De Libanese burgeroorlogen (1)

De sporen van de burgeroorlogen zijn in Beiroet nog steeds zichtbaar (hier en daar)

Eerst was er Napoleons expeditie naar Egypte. Na zijn aftocht werd het voortaan half-onafhankelijke Egypte gemoderniseerd en het bedreigde de Ottomaanse posities in de Levant. Verder verloren de Ottomanen oorlogen tegen Oostenrijk en Rusland. Het was niet moeilijk voor de sultan om te concluderen dat zijn wereldrijk was ingehaald door de westerse mogendheden. Hij besloot tot hervormingen.

Zo werd het Europese ondernemingen makkelijker gemaakt te investeren in het Ottomaanse Rijk, en dus ook in de kuststeden van Syrië, Libanon en Palestina. Al snel verdrongen de goedkope, industrieel vervaardigde producten de kunstig gemaakte artikelen van plaatselijke ambachtslieden. Tegelijkertijd hadden de westerlingen behoefte aan goed-opgeleid personeel, en dus ontstonden op westerse leest geschoeide scholen. Amerikaanse protestanten en Franse katholieken stichtten twee universiteiten in Beiroet.

Alsof dit nog niet voldoende verandering was, trokken steeds meer mensen naar de steeds grotere steden en vonden serieuze volksverhuizingen plaats: bewoners van gebieden die de Ottomanen aan hun vijanden hadden moeten afstaan, werden overgeplaatst naar het Midden-Oosten. Zo kwamen er Circassiërs te wonen in wat nu Jordanië heet, terwijl Bosniërs en Joden zich vestigden in Palestina.

Het toch al precaire etnische en religieuze evenwicht raakte zo verstoord en in 1860 vonden in het Libanongebergte enkele moordpartijen plaats. Dit leidde tot een Franse interventie ten gunste van de maronitische christenen, en daarmee ook tot Franse belangstelling voor het gebied. Om de christenen te beschermen, werd hun gebied omgevormd tot een semiautonome provincie, met als gouverneur een door de Europese mogendheden goedgekeurde Turkse christen. Het gebied, dat ruwweg samenviel met het noorden van het huidige Libanon, werd nu voor het eerst vernoemd naar het gebergte.

[Dit is het eerste van dertien artikelen. Dit stukje wordt dus vervolgd.]

Deel dit: