Hunebed van de dag: D15 (Loon) - Mainzer Beobachter

Ik voelde me een beetje een indringer, daar bij hunebed D15, dat even ten noorden van Loon op de es ligt. Op een lentedag was ik aan komen rijden vanuit Groningen en had bij Tynaarlo de smaak van hunebedden te pakken gekregen, dus ik was van de weg af gegaan om ook het op dertien na noordelijkste hunebed van Nederland te bekijken. Ik maakte wat foto’s toen een jongen van een jaar of zestien, zeventien kwam aanlopen. Hij groette me maar leek zich onhandig te voelen met mijn gezelschap. Toen even later een meisje van dezelfde leeftijd aan kwam, begreep ik dat ze een afspraakje hadden. Het was beter verder te fietsen.

Later zou Herman Clerinx, de auteur van Een paleis voor de doden, me een soortgelijke ervaring noemen. Het zijn ook eigenlijk wel romantische plekken, die hunebedden. Zeker omdat er ook hier weer een meertje in de buurt is: een pingoruïne die de mensen in Loon aanduiden als het Taarlose Veentje.

De “Dikke Stenen”, zoals hunebed D15 ook wel heet, zijn het zeker. Het hunebed heeft dezelfde afmetingen als D11 bij Anloo: 9½ meter lang en net 3½, meter wijd. Het is uitzonderlijk mooi bewaard: vijf paar draagstenen, de vijf corresponderende dekstenen, de twee sluitstenen aan de kopse kanten, het portaal, en een krans van stenen eromheen. D15 bij Loon is het ideaaltypische hunebed.

In 1974 hebben twee kinderen bij de ingang van hunebed D15 twee klokbekers gevonden. Die waren een paar eeuwen jonger dan het grafmonument. Ook vonden ze een stukje koper. Als de twee klokbekers niet gevonden zouden zijn, zouden we het metaal in de trechterbekertijd hebben gedateerd en was dit beschouwd als een sensatie: een van de oudste stukken metaal in Nederland! Het komt echter vermoedelijk uit een tijd waarin koper niet zo zeldzaam meer was. De kinderen hebben hun vondsten overgedragen aan het Drents Museum in Assen.

Wijnand van der Sanden noteert in zijn Gids voor de hunebedden dat hunebed D15 het enige hunebed is dat je kunt zien liggen vanuit de trein. Het zou best waar kunnen zijn, maar ik vergeet altijd op te letten als ik van Groningen naar Assen spoor. In elk geval was het vroeger anders, want tot 1975 was er een spoorwegverbinding die Assen via D17, D18 en D14 verbond met Stadskanaal.