
Luik is niet alleen Luik. Wie vanaf Maastricht langs de Maas naar de grote Waalse stad reist, rijdt eigenlijk al vanaf de grens langs de eindeloze industrieterreinen en bedrijvenparken. Dit is een van de grootste economische knooppunten van Noordwest-Europa. Dat was al zo in de negentiende eeuw en om er zeker van te zijn dat de strategisch belangrijke zone in oorlogstijd Belgisch zou blijven, kreeg Luik na 1887 een gordel van twaalf forten, die de stad moesten beschermen als Duitsland en Frankrijk ooit nog eens ten oorlog zouden gaan en de neutraliteit van België zouden negeren.
Toen het er in 1914 op aankwam, bleken de Duitsers de zwakten van de reeks te kennen. Ze vielen langs verschillende kanten aan, kenden het gat in de reeks (langs de Maas) en op 7 augustus, drie dagen na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, capituleerde Luik. Daarna werden de forten van binnenuit de cirkel aangevallen. Daar waren ze niet op ontworpen, maar de forten hielden het desondanks nog zes dagen uit, ondanks de inzet van het allerzwaarste veldgeschut dat de wereld tot dan toe had gezien, de Dikke Bertha.
Toen Adolf Hitler aan de macht was gekomen, breidden de Belgen de vesting-Luik uit met vier enorme forten, waarvan het onfortuinlijke Eben-Emaël vanzelfsprekend het bekendste is. Battice, waarvan u hierboven een deel ziet, was een ander, en verder waren er Aubin-Neufchâteau en Tancrémont.
Battice, nog altijd militair terrein, is een halve vierkante kilometer groot en bleek voor de Duitsers een taaie noot om te kraken. In mei 1940 werd het twaalf dagen lang beschoten door de Duitse artillerie en gebombardeerd door de Luftwaffe. Het garnizoen, zo’n 700 man sterk, gaf echter geen krimp. De foto hierboven toont het deel dat bekendstaat als Blok 1; de schade die u ziet, is aangericht toen een Stuka hier een bom afwierp. Er vielen zesentwintig doden. Bij andere aanvallen vielen hier nog eens tien man.
Een strijdbaar opschrift roept van alles.
De moed van de mannen die hier dit drama moesten beleven, heeft actief bijgedragen tot onze vrijheid, om ons in een hersteld en verzoend Europa mogelijk te maken leven. Voorbijganger, vergeet dit nooit!
Ik ben cynisch genoeg om de eerste zin af te doen als gezwam en menselijk genoeg om een taalfout te ervaren, maar dat wil niet zeggen dat ik het advies uit de tweede zin niet ter harte neem.
Van welke datum is dat inschrift? Ik vraag het hierom omdat het denken over het verzet nu veel positiever is dan meteen na de oorlog. Ik heb een boek “Ik draag U op” van een verzetsgroep uit Apeldoorn, de groep die b.v. Rauter heeft overvallen. De toon van dat boek, uit de herfst van 1945, is dat men zich verontschuldigt dat men verzet heeft gepleegd, maar vond dat dat moest.
De aanslag op Hans Albin Rauter op 7 maart 1945 was een vergissing. Deze hoogste SS-er in Nederland was ‘op het verkeerde moment op de verkeerde plaats’. Rauter overleefde de aanslag, zijn chauffeur en adjudant kwamen om het leven.
De aanslag kostte in totaal aan 236 Nederlanders het leven, die door de Duiters als represaille werden gefusilleerd. Een duitse onderofficier van de Grüne Polizei die weigerde aan een executie deel te nemen, werd zelf geëxecuteerd.
Amper twee maanden later capituleerden de Duitsers op de Lüneburgerheide. Ik heb verder geen mening over nut en noodzakelijkheid van de onderliggende actie van ‘het verzet’; afhankelijk van het standpunt dat je wenst in te nemen, kun je het goed- of afkeuren. Dramatisch is het wel.
Ik sluit me aan bij Jona:
‘Voorbijganger, vergeet dit nooit!’
Laten we er in vredesnaam voor zorgen, dat het nooit meer gebeurt. Tot nu toe zich ik echter – tachtig jaar na dato – dat we nog steeds de verkeerde beslissingen nemen…
Dat zal wel altijd zo blijven.
