Tag: Libanese burgeroorlogen

Beit Beirut

On door Jona LenderinginCultuur, Geschiedenis, Midden-Oosten, Musea11 reacties
Beit Beirut

Ik heb al vaker over de Libanese burgeroorlogen geblogd. Je merkt er in Libanon eigenlijk elke dag wel iets van, niet zozeer doordat de mensen elkaar nog naar het leven staan maar doordat de gevolgen zo blijvend zijn. Vaak gaat het om heel triviale dingen. Ik noemde al eens het feit dat Beiroetis hun straten nooit aanduiden met de officiële namen, maar ik zou ook hebben kunnen schrijven over het grote aantal auto’s, want het openbaar vervoer heeft de burgeroorlogen niet overleefd.

Vandaag kwam ik in Beit Beirut, een ooit elegant Ottomaans huis aan de Rue de Damas ofwel de beruchte Groene Lijn die ooit het christelijke Oost-Beiroet scheidde van het islamitische West-Beiroet. Het huis werd de vaste basis van christelijke sluipschutters, want het had grote ramen, waardoor een wijd schootsveld viel te bestrijken. Het werd dus ook zelf onder vuur genomen en de kogelgaten zijn nog altijd zichtbaar. Het resultaat ziet u hierboven. In 2008 werd een begin gemaakt met de restauratie, die voor een groot deel is gefinancierd door de stad Parijs.

Lees verder “Beit Beirut” →

De Groene Lijn

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten3 reacties
Rue de Damas, Beiroet

Gisteren ben ik van het Libanese Nationaal Museum in Beiroet langs de Rue de Damas gewandeld naar de Place des Martyrs. Het is geen grote afstand en hier en daar zijn zelfs toegankelijke trottoirs, wat in deze stad geen vanzelfsprekendheid is. Op vier plaatsen zag ik bouwvallen als de bovenstaande: overblijfselen uit de tijd van de Burgeroorlogen. Ook het bestaan van stedelijke ruïnes is geen vanzelfsprekendheid, want het einde van de gevechten is vrijwel even lang geleden als de val van De Muur en zoals Berlijn sindsdien totaal is veranderd zo is ook Beiroet vrijwel geheel herbouwd.

Beide steden zijn arm aber sexy, maar zoals in Duitsland de gevolgen van de Koude Oorlog niet volledig zijn uitgewist, zo zijn in Libanon de Burgeroorlogen als een wond die weliswaar is gesloten maar zó weer kan worden geopend.

Lees verder “De Groene Lijn” →

De Burgeroorlog herdacht

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
Het Holiday Inn-hotel toont nog altijd de sporen van de gevechten uit de jaren tachtig.
Het Holiday Inn-hotel toont nog altijd de sporen van de gevechten uit de jaren tachtig.

Zaterdag was het achtendertig jaar geleden dat het eerste bloed vloeide in de Libanese burgeroorlogen: Pierre Gemayel, de sterk anti-Syrische leider van de christelijke falange-partij, werd bij het verlaten van een kerk door onbekende schutters onder vuur genomen. Hijzelf overleefde de aanslag, maar er waren twee doden gevallen en tijdens de daarop volgende ronde van wraak en weerwraak verloren nog eens zesentwintig mensen het leven.

Het begin van de burgeroorlogen wordt natuurlijk herdacht. Vrijdag was er op de Place des Martyrs in Beiroet een demonstratie. Vertegenwoordigers van de diverse groeperingen – er zijn in dit land drieëndertig erkende confessies – deelden witte rozen uit en eisten dat er meer duidelijkheid zou komen over de verdwijningen uit die tijd. Er zijn nog altijd duizenden mensen vermist, waarvan wordt aangenomen dat ze zijn gedeporteerd naar Syrië.

Lees verder “De Burgeroorlog herdacht” →

De Libanese burgeroorlogen (13)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek5 reacties
Moderne architectuur in "downtown Beirut"
Moderne architectuur in “downtown Beirut”

[Dit is het laatste deel van een serie van dertien artikelen. In het vorige artikel beschreef ik hoe de Taif-akkoorden werden gesloten en Syrië de feitelijke macht kreeg. Het eerste deel eerste is hier.]

Syrië was nu in feite de baas. Het erkende weliswaar Libanons soevereiniteit, maar het land zou niet meer mogen denken aan een onafhankelijk vredesverdrag met Israël, zoals president Gemayel nog had geprobeerd.

De Syriërs ontwapenden alle milities behalve Hezbollah, dat deze uitzondering had te danken aan het feit dat ze Libanon beschermde tegen Israël en het Zuid-Libanese Leger. Het Libanese leger raakte in de volgende jaren steeds beter georganiseerd en beheerste steeds grotere delen van het land, zodat Syrië een deel van zijn troepen kon terugtrekken uit wat nu een vazalstaat was. Een belangrijke politicus was de in Libanon geboren Saoedische miljardair Rafiq Hariri, die in 1993 premier werd en de middelen wist te organiseren om Beiroet weer tot een levende stad te maken.

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (13)” →

De Libanese burgeroorlogen (12)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
Commentaar op de Taif-akkoorden
Commentaar op de Taif-akkoorden

[Dit is het twaalfde deel van een serie van dertien artikelen. In het vorige artikel beschreef ik hoe Libanon steeds verder weggleed in talloze kleine oorlogen, en van 1988 zelfs twee regeringen had. Het eerste deel is hier.]

