De functie van Dr Deijman

Rembrandt van Rijn, De anatomische les van Dr Deijman (Amsterdam Museum)

Toen ik jaren geleden voor het eerst het deels verbrande schilderij van Rembrandt De anatomische les van dr Deijman in het Amsterdam Museum (toen nog Amsterdams Historisch) zag, kreeg ik een klein schokje. Dr Deijman kreeg namelijk als aanduiding van zijn functie in de bij het schilderij horende tekst: prelector. Je leest ook weleens praelector. Nu had je vroeger professoren en lectoren, maar van prelectoren had ik nog nooit gehoord.

Tijdens mijn studie geneeskunde aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam ben ik een paar jaar (1959/1960) assistent geweest op de snijzaal van het Anatomisch Laboratorium. Het hoofd van die afdeling had de titel prosector, voorsnijder dus.

Lees verder “De functie van Dr Deijman”

Cultuurbeleid

Ik gun het best aan het Rijksmuseum, dat het voor 160 miljoen euro twee schilderijen van Rembrandt kan kopen. Een tientje per Nederlander: het is fors, maar te verdedigen en ik zal zeker eens gaan kijken.

En toch. Primo, als de schilderijen zo’n enorme culturele waarde vertegenwoordigen, waarom staat de Franse regering de verkoop dan toe? En secondo: nog niet zo lang geleden bezuinigde Halbe Zijlstra zo’n 200 miljoen op de culturele sector. Die bezuinigingen hadden met dit bedrag voor een deel ongedaan gemaakt kunnen worden.

Lees verder “Cultuurbeleid”

Rembrandtplein

Bronzen Nachtwacht
Bronzen Nachtwacht

Het Rembrandtplein, dat is zo’n plek waar ik eigenlijk nooit kom. Ik fiets er eigenlijk alleen langs als ik vanaf de Nieuwmarkt naar het Amstelveld moet, en ik denk dat ik aan de hoge kant zit als ik schat dat dat eens per jaar gebeurt. Ik zal ook eens per jaar een kopje thee drinken met vrienden die graag naar café l’Opera komen. Andere redenen heb ik niet om naar het plein te gaan: de laatste keer dat ik er ben wezen dansen moet nog in de jaren tachtig zijn geweest en als ik in Tuschinski naar de film ben geweest is de volgende halte doorgaans een café richting thuis.

Eind vorig jaar hadden we, zoals de trouwe lezers van deze kleine blog weten, twee vriendinnen uit Libanon te gast, die ons een lijstje hadden gestuurd van dingen die ze graag wilden zien. (Een curieus lijstje overigens, waarop ook de Openbare Bibliotheek stond: een ontwerp van Jo Coenen waarop Amsterdammers trots zijn maar dat niet in de reisgidsen staat. Onze Libanezen hadden zich goed voorbereid.) Aan de hand van het lijstje wandelden we op een zonnige winterdag van het Rembrandthuis via het Waterlooplein en Puccini naar het Tassenmuseum – het opgemelde plein derhalve doorschrijdend.

Lees verder “Rembrandtplein”

Geschiedenis van Nederland

De Liberteit van Conscientie overwint de Tyrannie. Een van de Goudse glazen.

Veertien jaar geleden publiceerde ik een – al zeg ik het zelf – leuk klein boekje over het Nederlandse consensusmodel, Hollands glorie. Onze hele ontstaanslegende zat erin verwerkt: polders, de waterschappen, Floris V, de hertogen van Bourgondië, Calvijn, de Tachtigjarige Oorlog, de Gouden Eeuw, Rembrandt van Rijn, de regenten, de Patriottenbeweging, Vincent van Gogh en uiteindelijk hoe de overlegcultuur vorm heeft gegeven aan overlegeconomie. Ironisch detail: het eindigde met de constatering dat het streven naar consensus betekende dat soms onderwerpen onbesproken bleven. De discussie over de islam, zo schreef ik, leek zich te beperken tot een debat over hoofddoekjes en vermeed echte problemen.

Toen die discussie er toch kwam, leek het verstandig het boekje opnieuw uit te geven. Iets minder lichtvoetig en met een iets duidelijkere politieke boodschap. De belangstelling viel echter toch tegen, misschien omdat het boekje, dat vrij herkenbaar was, een nieuwe titel had gekregen, Polderdenken.

Lees verder “Geschiedenis van Nederland”