Mijn eerste reactie is, dat ik dit een ontzettend cynische en negatieve reactie vindt. Wellicht is het verstandiger om te vragen, waarom jij met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid meent te kunnen beweren, dat dat wel ‘altijd’ zo zal blijven?
Omdat als je 999 borden één voor één loslaat en op de grond in scherven ziet vallen, het niet van erg veel inzicht getuigt om te verwachten dat bord 1000 ineens naar het plafond zal zweven..
De mensheid slaat elkaar al duizenden en duizenden jaren vol overgave de hersens in.
Als je het kan volhouden om in je eigen leven, op je eigen vierkante meter, liefde- en begripvol te kunnen zijn, heb je wat mij betreft een zeer geslaagde rit gereden. 😙
‘De mensheid slaat elkaar al duizenden en duizenden jaren vol overgave de hersens in.’
De mensheid, dat ben jezelf.
“Stel je voor er komt oorlog en niemand gaat er naar toe”.
https://www.geheugenvannederland.nl/nl/geheugen/view?identifier=NAGO02%3AIISG-30051001024527
Het is een goed voorbeeld van ‘out of the box’-denken; buiten de lijntjes durven kleuren. Je eigen verantwoordelijkheid nemen en je niet laten sturen. De andere kant op lopen.
Die Oberwachtmeister van de Grüne Polizei weigerde een Dienstbefehl. Het kostte hem zijn leven.
Wat heb jij er voor over?
Ik snap niet helemaal wat je bedoelt… als ik positief blijf denken is het morgen wereldvrede?
Ja.. als niemand meer iemand zou vermoorden, zou er niemand meer vermoord worden… klopt als een bus.
Als niemand meer ziek zou worden, zou er niemand meer ziek zijn.. helemaal waar.
Als niemand kwam opdagen bij een oorlog, zou er geen oorlog zijn… yup.
Maar doordat ik aanstip dat er -helaas… laat daar geen onduidelijkheid over bestaan- een menselijke neiging blijkt te zijn dat men elkaar gretig de hersens inslaat.. ben ik niet schuldig aan dat inslaan, hoor.
Ik ben ook niet de mensheid.. die is veel groter dan u en ik, en bestaat uit ontelbare facetten waarop wij nauwelijks invloed uitoefenen.
Daarnaast is het vanuit de luie stoel altijd makkelijk redeneren dat men ‘de andere kant op moet lopen’… ook met een geweer tegen het hoofd? Ook met een geweer tegen het hoofd van uw kind?
Mike Tyson heeft een beroemde uitspraak die zeer basaal lijkt, maar waar een verrassende waarheid in schuilt: “Everybody’s got a plan until they get punched in the mouth”.
We hebben het altijd maar over ‘de anderen’, maar het gaat om jou en mij. Als wij dat niet inzien, hebben we van ‘de anderen’ niets te verwachten. Psychologisch gesproken zijn wij geen haar beter of slechter dan een ander; wat dat betreft vertegenwoordigen wij de mensheid. Het gaat om de kwaliteit van ons handelen en dus van onze geest waaruit dat handelen voortkomt.
Je vroeg je hierboven af wat het verschil is tussen een goede en verkeerde beslissing. Dat is geen kwestie van mores, want die verschilt van cultuur tot cultuur en van mens tot mens. Het is maar net in welk nest je ei lag. Je kunt het ook op een andere manier bekijken: goed als gezond van geest, heel (dus één), ongebonden, vrij, niet verscheurd door allerlei fracties die conflict veroorzaken.
We kijken altijd maar schaapachtig naar wat ‘de anderen’ doen. Als die niks doen, dan doen we zelf ook niks. Dan komen we met het cynische en fatalistische praatje dat de mens ‘nu eenmaal zo is’, alsof het niet zou kunnen veranderen. We maken er een klerezooi van en ruimen de troep niet op. We nemen onze eigen verantwoordelijkheid niet, die leggen we liever in handen van politici en geestelijk leiders: zoeken jullie het maar uit, als ik er maar geen last van heb.
Ik kan niet voor jou bepalen wat de kwaliteit is van jouw geest, dat moet je zelf doen – als het je tenminste een sikkepit kan schelen – en dat vraagt om een heldere, vrije blik en grote eerlijkheid. Dat zeg ik dan in de eerste plaats tegen mezelf, want als ik het me niet afvraag, zal een ander het zeker niet doen.
