Het is even na half negen in de ochtend als ik dit schrijf. Boekhandel Nawijn & Polak, gevestigd op de markt in Apeldoorn, is nog gesloten. Dankzij de zegeningen van het internet heeft men de eerste bestelling van vandaag echter al binnen. Toen ik een half uur geleden wakker werd, las ik namelijk deze boekrecensie, geschreven door Marc van Oostendorp. Dat is geen veilingmeester die over elk boek wat positiefs zegt – hij oordeelde negatief over de graphic novel Max Havelaar – dus ik vertrouw Van Oostendorps oordeel. Omdat hij over Multatuli verknipt, het boek dat hij vanmorgen besprak, heel positief oordeelde, heb ik het ongezien besteld.
Van Oostendorp focust op de samensteller, Chris van de Ven: “een ouderwetse idealist”, iemand die ervan droomt “de wereld beter te maken” en die, om zo te zeggen, “vanuit de negentiende eeuw een beetje warmte in de twintigste heeft weten te brengen”. Kijk, dat is nou de opsteker die je wil hebben in de vroege ochtend.
Mijn punt is dit. Het begint met Multatuli die, woedend over onrecht, eerst zijn ontslag neemt, dan de geest krijgt en vervolgens een weergaloos boek schrijft. Dat boek enthousiasmeert weer anderen en zo maakt Van de Ven dan een boek. Vervolgens raakt Van Oostendorp geïnspireerd en hij schrijft een stuk op Neerlandistiek. Wat mij dan weer voldoende begeestert om een boek te bestellen. Iets van het negentiende-eeuwse vuur verwarmt nog onze eigen eenentwintigste eeuw. Enthousiasme enthousiasmeert.
Iets positiefs kan iets positiefs oproepen. Als er zoiets bestaat als een vicieuze cirkel, bestaat er ook – als ik een woord mag verzinnen – zoiets als een virtueuze cirkel. Ik wens u een mooie dag.
er moeten meer virtueuze cirkels komen. Hopelijk wordt dat het woord van 2021. Om te beginnen moet het rode kringeltje onder virtueus weg
jaar Nu JonaL het toch nog een keer over Multatuli heeft. Een bevriende boekhandelaar heeft me dit een boekje verkocht getiteld Wie is wie in Max Havelaar? van Philip Vermoortel. Gepubliceerd in het tijdschrift Uitgelezen Boeken. Leuk en zeer informatief.
Jaja, die Multatuli heeft wat op zijn geweten. Want uiteindelijk heeft hij vandaag na een vermoeiende dag voor mij, na lezing van dit stukje een glimlach op mijn gezicht veroorzaakt. En kijk! Prompt schijnt het zonnetje door mijn raam naar binnen.
Het leven is nog niet zo beroerd.
Ik ga hier geen oordeel geven over de kwaliteit van het werk an sich. Ik wil alleen opmerken dat de term “graphic novel” hier totaal niet van toepassing is. De graphic novel is nl een persoonlijk, origineel verhaal- geen bewerking van een bestaand boek.
We noemen een verfilming van Anna Karenina ook geen auteurscinema; die benaming is weggelegd voor filmmakers/regisseurs die hun eigen thema’s/obsessies verwerken in hun (vaak geschreven) scenario’s. Dit boek is gewoon een stripbewerking (wat trouwens niks nieuws is; de inmiddels verdwenen uitgeverij Classics Illustrated was in dit genre ooit heel groot)
Die hele term graphic novel is sowieso pure aanstellerij. Een stripverhaal is gewoon een stripverhaal, punt klaar uit. Ik heb het idee dat die term alleen maar is uitgevonden omdat strips als vanouds worden beschouwd als minderwaardig aan boeken en door er een hoogdravende naam aan te geven wil je laten zien dat strips ook wel echte literatuur kan zijn, hoor. Maar dat wist ik al. Hergé heeft op mij meer invloed gehad dan Multatuli. Je kunt Kuifje en de Blauwe Lotus ook beschouwen als een aanklacht tegen Europees (en Japans!) kolonialisme.
Ik geef toe dat er in boekenland een hoop blabla is, zoals “literaire thriller”. Maar ik denk niet dat je Maus en Kraut kunt vergelijken met Suske en Wiske. Dat lijken me echt twee genres, met Kuifje ergens er tussenin.
Jan Kruis deed het beter met Wouterje Pieterse.
Ja.
Frans, uitkijken met Hergé. Los van Kuifje in Afrika, de oorspronkelijke editie van De Geheimzinnige Ster, midden in de 2e Wereldoorlog, was goed fout (ernstige anti-joodse karikaturen, een Europese expeditie moet zich weren tegen Amerikaanse intriges, het vliegtuig aan boord was een model van de Luftwaffe, de piloot een echte ariër…)
Weet ik. Kuifje in Afrika was gewoon Hergé die de paters napraatte. Jaren 20/30… Maar er zijn genoeg verhalen waarin hij zich van zijn goede kant laat zien.
Kuifje in Tibet!
Ik weet wel dat Hergé ontwikkelingen doormaakte.
Ik wilde alleen een beetje aangeven dat hij na de Blauwe Lotus nog door een donkerder fase zou gaan.
Medellín, 12 november 2020
Beste Jona,
Uw bemoediging werkt aanstekelijk, dat noem ik ook wel een virtueuze voorwaartse of opwaartse spiraal, aangezien het niet blijft bij draaien in een kringetje.
😉
Zeer veel dank!
B.à.v. jl