De Amerikaanse predikant Jim West is een van de grappigste bloggers van de wereld. Je moet wel heel humorloos zijn om niet af en toe te lachen, en je hoeft niet religieus te zijn om te zien dat hij regelmatig iets van waarde vertelt. Zijn blog illustreert vooral hoe belangrijk formele scholing is: hij denkt gestructureerd, weet waarom en hoe hij tot een bepaald oordeel komt en weet ook waar dat in het grote plaatje past.

Voor iemand die, zoals ik, bijna dagelijks wordt geconfronteerd met zelfbenoemde historici, die niets begrijpen van de historische methode, is het een verademing om te zien dat er nog mensen zijn die zich bezighouden met de geesteswetenschappen en wél een methode volgen. Kortom, ik waardeer hem, en als ik het oneens ben met West, is het omdat ik zijn premissen niet altijd deel.

Vandaag citeert hij een fraaie opmerking van Luther, die op zijn beurt weer een paar woorden aanhaalt van Hieronymus, de vroeg-christelijke Bijbelgeleerde. Deze beweerde dat

het onder de Joden verboden was dat iemand onder de dertig het eerste hoofdstuk van Genesis voorlas of aan anderen uitlegde. Ze wilden dat iemand voldoende kennis had van de gehele Schrift voordat hij aan dit hoofdstuk begon.

Voor West is het aanleiding om te verzuchten dat ook tegenwoordig veel mensen het hoofdstuk verkeerd uitleggen.

Certainly no one should be allowed to expound it without theological training. It’s lack of proper skill-set which allows ignorance to flourish and false explanation to abound.

Wat hij zegt, geldt volgens mij voor iedere antieke tekst. En dat heeft een reden. Wat de Joden zich bewust lijken te zijn geweest, al zullen ze het niet hebben kunnen benoemen, is dat je hersens tussen je dertigste en vijfendertigste anders gaan werken. Tot je dertigste denk je meer analytisch, daarna denk je meer synthetisch. Onaardig gezegd is die latere fase er een van verstarring, maar het stelt mensen in staat een heel vakterrein te overzien en het kaf van het koren te scheiden.

Daarom moeten onderzoekers hun proefschrift schrijven als twintigers, terwijl – althans in de geesteswetenschappen – de echt interessante boeken, waar je als gebruiker iets aan hebt, pas heel laat in een mensenleven worden geschreven. Huizinga was zevenenveertig toen hij het Herfsttij schreef, Romeins Breukvlak verscheen postuum, de Mechanisering van Dijksterhuis was het product van iemand die al achtenvijftig was.

Er is al vaker geopperd dat er minder gepubliceerd moet worden, opdat de kwaliteit hoger is. Voor de geesteswetenschappen heb ik wel eens gedacht dat mensen voor hun dertigste een proefschrift zouden moeten schrijven, dan tien jaar niet mogen publiceren opdat ze zich in de breedte kunnen ontwikkelen, en dat ze dan pas na hun veertigste echt aan een academische loopbaan kunnen beginnen. Dat zou in elk geval een systeem zijn dat, anders dan het huidige, rekening houdt met de ontwikkeling van ons brein.

Het staat echter te bezien of het kan worden ingevoerd zonder de hele universiteit op de schop te nemen – iets waar ik wel voor pleit, maar waarvoor ik vooralsnog vooral bijval krijg buiten de universiteit.