Hunebed van de dag: D35 (Valthe)

Het op vijftien na zuidelijkste hunebed in Nederland, hunebed D35 is zo’n acht-en-halve meter lang en 3¼ meter breed. Nu zeggen we: “Het is bij Valthe”. De hunebedbouwers zelf zullen wel hebben gezegd dat het was aan een weg die liep van het noorden naar het zuiden en die wij kunnen volgen vanaf hunebed D31 langs hunebed D34 (en het gesloopte D33) tot het hunebed van vandaag, D35 dus.

Niet het alleropvallendste grafmonument uit de Trechterbekertijd: het hunebed is wat ietwat klein uitgevallen en ligt gedeeltelijk ingegraven. “Aan dit hunebed is niet heel veel te zien,” merkt Hunebeddeninfo.nl droogjes op. Toch is het een omweg waard, want het meertje dat je vaak vindt bij zo’n megalithisch graf vindt, is hier werkelijk vlakbij en ook nog goed te herkennen als een open plek in het bos. Het is een pingoruïne, net als bij D2 bij Westervelde.

“De archeologische ervaring,” schrijft Clerinx in Een paleis voor de doden, “leert dat in of bij moerassen nogal eens offers werden gebracht. Mogelijk gebeurde dat ook hier.” Wie weet. De kelder van hunebed D35 is sowieso nog nooit wetenschappelijk onderzocht – de omgeving is in de jaren zestig van de vorige eeuw wel verkend – en onderzoek hoeft natuurlijk ook niet, want wat in de grond zit, zit goed.

Zelf zou ik wel eens willen weten hoe dit hunebed eruitzag aan het begin van onze jaartelling. Vlak ten oosten van D35 begint namelijk de Valtherbrug, een kilometerslange houten weg over een veengebied richting Oost-Groningen. De mensen die eroverheen kwamen, moeten hunebed D35 hebben gekend. Wat dachten ze? Was het voor hen alleen maar een stapel oude zwerfkeien of een eerbiedwaardig overblijfsel van lang-vergeten voorouders?

We weten van verschillende antieke culturen – de Grieken met name – dat ze fantastische verhalen bedachten over de Cyclopen die ooit de enorme muren zouden hebben gebouwd die wij Mykeens noemen. Ik zou zo graag de fantastische verhalen hebben gekend die in de Nederlandse Prehistorie hebben gecirculeerd, maar ze zijn voorgoed onkenbaar geworden.