lezertjes.
Miljaar!
Ik had een oom met een hoog Lambik-gehalte. Nonkel Tilmand was geweldig.
Beste Iq, of La Grande République zich inderdaad met de ideologische strekking heeft (willen) bemoeid/bemoeien is wel onderwerp van speculatie geweest. De auteurs zouden zich in ieder geval ertegen hebben verzet. Dat de verhaallijnen na het verscheiden van René Coscinny er minder op werden ben ik met Jona eens.
Weet gij wel, dat Coscinny nog een ander zeer amusante reeks heeft geschreven, met illustraties van Jean-Jaques Sempé; te weten ‹ Le petit Nicolas ›. Eveneens zeer gallisch, maar ik ben dankzij mijn franse Bonne Maman nu eenmaal een beetje in die traditie opgevoed.
Tout à vous.
“Drink je bier op- snel, voor het koud wordt!”
Uit Asterix en de Britten
“Ik kook alles in water – dat geeft overal een verrukkelijk smaakje aan.”
Mwah, net als de albums vind ik Lambik een nogal zouteloos karakter. Dezelfde grappen worden steeds en steeds weer herhaald.
“gallocentrische troep”
Tja, Uderzo en Goscinny wilden dan ook in de eerste plaats de Fransen zelf bespotten. Dat valt hen moeilijk kwalijk te nemen.
Ik ben ook Belg en geef mij maar een minder elitaire Nero van Mark Sleen – minstens even goed zou ik zeggen en betaalbaar in de jaren 50 voor wie in een arbeidersgezin leefde.
Gut, het overkomt me niet vaak dat gesuggeerd wordt dat ik elitair ben!
Want ik Asterix en Obelix leuker. Dat zegt, dacht ik altijd, helemaal niets.
Broeva Haro!
Dinges heeft gelijk!
Centurion, bent u al die steentjes verloren? Ik heb ze stuk voor stuk voor u opgeraapt…
(Grondige kennis van Asterix was in mijn middelbareschoolklas (rond 1970) een absolute noodzaak)
Ik heb wel eens hele Asterix-boeken doorgebladerd en dan alleen naar de gezichtsuitdrukking van Obelix gekeken. Fantastisch, elke keer net een beetje anders en altijd zeer expressief.
Strips zijn inderdaad leuk. Asterix kon mij nooit zo bekoren, maar ik heb nog steeds Suske en Wiske =albums uit de tijd dat ze niet zo gestroomlijnd waren, en in de zuidelijke taal. Mijn moeder
kreeg kritiek van mijn schoolfrik, ik zou op die manier geen beschaafd Hollands leren. Gelukkig heeft ze daar niet naar geluisterd.
Robbedoes en Kwabbernoot vind ik ook leuk. Ik zing het Masupilami-lied vaak voor mijn kat.
Ik ben nooit zo’n fan van Robbedoes geweest. Ik heb het altijd beschouwd als een mindere versie van Kuifje: de titelheld was gewoon een Kuifje in een raar pakje, Kwabbernoot (wat een rare naam) was gewoon nooit een kapitein Haddock, de graaf van Rommelgem was gewoon nooit een professor Zonnebloem, Spip was gewoon nooit een Bobby… Het talent van Franquin kwam pas echt tot zijn recht bij Guust, de allerliefste antiheld aller tijden.
“geen beschaafd Hollands leren”
U behoeft duidelijk geen geruststelling, maar toch: aan mijn kan van de grens zijn er ook maar heel weinig die dit spreken.
Ik vind het niet eens mooi. Ja, Nederlands vind ik een mooie taal, maar alleen “onbeschaafd” in al zijn varianten.
Donald Duck, Asterix, Suske en Wiske, pas bij Pep en de strips Blueberry van Giraud die een geweldige ontwikkeling doormaakte en vooral Corto Maltese van de Italiaan Hugo Pratt werd ik echt meegesleept. Zelfs redelijk recente “geschiedenis” kon enerverend verteld worden! Voor mij als tiener een eye-opener!
@ Frans: ik ben geen kenner, zoals u, Kuifje was mij veel te glad en te perfect, Guust Flater is inderdaad onweerstaanbaar.
@ FrankB; ik ben het met u eens. Het ABN is een mooie taal (er bestaan geen lelijke talen), maar geef mij maar het Sittards. Jammer dat het nog maar weinig wordt gesproken in Sittard.
Nee, ik vind ABN beslist niet mooi. Gelukkig zijn er maar weinig mensen die het spreken.
Mijn held was de onoverwinnelijke Eric de Noorman, daar konden geen Dick Bos of Kapitein Rob tegenop. Fascinerende zwart-wit plaatjes waarbij je kon wegdromen, de strakke lijnen werden later meer vegen, maar altijd trefzeker.
OK, Asterix, ook uniek maar meer voor volwassenen…
Huh? Op de lagere school vond ik Asterix en Obelix al geweldig en ik niet als enige. En ik was toch echt niet voorlijk.
Ik ook. Maar het mooie aan Asterix is dat je er als volwassene dingen in gaat zien die je als kind gemist hebt.
Beste Frans
Het klopt maar je moet de eigennamen op zijn Frans uitspreken: nadruk op de laatste lettergreep. In het Nederlands legt men meestal de nadruk op de voorlaatste lettergreep en dan gaat de grap verloren. Vb.: Babaorum: verwijst naar un baba au rhum, populair gebakje. Petibonum: klinkt als
petit bonhomme: klein manneke. Assurancetourix klinkt als assurances tout risques: verzekering tegen alle ongevallen. Abraracourcix heeft korte armpjes….allemaal al in de eerste Asterix. 1960.
In de Engelse edities werden eigennamen veranderd: de bard heet daar Cacophonix.
Trouwens Asterix is goed voor je Frans! Achille Talon is beter, nochtans door een Belgische auteur. ( Greg was geboren in Elsene) . Het taalgebruik is vaak Racine en Corneille.De Nederlandse versie heet Olivier Blunder en slaat nergens op.
Het meeste plezier heb ik gehad aan Fritz , die kat
De beste aflevering blijft voor mij Asterix in Helvetia. “Oooh, ik ben wéér mijn stukje brood verloren!” “In het meer! In het meer met een gewicht aan zijn voeten!”
De zweep, de zweep! Maar hij is nog niet droog!