[In het jaar 490 v.Chr. staken de Perzen de Egeïsche Zee over, bezetten de eilanden en landden bij de Griekse stad Eretria, die ze verwoestten. Daarna staken ze over naar het dorpje Marathon, van waaruit ze naar Athene zullen hebben willen oprukken. Wat hun verdere plannen waren, is niet bekend: we kunnen ze hooguit afleiden uit wat de Perzen feitelijk deden, wat veronderstelt dat wat ze deden ook was wat ze planden. In elke oorlog is nu juist dat weinig plausibel. Feit is in elk geval dat de Atheners op 12 september de Perzen versloegen, vandaag dus 2509 jaar geleden.
Voor de betekenis van het gevecht: hier. Het verslag van de slag bij Marathon is van Herodotos van Halikarnassos en wordt hier geboden in de vertaling van Hein van Dolen.]
De opstelling van de Atheners bij Marathon leidde ertoe dat de frontlinie aan hun kant even breed was als die van de Perzen; daardoor was zij in het centrum maar enkele rijen diep. Op dit punt was het leger het meest kwetsbaar, terwijl de beide vleugels juist sterk bezet waren.
Zodra de troepen in het gelid stonden en de offers een gunstige uitslag voorspelden, werd het sein tot de aanval gegeven. De Atheners stormden op de vijanden los. Nu was de afstand tussen de beide legers zeker anderhalve kilometer en de Perzen zagen daarom hun tegenstanders in looppas op hen afkomen. Zij maakten zich klaar om ze op te vangen. Volgens hen waren die Atheners niet goed bij hun hoofd en gingen zij hun dood tegemoet: zij kwamen zo te zien met een handjevol mensen aanrennen en hadden geen ruiter of boogschutter om ze te beschermen! Zulke gedachten speelden bij de tegenstanders.
… De slag bij Marathon heeft lang geduurd. In het centrum waren de vijanden aan de winnende hand. Daar stonden de Perzen zelf samen met de Saken opgesteld. Dezen hadden op dat punt zoveel succes dat zij door de frontlinie heenbraken en de vluchtenden tot ver in het land achterna zaten. Maar op de beide vleugels zegevierden de Atheners … Ondanks hun overwicht lieten zij de vijand ongestoord ontkomen om zich te concentreren op het centrum waar de vijanden een bres hadden geslagen.
De verenigde vleugels kregen in dat gevecht opnieuw de overhand. Toen de Perzen op de vlucht sloegen, zetten de Atheners de achtervolging in. Ze hakten erop los totdat ze de kust bereikten, waar ze om vuur riepen en zich aan de schepen vastklauwden.
In de hitte van de strijd sneuvelde de polemarch Kallimachos na een dapper verweer en van de generaals verloor Stesileoos, de zoon van Thrasyleoos, het leven. Van Kynegeiros, de zoon van Euforion, werd bij die gelegenheid de arm met een bijl afgehakt, toen hij het stevenbeeld van een van de schepen wilde grijpen.
[De (uitgestelde) Week van de Klassieken, met als thema “controverses”, is van donderdag 3 tot en met zondag 13 september.]
Als men de naam vertaald zou hebben (zoals bij bv de slag bij het Merelveld wel is gebeurd), vraag ik me af of de hard/duurloopwedstrijd zo populair was geworden- de marathon winnen klinkt immers heel wat heroischer dan het winnen van de venkelveldloop…
De serie ‘WvdK’ doet mij een beetje denken aan de programmering van ‘Arrow Classic Rock’ (bestaat dat eigenlijk nog?)
Ja hoor.
Ja, dat was de opzet: gewoon eens wat klassieke auteurs in vertaling presenteren, liefst met stukjes die aan de kalenderdatum te koppelen waren.
Anderhalve kilometer rennen? Dan ben je buiten adem nog voor je één slag of stoot hebt uitgedeeld. Ofwel moeten we de afstand relativeren, ofwel het rennen.
Mag beide ook?
Ik denk een soort looppas, dat hoeft niet erg vermoeiend te zijn, maar kan zeer intimiderend zijn als het ritmisch gebeurt: vergelijk Xenophon waar de hoplieten in Klein Azië een demonstratie gaven waarin ze met krijgsdans en gezang oprukten richting toeschouwers en paniek veroorzaakten.