Humor

Humor op een gevelsteen (Prinseneiland 49a, Amsterdam)

Ik geloof dat Nederlanders liever beschuldigd zouden worden van diefstal of brandstichting dan van het feit, dat ze geen humor zouden hebben. Niet dat Nederlanders opvallend grappig zijn. Zeker, we hebben een eigen traditie van cabaret en de televisie biedt voor iedereen wat, maar of het meer is dan in andere landen, of dat onze traditie voor ons belangrijker is dan voor anderen, ik heb geen idee.

Evenmin zou ik kunnen aangeven of er een specifiek soort Nederlandse humor bestaat. Ik herinner me een speelfilm waarin een achttiende-eeuwse Fransman vertelt dat hij Londen heeft bezocht, en dat de mensen daar hele korte verhaaltjes vertellen die niet waar zijn en dat ze daar dan vreselijk om kunnen lachen. Na enige discussie komt men er dan achter dat die Engelse moppen zoiets zijn als esprit. Ik zou niet op die manier een specifieke karaktertrek kunnen noemen van de Nederlandse humor.

Sterker nog, veel van waarom we lachen, is vrij internationaal. De moppen over blondines die we ooit vertelden, waren identiek aan de grappen over Belgen die we daarvóór vertelden, en die zijn weer identiek aan de Duitse opmerkingen over Oostfriezen, Spaanse grappen over Portugezen en Syrische moppen over de mensen uit Homs.

O wacht. Moppen over mensen uit Homs. Die zijn eigenlijk niet zo grappig. Er worden daar namelijk mensen doodgemaakt. En ik heb de indruk – al is het maar een vage – dat humoristen op dat punt meestal een grens leggen. Over mensen die geweldadig om het leven worden gebracht, valt niet te lachen.

De uitzondering schijnt de executiescène uit Monty Python’s Life of Brian te zijn. De zingende gekruisigden gelden als een hoogtepunt van humor, en de enige verklaring die ik kan bedenken is dat mensen niet begrijpen hoe hhes en langdurig deze vorm van marteling is. Ik heb die film in 1984 gezien, en zelfs na ruim een kwart eeuw ben ik niet over de schok om zoveel smakeloosheid heen.

So there you have it: Jona Lendering heeft geen gevoel voor humor. In Nederland is dat erger dan diefstal of brandstichting.

Deel dit:

6 gedachtes over “Humor

  1. Tsja, als je een mop letterlijk neemt blijft er niet veel meer van over. Zo is de ‘Zwarte Ridder’ scene uit de Holy Grail ook grappig.

    Maar als je bedenkt hoeveel pijn het doet als je ledematen er 1 voor 1 afgehakt worden….

    Maar voor zover ik me herinner spijkerden de Romeinen mensen gewoon aan een boom, waarom de moeite nemen om kruizen te maken als er prima bomen staan?

    Was niet de gemiddelde Jeruzalemse kruizigings dag zo’n 500 tegelijk?

    De kruizen scene is grappig maar zeker niet de grappigste uit de film. Ik persoonlijk ga meer voor de scene ‘What did the romans ever do for us’

    Smakeloos is de film zeker niet in mijn optiek. Het is een zeer scherpe en onweerlegbare kritiek op de idiotie van religie.

    Ik kan me wel voorstellen dat religieuzen er niet om kunnen lachen. Maar die kunnen nergens om lachen.

    1. Was niet de gemiddelde Jeruzalemse kruizigings dag zo’n 500 tegelijk?

      Nee, dat is een van de feiten over de Oudheid die iedereen kent en die niet juist zijn. Kruisiging was extreem zeldzaam. De 6000 rond Spartacus spreken tot de verbeelding, en trekken de aandacht, maar ze zijn juist atypisch.

      Het mechanisme dat we de excessen als eersten zien, en dus een verkeerd beeld krijgen, staat bekend als de Everest Fallacy.

      Ik kan me wel voorstellen dat religieuzen er niet om kunnen lachen. Maar die kunnen nergens om lachen.

      In tegendeel. Het is de klacht die geloofsverlaters nogal eens hebben, maar humor is juist een wezenskenmerk van religie. Ik ga er hier op in.

      1. Nooit te oud om te leren. Dank voor de correctie. Zo zie je maar, je moet zelfs je geschiedenisleraar niet vertrouwen. 🙂

        Wat de humorloze jesus betreft, mijn ex-schoonvader was prof theologie en had zich nogal verdiept in jesus. Volgens hem moeten we de verhalen over/van jesus lezen in de context van die tijd.

        “Understanding biblical texts in their own context, before asking oneself how they should be understood in our context, is not always simple. We tend to assume that the bible ‘means what it says’, conveniently forgetting the bible means what it said to its contemporaries in the first place and that we as readers are invited to join them. We are secondary addressees, in more than one way. When we take that seriously we ought no longer to assume that our popular 21st century understanding is automatically the correct one.

        The problem is aggravated by some modern translations. This is not the place to list the objections against some modern theories underlying these translations. I have done that earlier, on many occasions. Let me just say that I put question marks at their (non)assessment of the type of text they translate, their neglect of the ‘form elements’ of the biblical text, their attempts to ’transculturize’ the text instead of accepting that these texts belong to a different ‘culture’, and in some cases also their lack of literary taste.”

        Zegt hij.

    2. Ik weet niet of het een kwestie is van een mop letterlijk nemen. Onder het mom van humor worden vaak de afschuwelijkste dingen gezegd, en het gaat een eigen leven leiden. Zeker in het huidige debat over racisme zijn de grenzen van waar humor overgaat in stigmatisering, vrij ver overschreden.

  2. MNb

    Het verschil lijkt me hierin te zitten: de laatste keer dat iemand tot de kruisdood werd veroordeeld is al weer een tijdje geleden. De schietpartijen in Homs niet.
    Overigens vind ik de parodie op de kruisiging zelf evenmin de grappigste scene, maar om andere redenen. Het zelfmoordcommando vind ik een stuk grappiger, omdat het toen actueel was en nu nog is en genadeloos de zinloosheid ervan aantoont.

  3. wUm

    Schokkend, die kruisiging? Dat zou ik denken. Het hele christendom is erop gebaseerd. In elke rk kerk hangt wel minstens een beeldje. Maar dat vind je kennelijk niet weerzinwekkend.

Reacties zijn gesloten.