Niet mijn leven. Daarom ga ik niet bij organisaties als de Grüne Polizei.
Overigens maakt u zich schuldig aan een drogreden: één specifiek voorbeeld zegt nul komma niets over een algemene uitspraak over de mensheid.
Mike Tyson verkoopt geen waarheid en verrassend is het ook al niet.
Als iemand mij op mijn bek slaat heb ik nog steeds een plan: maken dat ik wegkom en/of hulp inroepen.
Heb ik er één die wel een waarheid is en nog steeds niet verrassend: de wereld is geen boksring.
Volgens mij is dit zo’n voorbeeld van een discussie waarbij twee partijen -Ik reageer op Rob- eigenlijk exact hetzelfde bedoelen.
“Kijk niet slechts naar het handelen van een ander” is precies wat ik bedoel en schreef; probeer in je eigen leven, naar je eigen omgeving toe, liefde- en begripvol te zijn ( en ga uiteraard los op internet; dat spreekt voor zich 😁).
Maar ik -persoonlijk- wordt altijd licht kriebelig van dat soort Loesje-achtige teksten-die-de-boel-wel-effe-oplossen…zoals de door u aangehaalde poster.
Ze zjin leuk, vaak grappig, maar daar houdt het wel mee op.
En FrankB gleed traditiegetrouw natuurlijk weer allerlei kanten op, maar had een zinnig punt op het einde (hieronder) met de opmerking over dalende geweldscijfers.
Dat klopt wat betreft fysiek geweld, maar in deze cijfers wordt de exorbitant groeiende vermogensongelijkheid op deze planeet niet meegenomen.
Daarom mijn vraag voor u; vindt u het een vorm van geweld als de elf rijkste mensen net zoveel bezitten als de drie miljard armste?
‘(…) dat soort Loesje-achtige teksten-die-de-boel-wel-effe-oplossen (…)’
Dat is natuurlijk flauwe kul Jeroen: zulke teksten lossen de boel niet op. Ze kunnen je wel aan het denken zetten. Mijn punt is, dat als het je echt ernst is, je de moed moet hebben om de gebaande paden achter je te laten, want die leiden nergens toe. Ze bieden hoogstens nieuwe wijn in oude zakken. Het spreekwoordelijke knopje moet om, of m.a.w. er is een ander bewustzijn nodig, waarin we niet als George Orwells’ makke schapen nablaten wat ons wordt voorgekauwd.
Dan zijn we inderdaad eens Rob, en hebben we mooi het internet laten zien hoe een discussie ook kan 🙂 (oke, oke.. beetje zoetsappige jezelfopdeborstklopperij mag af en toe toch best eens?)
Ik schud je de hand, stuur je vriendelijke groeten en wens met jou dat meer mensen deze verantwoordelijkheid nemen.
Ik ga met onze nieuwe 10 weken oude pup wandelen.. ook een manier om mensen te verbroederen!
“De mensheid slaat elkaar al duizenden en duizenden jaren vol overgave de hersens in.”
Juist de laatste decennia is dat aanmerkelijk minder geworden. Wereldwijd. Zoek bv. de moordcijfers in beruchte steden als Chicago en New York eens op.
Maar ja, onderbuikgevoelens winnen het wel vaker van feitenkennis, vooral als het om de naderende apocalyps en het onverbeterlijke slechte karakter van de mens gaat. Uiteraard is dat het resultaat van eeuwenlange christelijke invloed. Het leukste is dus het als juist ongelovigen deze onderbuikgevoelens ventileren.
In het genoemde boek staat dat ze een Duits officiersuniform nodig hadden en dat ze zich rot schrokken toen ze zagen wie ze aangehouden hadden
Het is nog iets ingewikkelder: ze droegen inderdaad Duitse uniformen om een Wehrmachttransport te overvallen. Ze zagen in het donker abusievelijk de wagen van Rauter aan voor de vrachtwagen die ze wilden hebben. Wat ze niet wisten, was dat Rauter kort daarvoor zelf een order had uitgegeven dat controles in spertijd alleen nog binnen de bebouwde kom mochten worden uitgevoerd. Die had dus onmiddellijk in de smiezen dat het niet klopte, toen hij werd aangehouden… De rest is geschiedenis. Een samenloop van omstandigheden met zeer trieste gevolgen…
Wat is een goede en wat is een verkeerde beslissing? Daar kunnen we het als mensen al niet over eens worden. We zullen het altijd oneens zijn, over alles. Maar zolang we dat niet leidt tot wapengekletter (en daar zijn we in ieder geval in West Europa de laatste tijd aardig in geslaagd), is daarmee te leven. Maar een wereld van harmonie en vrede zal er nooit komen, dat is nou eenmaal de aard van het (menselijke) beestje.