De partijen begonnen echter uitgeput te raken en kwamen in september 1989, dankzij bemiddeling van onder andere Saoedi-Arabië, een staakt-het-vuren overeen. Een van de redenen waarom dit een succes kon zijn, was de dood van Khomeiny, die nogal wat onzekerheid veroorzaakte. Onzekerheid kwam ook voort uit de instorting van het Sovjet-imperium in oostelijke Europa. Syrië stond tijdelijk vrij zwak en wilde rust in Libanon, terwijl de andere strijdende partijen begrepen dat Israël en de Verenigde Staten wel eens de nieuwe zetbaas konden worden.

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (12)” →

De Libanese burgeroorlogen (11)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
Het Holiday Inn-hotel toont nog altijd de sporen van de gevechten uit de jaren tachtig.
Het Holiday Inn-hotel toont nog altijd de sporen van de gevechten uit de jaren tachtig.

[Dit is het elfde deel van een serie van dertien artikelen. In het vorige artikel beschreef ik hoe een internationale vredesmacht partij werd in het conflict en werd weggebombardeerd. Het eerste deel is hier.]

De strijd was nu heel complex. Een deel was business as usual. Om te beginnen ging in midden-Libanon de oorlog tussen de maronitische milities en de druzen verder. In het zuiden schoot Hezbollah, dat met Iraans geld een civiele infrastructuur opbouwde in de sji’itische gebieden, op het Zuid-Libanese leger en Israël, die weer terugschoten. Tegelijk probeerde de PLO de vluchtelingenkampen weer in handen te krijgen, maar daar werd ze aangevallen door de sji’itische Amal-militie, die weliswaar op zich niet tegen een Palestijnse staat was, maar vreesde dat de terugkeer van de PLO een Israëlische invasie zou uitlokken.

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (11)” →

De Libanese burgeroorlogen (10)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
"Mideast Madness"
“Mideast Madness”

[Dit is het tiende deel van een serie van dertien artikelen. In het vorige artikel beschreef ik hoe de Libanezen, in de nasleep van de Israëlische invasie, vergeefs zochten naar uitwegen. Het eerste deel uit deze reeks is hier.]

Op dat moment was in het zuiden de volgende fase van de burgeroorlogen al aangebroken. Doordat Israël zich in juli 1983 naar Sidon had teruggetrokken, was er niemand die de Falange of de Lebanese Forces kon tegenhouden, de door de Israëli’s aangewezen bezettingsmachten in het gebied van de druzen. Dezen vochten terug, gefrustreerde maronieten sloegen aan het moorden (onder andere in Kfar Mitta), en de druzen daalden af naar de kust om de Israëlische posities tegenover de Amerikanen over te nemen.

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (10)” →

De Libanese burgeroorlogen (9)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
De sporen van de burgeroorlogen zijn in Beiroet nog steeds zichtbaar (hier en daar)

[Dit is het negende deel van een serie van dertien artikelen. In het vorige artikel beschreef ik hoe Israël in 1982 Libanon binnenviel om de PLO uit te schakelen, en hoe deze operatie, ofschoon succesvol, uitliep op een humanitaire en politieke ramp. Het eerste deel is hier.]

In de tussentijd was de internationale vredesmacht, die kortstondig aanwezig was geweest om de evacuatie van de PLO te begeleiden, naar Beiroet teruggekomen. De Fransen waren gelegerd in het soennitische noordwesten van de stad, tegenover de Falange, die culturele verwantschap voelde met Frankrijk en – zo hoopte men – zou aansturen op rust. Inderdaad konden Fransen patrouilles sturen naar de christelijke wijk aan de andere kant van de “groene lijn”. In het zuiden van Beiroet lagen de Amerikanen tegenover de Israëli’s (voor dezen zich naar Sidon terugtrokken), omdat men aannam dat Israël geen conflict wilde met de Amerikanen. Middenin waren de Italianen geplaatst, ter bescherming van de Palestijnse vluchtelingenkampen.

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (9)” →

De Libanese burgeroorlogen (8)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Politiek
Gevecht in Beiroet
Gevecht in Beiroet

[Dit is het achtste deel van een serie van dertien artikelen. In het voorafgaande beschreef ik hoe in het door Syrië bezette Libanon nieuwe coalities ontstonden: Israël en de Falange tegen de PLO en Syrië. Het eerste deel is hier.]

Een moordaanslag op een Israëlische diplomaat was de vonk in het kruitvat. Op 6 juni 1982 viel Israël Libanon binnen. De Syriërs werden teruggedreven en op 11 juni kwamen zij en de Israëli’s een staakt-het-vuren overeen. Nu begon de belegering van het westelijke, islamitische deel van Beiroet, waar de PLO haar hoofdkwartier had. In het oostelijke, christelijke deel ontmoette de Israëlische minister van Defensie Sharon de falangistische leiders en kwam overeen dat zij zouden helpen bij de bezetting van het zuiden. Dit zou een politieke misrekening blijken te zijn: de druzen en de sji’ieten, die aanvankelijk de Israëlische afrekening met de PLO neutraal hadden aanschouwd, voelden zich nu gebruuskeerd en kozen steeds meer partij tegen Israël. Met hulp uit Iran, dat zijn revolutie wilde exporteren, richtten de sji’ieten – die, in de regel arm, zich al hadden georganiseerd in zelfhulpgroepen – nu de Hezbollah op, de “partij van God”. (Er was al een sji’itische partij, Amal. Deze was echter gericht op Libanon en zocht geen aansluiting bij de revolutie in Iran.)

Lees verder “De Libanese burgeroorlogen (8)” →