Koloniale arrogantie

De bekendste voorbeelden van kruisbestuiving zijn te vinden in de antieke kunst, zoals in dit mozaïek uit de S.Pudenziana in Rome: Christus is hier afgebeeld als het beeld van Zeus in Olympia.

Nog even een terugblik op een eerder stukje, namelijk mijn opsomming van religieuze kruisbestuivingen, waarbij ik mijn voorbeelden vooral uit Libanon haalde. Ik gebruikte het als illustratie voor mijn artikel over wat we van antieke religies mogen verwachten. Eigenlijk is dat wel een beetje beledigend voor de Libanese bevolking. Je zou het namelijk kunnen uitleggen als “In Libanon verandert nooit iets en alles is daar hetzelfde gebleven als in de Oudheid.” Eén stap verder: “Arabieren zijn niet in staat tot verandering”. Nog een stap verder: “Arabieren zijn dom.”

Ik zou niet de enige zijn die zo denkt – en dan bedoel ik niet dat dit tegenwoordig in sommige delen van het politieke spectrum geldt als geloofswaarheid. Aan het begin van de vorige eeuw waren er diverse plekken waar oudheidkundigen het verleden trachtten te reconstrueren, zoals het nagebouwde Romeinse fort Saalburg in het Taunusgebergte en de hellenistische Kérylosvilla. Het meest ambitieuze project was de Heilig Land-stichting bij Nijmegen, waar men het antieke Judea reconstrueerde voor de velen die een reis naar Palestina nooit zouden kunnen betalen maar wel wilden begrijpen hoe de oude joden en eerste christenen hadden geleefd.

Lees verder “Koloniale arrogantie”

De polemiek voorbij

[Sinds afgelopen maandag ben ik een van de vaste columnisten op Sargasso.nl. Dit was mijn eerste stukje.]

Een goede column is amusant, heeft een pointe, staat op zichzelf en kan zonder toelichting. Het zou beter zijn geweest als ik mijn debuut als religie-columnist had gemaakt door op de actualiteit in te haken, maar ik denk dat het zinvol is eerst wat uit te leggen.

Ik ben historicus en werk momenteel aan een boek over het ontstaan van het christendom en het rabbijnse jodendom. Dat roept meer en fellere reacties op dan andere zaken waarover ik schrijf. Zo is me eens, na een lezing waarin ik had verteld dat Jezus altijd een jood is gebleven, verweten dat ik het christendom wilde opblazen, terwijl me ook eens is voorgehouden dat een modern mens zich moest distantiëren van zoiets middeleeuws als religie.

Lees verder “De polemiek voorbij”

Les extrêmes se touchent

De Liberteit van Conscientie overwint de Tyrannie. Een van de Goudse glazen.

In dit stukje speel ik leentjebuur bij enkele andere bloggers, die alle hetzelfde punt maken. De eerste is Peter Breedveld, die in deze blogpost op zijn website Frontaal Naakt vertelt over de hoeveelheden modder die hij over zich heen krijgt gegooid omdat hij een relatie heeft met een moslima. Eén van de reacties was dat men zich afvroeg hoe hij, een ongelovige Nederlander, een relatie kon hebben met een Marokkaanse moslima, aangezien een moslima niet met een niet-moslim zou mogen trouwen. Dus óf Breedvelds geliefde zou een afvallige zijn, óf Breedveld zou moslim zijn geworden.

Breedveld bestrijdt deze argumentatie. Hij en zijn vriendin kunnen hun eigen heerlijke gang gaan, zijn moslim-vriendin is niet verstoten en hij is door haar familie aanvaard. En juist dit, schrijft hij, is wat hem de niet aflatende stroom beledigingen oplevert. Immers, door gewoon van elkaar te houden, ontkracht hij het wereldbeeld van ’s Neêrlands islamofoben. Breedveld en zijn vriendin leveren het empirisch bewijs dat een gemengd huwelijk mogelijk is en dat de islamofobe sjabloons te simpel zijn.

Lees verder “Les extrêmes se touchent”