‘We zullen het altijd oneens zijn, over alles.’
Als je blijft vasthouden aan je eigen gelijk, dan wel…
‘Maar een wereld van harmonie en vrede zal er nooit komen (…)’
Als dat ideaal voortkomt uit het onbegrepen heden, dan misschien wel niet…
‘(…) dat is nou eenmaal de aard van het (menselijke) beestje.’
En dat ‘menselijke beestje’, dat ben jijzelf…
Definieer harmonie en vrede. Ik bedoel, de nazi’s en commies beweerden ook beide na te streven. Zonder behoorlijke definities verkoopt u slechts een inhoudsloze platitude.
Zie je wel, we zijn het alweer oneens.
De mannen in fort Battice waren militairen die vochten tegen een vijandelijke invasie. Geen verzetslieden. Gemierenneuk, vast, maar wel relevant.
In feite was het in België tijdens WO I erg dubieus of het verzet (in België de ‘weerstand’) effect had. Er waren de ‘francs-tireurs’ voor wier daden, hoe goed ook bedoeld, de bevolking een hoge tol moest betalen.
Ook tijdens WO II werden aanslagen door het verzet ook vaak met wrede represailles door de Duitsers beantwoord.
De bekende journalist Maurice de Wilde heeft in zijn indringende reportages vanaf de jaren vijftig zowel collaboratie als verzet in beeld gebracht.
Een groot deel van de reportages zijn nog steeds op internet te bekijken. De Wilde kreeg zowel lof als hevige kritiek en tegenwerking, zowel van de kant van het verzet als van de collaboratie.
Zie ook: https://nl.wikipedia.org/wiki/Maurice_De_Wilde
U verbaast me. Want volgens wat ik over WO-1 heb gelezen bestonden de francs-tireurs in augustus 1914 in de eerste plaats in de Duitse verbeelding. De invallende soldaten waren, om zogezegd het moreel te verhogen, enorm bestookt met angstpropaganda.
Waar die propaganda de inspiratie vandaan haalde is ook bekend: de Frans-Pruisische oorlog van 1870-71. Na de val van het Tweede Franse Keizerrijk weigerde de Derde Franse Republiek de nederlaag te erkennen en maakte daadwerkelijk gebruik van franc-tireurs.
In beide wereldoorlogen was het effect van verzet overal dubieus. Joegoslavië wordt altijd geroemd, maar de communisten en cetniks hadden het vaak drukker elkaar te bevechten dan voor iets anders. Voor zover het verzet gedurende WO-2 erin slaagde militair iets te betekenen was dat vanaf de zomer van 1943, toen het voor iedereen duidelijk werd dat de Duitsers wel eens konden gaan verliezen.
U heeft volkomen gelijk en ik zie nu dat ik, doordat ik de zin omgebouwd heb, een woord wat er eerst vóór ‘francs-tireurs’ stond weggevallen is (ik zou zeggen ‘weggezogen’). Ik hoop dat je dat van mij wil aannemen. Ik geloof dat het woord ‘ingebeelde’ was en dat ‘goed bedoelde’ sloeg eigenlijk alleen op het verzet. Daarvan heb ik wél voorbeelden bij Maurice De Wilde gezien.
Maar u heeft volkomen gelijk: het is vooral een mythe. De oorsprong ervan is zoals u in het vervolg van uw verhaal beschrijft volledig. De Duitsers wakkerden de haat tegen de Belgische bevolking bij voorbaat aan en ook de Britse pers heeft een absoluut verkeerd beeld gegeven van wat er in België gebeurde. Tegenwoordig is iedereen het erover eens dat er bij de Duitsers een paranoïde stemming tegenover de Belgische bevolking
heerste en dat ze wreed zijn opgetreden zonder reden tegen deze bevolking. In Larry Zuckerman’s boek The Rape of Belgium is ook sprake van de ontmanteling van de Belgische industrie. Dat leek mij meer geloofwaardig. Na WO I was België leeggeroofd en totaal verarmd.
