Het moet 2007 zijn geweest dat ik met een stuk of vijf mensen wandelde door Rome, langs de Via del Corso, de grote straat van de noordelijke toegangspoort naar het stadscentrum. Tussen die straat en de Tiber ligt het Mausoleum van keizer Augustus, een grote ruïne van tweeduizend jaar oude bakstenen. Het monument is altijd op slot. De antieke toegangspoort is altijd afgesloten met een groot metalen hek.

Behalve die dag. De deur in het hek stond open en achter een slordig plastic tafeltje zat een man die ons gebaarde dat we binnen konden komen. We wandelden erheen, hij pakte een boekje met toegangskaartjes, vroeg of er nog mensen bij waren die op grond van hun leeftijd korting kregen, bromde iets over Open Monumenten-dag, scheurde de kaartjes af, nam onze euro’s aan en liet ons binnen.

Ik was wat verbaasd dat het slot was geopend door met een betonschaar een schakel uit de ketting open te knippen, en ik vond de man er wat onverzorgd uitzien, maar ik heb wel vreemder gezien in Italië. Mocht ik argwaan hebben gekoesterd, dan werd die wel weggenomen door de mogelijkheid de eeuwenoude gewelven te kunnen bekijken. Je krijgt niet elke dag de kans het grafschrift te zien van mensen als Marcellus, Tiberius en Agrippina.

’s Avonds zat ik op mijn hotelkamer en keek nog even naar de kaartjes. De prijs was nog steeds in lires. Pas toen realiseerde ik me wat er was gebeurd. Een zwerver had het waardeloos geworden kaartjesboekje gevonden, had zich met een betonschaar toegang tot de ruïne verschaft en had zichzelf benoemd tot portier. En dat werk deed hij volkomen overtuigend.

Ik hoop dat de man er die dag goed geld aan heeft verdiend en word graag nog een keer op deze wijze voor de gek gehouden.