Ik ken weinig rauwere films dan Capharnaüm, waarmee de Libanese regisseuse Nadine Labaki twee jaar geleden internationaal de aandacht trok. Simpel samengevat: een jongen klaagt zijn ouders aan omdat ze hem geboren hebben doen worden. Welbeschouwd heeft hij een punt, omdat hij voorbestemd is voor een leven vol ellende. De film loopt goed af maar de ellende die de bioscoopbezoeker te zien krijgt garandeert een doorwaakte nacht.
Ik beken dat ik me met een lichte aarzeling onderwierp aan een eerdere film van Labaki, Et maintenant, on va où? (2011). Hoewel het begon met een uitvaart, was het dit keer allemaal heel wat lichtvoetiger. In een dorpje – de opnames vonden plaats in Taybeh, onder de rook van Baalbek – wonen christenen en moslims gebroederlijk naast elkaar, maar door gebeurtenissen buiten het dorp raken de twee bevolkingsgroepen toch tegen elkaar opgezet. Dat wil zeggen: de mannen voelen zich aan hun eer verplicht aangedane beledigingen te vergelden.
[spoilers na de break]
De vrouwen, de plaatselijke imam en de pastoor zijn verstandiger. Ze bedenken de ene list na de andere om de lieve vrede te bewaren. Als op TV nieuws is over een schietpartij in een ander dorp, begint een van de vrouwen haar zoon luidkeels toe te spreken dat ’ie niet in z’n neus moet peuteren, zodat niemand het nieuws nog kan verstaan. Een Mariabeeld begint ineens bloed te huilen – een vroom bedrog waar de geestelijken en de burgemeestersvrouw meer van weten. “Per ongeluk” heeft een autobus panne waardoor enkele Oekraïense nachtclubdanseressen in het dorp achterblijven.
Dat leidt de aandacht wel af maar helaas werken de omstandigheden niet mee en uiteindelijk besluiten de vrouwen hun echtgenoten te voorzien van een stevige hoeveelheid hasj. Het bijbehorende liedje, geschreven door Tania Saleh en Khaled Mouzanar, is aanstekelijk.
Als de heren uit hun roes bijkomen, blijken hun vrouwen van geloof te zijn gewisseld. De verwarring is nu totaal en de mannen vragen zich nu eindelijk af waar het nu heen moet. Een bitterzoet einde, want in feite biedt Labaki geen oplossing.
Desondanks valt er veel te lachen in Et maintenant, on va où? Ik kon althans wel grinniken om een scène waarin de pastoor zijn vriend de imam ontvangt – in een preekstoel. Of misschien was het allemaal wat minder heftig dan Capharnaüm omdat sektarische tegenstellingen in het huidige Libanon een betrekkelijk geringe rol spelen. Wat dan weer komt doordat moslims, christenen en druzen allemaal even hard de dupe zijn van een corrupt politiek systeem, van een economische ramp, van een permanent vluchtelingenprobleem en nu een gezondheidscrisis. Ik vrees dat Labaki’s volgende film Apocalypse Now zal heten, maar ik kan u Et maintenant, on va où? wel aanraden.
Doet wat denken aan Lysistrata, maar meer nog aan de Sabijnse maagden. Ook zij beëindigen een conflict omdat ze met een gelaagde identiteit de grenzen tussen de strijdende partijen doorbreken.
Ja, dat is een leuke vergelijking.
Een jongen klaagt z’n ouders aan. Wellicht heeft ie een punt schrijf je. Dit lijkt mij onzin. Je weet toch niet hoe het leven van die knul eruit gaat zien bij z’n geboorte, eventueel conceptie. Er valt niks aan te klagen, je doet het met wat je overkomt. Punt.(ik heb gelukkig geen kinderen, stel je voor dat je zoiets overkomt, zo,n jongen wordt geband, weg ermee!). Gewoon hard optreden.
Ik denk dat je de film had moeten zien. De jongen had misschien geen gelijk maar wel een punt.
Jan, stel dat prenataal onderzoek aan het licht brengt dat er, als de zwangerschap uitgedragen wordt en het is honderd procent zeker dat de vrucht bij zijn geboorte een verschrikkelijk ellendig leven tegemoet gaat. Als daarbij nog komt dat de arts(en) hiervoor duidelijk gewaarschuwd hebben (wat tegenwoordig zeer goed kan), dan vind ik het nogal egocentrisch van de ouders om het kind geboren te laten worden. Bij de conceptie weet je niet altijd of er afwijkingen zullen optreden, maar met de moderne follow-up van de zwangerschap kunnen veel ernstige afwijkingen in een redelijk vroeg stadium voorspeld worden.
Je laatste zin begrijp ik niet zo goed.
@Roger: dat snap ik allemaal wel, maar als het blijft leven en het wordt geboren zal hij het moeten doen met zichzelf. Maar om daar je ouders mee lastig te vallen vind ik niet kunnen.
Hard optreden: dat is een keihard verweer van de ouders via advocaten bv. En niets meer te maken willen hebben met die jongen, hard terugslaan. Je kunt je ouders negeren en andersom ook, maar aanklagen, nee dat kan in mijn ogen niet. Misschien heeft Jona gelijk want ik heb natuurlijk de film niet gezien. Zodra mensen over films gaan praten zit ik erbij en luister, naderhand denk ik dan vaak: had je over dit of dat onderwerp een film moeten maken? Ieder zijn meug maar in films zie ik niks