En wat ik de Duitsers ook zeer kwalijk neem is dat ze zowel in WO I als WO II de fantastische universiteitsbibliotheek van mijn Alma Mater Leuven aan flarden hebben geschoten.
Nog een paar referenties uit mijn archief (ja, dat heb ik aangelegd over beide wereldoorlogen, ik ben eind van WO II geboren en daarom interesseer ik mij er zo voor):
https://www.demorgen.be/nieuws/de-belgische-burgerslachtoffers-van-1914~b37f27d2/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
https://www.google.com/search?q=The+rape+of+Belgium&rlz=1C1PRFI_enNL859NL859&oq=The+rape+of+Belgium&aqs=chrome..69i57.10248j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
https://web.archive.org/web/20081212104846/http://www.janpieterchielens.be/shotatdawn/page39.html
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rape_of_Belgium
U had dus volkomen gelijk dat ik u verbaasde, maar ik hoop dat nu rechtgezet te hebben,
Met vriendelijke groet!
😉
“Ik hoop dat je dat van mij wil aannemen.”
Jawel hoor. Met al mijn slechte eigenschappen vind ik elke andere mogelijkheid totaal onzinnig. Wie weet er beter wat u bedoelde dan uzelf? Ik niet, iig. Maar ik ben wel een beetje teleurgesteld – ik vind nieuwe inzichten altijd leuk.
Bedankt!
Nu weet ik ook wat het probleem was met uw reactie: ze bevatte veel links. WordPress eist dat zulke reacties gemodereerd worden en JonaL had het blijkbaar druk vandaag.
Groetjes terug!
Inderdaad. Wie gelooft nog het verhaal van die francs-tireurs??? Te gek om los te lopen en hopeloos achterhaald. Een Duitse publicatie die deze oude koe voor enige jaren nog eens van stal haalde, kreeg terecht de hele Duitse wetenschappelijke wereld over zich.
Nou, als respectabele Belgen mij, Hollander wonend in Groningen, vertellen dat ze er wel waren ga ik ze niet tegenspreken! Maar het was dus een misverstand.
Verzet bestaat niet alleen uit de militaire strijd. Ook de illegale pers, verbergen van onderduikers, w.o. joden, opvang van geallieerde piloten e.d. was verzet en dat heeft zeker effect gehad. Ook nu nog herdenken we de februaristaking.
De militaire strijd bond in elk geval een grote Duitse troepenmacht, zoals in Frankrijk en Joegoslavie, die niet elders ingezet kon worden. En dat was ook al voor 1943.
Persoonlijk had ik als eenjarige een negatieve invloed op het Duitse moreel: ” ich habe auch so eine Bube zu Hause”, waardoor ze niet meer wilden vechten maar naar huis.
Wo ist der Bahnhof?
https://youtu.be/x67rym66tbs
Ja, daar moest ik ook aan denken.
Ik heb een reactie aan FrankB gestuurd op reguliere wijze. Was nog in afwachtingvan moderatie. Na vele uren zie ik mijn reactie nog steeds niet? How come?
Ja! Want ik ben enorm benieuwd. De beruchte brand te Leuven weerspreekt immers de Duitse claim dat ze voor behoud van cultuur vochten. De smoes was die francs-tireurs.
Ik denk, dat Jona fietst in het mooie Limburgse heuvelland. Komt vast goed… 😉
Jona schrijft.
Natuurlijk schrijft Jona! Maar Jona moet ook af en toe ff fietsen om het oud-historische hoofd leeg te maken. Wanneer Jona dat doet, daar ga ik niet over… 😉
Jona is gisteren van Luik naar Tongeren naar Maastricht gefietst en van Aken naar Gemmenich dus dat zit wel snor.
Wat voor stalen ros heb je, Jona, een ouderwets herenrijwiel, zoals voormalig minister Hein Donner, of een elektrisch aangedreven rijwiel? Maarten ’t Hart hield destijds zijn aantal gelezen bladzijden bij per jaar las. Enig idee hoeveel je gemiddeld jaartotaal is aan kilometers? 😉
Ik heb een normale fiets. Geen elektrische. En ik houd geen kilometerstanden bij, wel een landkaart met waar ik ben geweest,
Dan is mijn enig mogelijk antwoord: Chapeau!!!
Was @Jona Lendering