Caesar en het Tiende Legioen

Een Romeinse munt met een stempeltje (“klop”) om aan te geven dat Caesar deze aan soldaten heeft gedistribueerd (Valkhofmuseum, Nijmegen)

Als ik u zeg dat het midden december was, als ik toevoeg dat het was in het jaar waaraan Quintus Fufius Calenus en Publius Vatinius als consuls hun naam hadden gegeven, en als ik dat omreken naar september 47 v.Chr. op onze kalender, dan weet u dat u bent beland in een nieuwe aflevering van de reeks “Wat deed Julius Caesar vandaag 2069 jaar geleden?”

Onverwacht zwaar in de problemen zitten. De simpele waarheid is dat hij zoveel soldaten in dienst had, dat hij moeite had ze te betalen. Cassius Dio vertelt dat Caesar tijdens zijn reis door Egypte, Syrië, Anatolië, Griekenland en Italië

niemand kwaad heeft gedaan, ervan afgezien dat hij grote bedragen verzamelde, deels in de vorm van de kronen, beelden en dergelijke die hij ten geschenke kreeg, en deels door “leningen”, zoals hij ze noemde. Die vorderde hij niet alleen van individuele burgers maar ook van steden. … Het was niet zijn bedoeling ze terug te betalen. Hij beweerde namelijk dat hij al zijn privébezittingen had uitgegeven voor het algemeen welzijn en dat hij daarom inderdaad leende. Toen een menigte hem eens om kwijtschelding van schulden vroeg, stond hij dat niet toe met de woorden dat hij zelf ook grote schulden had. (Romeinse Geschiedenis 42.50)

Lees verder “Caesar en het Tiende Legioen”

Caesar en Cicero

Cicero (Capitolijnse Musea, Rome)

Wellicht stoort u zich aan de gimmick waarmee ik de stukjes over Caesars burgeroorlogen steeds begin: het omrekenen van de datum. Maar het doet er echt toe of het 26 september was (op de Romeinse kalender) of 11 juli (op onze kalender). In juli was het mogelijk om per schip over te steken van Korfu naar Tarente; eind september was dat riskant. Een Romein zou dan de voorkeur hebben gegeven aan de kortere oversteek van Orikon (in het huidige Albanië) naar Brindisi.

Kortom, het was 11 juli 47 v.Chr. en niet 26 september toen Caesar aankwam in Tarente. Vandaag 2069 jaar geleden. Sinds de slag bij Zela waren slechts zeven weken verstreken, wat bewijst dat de dictator haast had. Wij weten al dat Caesar uiteindelijk de alleenheerschappij zou vestigen en zelfs een gespannen rust zou garanderen, maar in 47 verkeerde de Romeinse Republiek nog in chaos.

Lees verder “Caesar en Cicero”

Cicero kiest eindelijk partij

Portret van een Romeinse vrouw, niet per se Terentia, de vrouw van Cicero (Kunsthistorisches Museum, Wenen)

Als ik u zeg dat het 11 juni was, als ik toevoeg dat het was in het jaar waarin Marcellus en Lentulus consuls van Rome waren, en als ik dat omreken naar 12 mei 49 v.Chr. op onze kalender, dan weet u dat u bent beland in een nieuwe, een week vertraagde aflevering van de reeks “Wat deed Julius Caesar vandaag 2069 jaar geleden?” En ik kan u verklappen dat we het gaan hebben over Cicero.

Advies aan vrouw en dochter

Vorige week 2069 jaar geleden schreef de Romeinse politicus vanuit Formiae, waar hij een buitenhuis bezat, een brief aan zijn echtgenote Terentia en zijn dochter Tullia, die is overgeleverd (Ad familiares 14.7). Hij vertelt geen last meer te hebben van gal en verzoekt zijn familieleden namens hem te bidden tot de genezende goden. Ter zake komend adviseert hij ze naar die landhuizen te gaan waar ze het verst zijn van de soldaten. Hij oppert zijn geboortehuis bij Arpinum, in het zuiden van Latium. Ze zullen er met het boerenpersoneel goed kunnen leven indien de prijzen elders te hoog zijn geworden.

Lees verder “Cicero kiest eindelijk partij”