Je hebt in Nederland een paar echte steden en een heleboel kleine steden met een gemeentebestuur dat denkt aan het hoofd te staan van een grote stad. Er zou een boek te schrijven zijn – het is ongetwijfeld al gedaan – over de daaruit voortvloeiende ongelukjes en ongelukken. Bedrijfsterreinen zonder huurders. Wegen naar nergens. Woonwijken waar de loop niet in komt. De voetbalclub die naar de eredivisie moet en via allerlei semilegale constructies aan geld wordt geholpen. Leegstaande kantoren. Bij mij in het dorp heeft de gemeente voor veel geld een haven gegraven waar nauwelijks schepen komen. De zeesluis is trouwens ook niet groot genoeg.
Dit alles gebeurt zó vaak dat het hekelen van bestuurlijke overmoed een eigen journalistiek genre is. Dat is ook goed. Bestuurders kunnen beter een keer te vaak dan een keer te weinig worden bekritiseerd. Maar soms lijkt het hekelen een doel in zichzelf en een voorbeeld is het Maankwartier in Heerlen.
Het project om een kleine woonwijk te bouwen over het spoorwegstation is gewaagd, zoveel lijkt zeker. Het gaat om vier hectare huizen, kantoren, een hotel, twee parkeergarages, twee of drie supermarkten en andere winkels, voor een totaalbedrag boven de 200 miljoen euro. Dat is veel voor een gemeente van 85.000 inwoners. Het komt erop neer dat elke Heerlenaar zes jaar elke dag een euro betaalt.
Het geheel is ontworpen door één kunstenaar, Michel Huisman. Het station is sinds een week of drie klaar en kan (hoewel de liften het gisteren nog niet deden) alleen worden getypeerd als een verademing. Vroeger was er een loopbrug, een trap naar beneden en één broodjeszaak, met om de hoek nog een snackbar, een krantenwinkel en een loket. De stad zelf begon een einde verderop. Nu is er een comfortabel, ruim station met prettige horeca, een ruime krantenzaak en een aansluiting op een grote winkelstraat.
De meeste kantoren zijn inmiddels verhuurd maar de winkelruimtes nog niet. Ik had niet de indruk dat de huizen al allemaal waren verkocht of huurders hadden gevonden, al zag ik vrijdag wel mensen die bezig waren met een verhuizing. Een journalist kan makkelijk een stukje schrijven om het project te hekelen en het zal waar zijn dat de gemeente zich heeft overschat. Maar het is in elk geval heel erg mooi geworden, met diverse kleuren baksteen, die een heel warm effect hebben.
Als u eens op reis bent met de trein en bijvoorbeeld moet overstappen op weg naar Aken, of als u wat tijd over heeft voordat u wandelt naar het Thermenmuseum of het Mijnmuseum, sla eens een trein over en kijk eens rond. Het Maankwartier is plezierig.
Joepie ! Architectuur zoals het ook kan. Ik vind het een knap staaltje; een late erfenis van het grote hertogdom. Friendensreich Hundertwasser heeft niet voor niets geleefd. Zullen we het maar meteen aanmerken als Hedendaags Monument, als beschermd stadsgezicht of zo ?
Dit weekend ben ik in Echt-Susteren. ’Eens zien of ik de neuzen dezelfde kant op kan krijgen.
Dan blijft het leeg staan; nee, herontwikkelen en herbestemmen moet op termijn. Een gebouw moet toch functioneel zijn!
En achterhaalde ontwerpen met onduurzame materialen van een onervaren ondeskundige noem je niet hedendaags! Eerder kitsch en nep dan monumentaal!
“Bij mij in het dorp …..”
Je beweert hier dat A’dam geen echte stad is. Als niet A’dammer (nooit geweest ook) heb ik daar geen enkel bezwaar tegen.
Eens kijken of ik het lijstje nog met noordelijke voorbeelden kan aanvullen.
– De ijsbaan in Hoogeveen (met een wethouder in zijn uppie tijdens het zomerreces de stekker eruit trekt – ja, het ligt ingewikkelder en hij had mi gelijk).
– Wildlands in Emmen.
– Een waterleidingsmaatschappij die geld in Indonesië denkt te verdienen.
– Twee op loopafstand van elkaar gelegen imposante winkelcentra in Veendam.
– Een zuiderzeelijn propageren zonder marktonderzoek (het valt mij altijd op dat de treinen tussen Groningen en Zwolle veel voller zitten dan die tussen Zwolle en A’dam).
– Groningen-Stad moet een tram krijgen.
Och. De zo goed georganiseerde en efficiënte oosterburen krijgen het maar niet voor elkaar om een spoorbrug over de Eems te repareren.
https://www.dvhn.nl/groningen/b3amkw-201512045231/ALTERNATES/WIDE_768/201512045231
Dat is straks vier jaar en er gaan er vast nog wel zes over heen.
Ik meen me trouwens ook iets te herinneren over een vliegveld bij Berlijn. Het is goed om daar aan te denken als we weer eens neerkijken op ongeorganiseerde landen als Italië en Spanje.
Compliment aan Heerlen. Het heeft zijn voordelen om geen voetbalclub binnen de gemeentegrenzen te hebben. Al kan Emmen de bescheiden successen van de plaatselijke FC wel gebruiken, om het moraal hoog te houden (zie boven).
Nou we weer toeristisch bezig zijn grijp ik de kans een oude discussie op te rakelen: over mooie rivieren. Het onvolprezen DvhN steunt mij en prijst in de zaterdagbijlage van vandaag de fietstocht aan van Jipsinghuizen via Sellingen, Ter Borg, Lauderzwarteveen, Ter Wisch, Hanetange weer noordwaarts naar Ter Apel. Het bekende klooster ligt op deze route, die voor een groot deel langs de Ruiten Aa gaat. En die is prachtig, zoals ook Wikipedia duidelijk maakt.
Misschien is Vlagtwedde een ideetje, de volgende keer als JonaL een rustig plekje zoekt? Het plaatselijk gebrouwen bier
https://www.brouwerij-westerwolde.nl/
is erg lekker.
Het lijkt erop dat ze een Italiaans/Romeins sfeertje aan de buurt willen geven. Iets dergelijks zie je ook in Houten met een station dat Houten Castellum heet een plein dat Piazza heet.
Voor een Romeins sfeertje mis ik koepels, absides, zuilen en frontons! Cultuurfascistisch is het wel, dus Italiaans….oke, maar wel vooral disfunctioneel voor leegstand gebouwd; kun je beter naar Houten gaan inderdaad. Er bevindt zich in Maankwartier niet een terras!
Heerlen heeft zijn best gedaan om de binnenstad om zeep te helpen door een volslagen onervaren ondeskundige die in de stad met record leegstand aan kantoor-, winkel- horeca- parkeer-, en hotelruimte nog eens 90.000 m2 van die ruimte toe te voegen op een achterhaalde disfunctionele wijze als ware het een mislukte Efteling attractie. Sfeerloze berg disfunctioneel bakstenen en beton vol ontwerp- en bouwfouten. Een gebouw moet in de eerste plaats functioneel zijn. Dat ontbreekt ten enen male!!! Onderwijl voert het verwaarloosde hart van de stad d lijsten van leegstand, daling bezoekersaantallen en verpaupering, en zelfs misdaad, aan. Schande dat de beide hoofdontwikkelaars, nu er evengoed nog ruim 20.000 m2 leegstaat in dat Maankwartier en dat weer groeit, leegstand, bouwputten en hekken in de binnenstad hebben toegevoegd om de leegstand in dit gedrocht te camoufleren! Maar heb je je niet verdiept in d materie en ben je geen stedenbouwkundige of professional, en negeer je alle wetenschappers, hoogleraren, vakjournalisten, en onderzoeksbureaus, dan kun j denken dat dit mooi is! Professor Hermans Hertzberger doet het af als een schuimtaart, en een Babylonische Grafheuvel! Ook veertien andere hoogleraren in ruimtelijk ordening, bouwkunde, logistiek, en financiering maken er gehakt van van deze vml. DDR ontwerpen bijgebouwd uit onkunde voor leegstand! Nee; kijk naar station Luik als je in de buurt bent, maar deze voor leegstand gebouwde stapel bakstenen? Dan kun je beter in Zuid Europa naar de veel mooiere vakantieprakjes aan de kusten gaan kijken!
Op dat station in Luik waai je vooral weg. Je kunt er kitesurfen, waren er geen bovenleidingen.
Er is al voor de bouw veel te doen geweest om dat Maankwartier. Aan een plaats waar het overschot aan winkelruimte misschien wel het meest zichtbaar is nog meer winkelruimte toevoegen deed de middenstanders jammeren. Maar in heel Nederland willen allerlei kleine kutstadjes het bruisende winkelhart van de regio worden en bouwen daarvoor enorme hallen in de hoop dat er een V&D (oeps failliet) of Mediamarkt (die hadden een filiaalstop afgekondigd) zich vestigt. De aannemers zijn de winnaars van al die ijdelheid. En de vaste centenharkers uit de bouwwereld die zich gepasseerd voelden, wisten het natuurlijk ook beter. Maar juist die zetten tegenwoordig lompe Oostbloktorens neer, zij het met een glazen patsgevel.
En bij hun ontwerpen hadden er ook nog ruimtes leeggestaan. Die bogen in het Maankwartier brengen de dingen meer tot een menselijke maat terug. Het is in elk geval eleganter dan zo bruut in-your-face.
Heerlen hàd een nieuwe entree nodig. En de moed dat de stad het nu eens zo heeft aangepakt valt te prijzen. Of de burgemeesterscarrousel (er is de laatste tijd nogal gewisseld) enige invloed op het proces had, ik weet het niet.
Vergeet niet dat Heerlen zichzelf na de oorlog een trauma heeft aangedaan. De binnenstad had de oorlog ongeschonden overleefd en toen kwam er een voortvarende burgemeester die de nieuwbouw in Aken zag en in die vaart meewilde. Waardoor het contrast met het pittoreske Maastricht nog groter werd…
Het Maankwartier laat zien dat er ook in Heerlen wat gebeurt en vooral deze week met het Cultura Nova-festival: https://www.cultura-nova.nl/
Misschien mag er nog even worden opgemerkt dat Heerlen nog wel het op-een-na-laatste warenhuis in Nederland bezat dat niet tot een keten behoorde. Het voormalige warenhuis Schunck is nog altijd een markant gebouw waar elke grotere stad ook trots op zou (moeten) zijn.
Er is toch nog een zelfstandig warenhuis? Restaurant op de bovenste verdieping. Hoe heet het nou ook alweer?
Hmm, de beste stuurlui staan wel vaker aan de wal. Wanneer in Nederland eens iets boven het maaiveld uitsteekt wordt het direct neergesabeld. Voor straf moeten jullie allemaal twee jaar goede manieren gaan leren, in Zwitserland bijvoorbeeld.
A propos, hoeveel mooi-weer-kapiteins kennen de geschiedenis van Heerle (sic) in de laatste honderdvijfig jaar ?
In ieder geval kreeg ik voldoende neuzen dezelfde kant op en heb het complex bezocht. Gesamtkunstwerke zijn zeldzaam geworden, maar dit komt dicht in de buurt. Het is nog niet af. U kunt Uw oordeel nog wel even opschorten, dunkt mij.
De stoeltjes in de stationsrestauratie zitten voortreffelijk :-] En ja, ook de NS hebben bijdrage geleverd.
Ik weet niet goed wat ik er van moet denken. De 19de en 20ste eeuw hebben lelijk huis gehouden in onze steden. Bevolkingsgroei vraagt ook om meer woonruimte.
De ene wil dat op mensenmaat, soms met aandacht voor traditionele regionale bouwstijlen: dan loop je het risico dat je richting Efteling gaat. De ander ziet liefst hedendaagse architectuur, wat vaak neerkomt op veel staal, glas en beton. Functioneel, je kan er mee uitpakken op ansichtkaarten maar koud en ongezellig.
Ik geef twee voorbeelden uit Antwerpen: de buurt rond het Vleeshuis of de nieuwe wijken op Linkeroever en de Luchtbal.