Aristoteles (7): Materie en geest

Aristoteles (Kunsthistorisches Museum, Wenen)

[Aristoteles staat bekend als wetenschapper, arts en filosoof. Zijn invloed op de wijsbegeerte is enorm geweest. In deze reeks bekijken we hem in enig detail. Het eerste deel was hier.]

Bij Plato en bij zijn voorganger Anaxagoras kwamen we voor het eerst het dualisme tegen, de opvatting dat lichaam en geest fundamenteel andere fenomenen zijn. Dualisme gaat vaak samen met opvattingen over een ziel die voortleeft na de dood, zoals bij Empedokles, Pythagoras en, opnieuw, bij Plato. Het denkbeeld kwam ook voor in de Griekse mythologie. Het was dus bepaald niet zeldzaam.

Monisme

Dualisme staat tegenover het monisme. Dat gaat ervan uit dat lichaam en geest hetzelfde zijn. Monisme is tegenwoordig erg in zwang. Veel mensen menen dat uiteindelijk alles te herleiden is naar materiële oorzaken: botsingen tussen atomen, moleculen, verhitting, verkoeling, magnetisme et cetera. De filosoof Thales was een vroege monist. Volgens hem viel alles te herleiden tot water.

Lees verder “Aristoteles (7): Materie en geest”

De jeugd van tegenwoordig

Gevelsteen, Oudezijds Achterburgwal, Amsterdam

Ik word binnenkort vijftig en om me voor te bereiden op het laatste derde van mijn leven heb ik de afgelopen weken mijn pensioen geregeld. Het had wat voeten in de aarde maar een aardige adviseur hielp me op weg en ik heb vanmorgen een stuk of wat handtekeningen gezet. Ik zal er zo om de twee jaar nog wat naar kijken, maar alles is nu in principe geregeld.

In de trein naar huis belandde ik naast twee jonge mensen die een uitgebreid gesprek voerden waarin woorden vielen als “dividendbelasting” en “EBITA”. Aanvankelijk dacht ik nog dat het studenten waren, maar ze bleven na Alkmaar in de trein zitten en het was me al voor Castricum duidelijk dat ze het hadden over hun eigen beleggingen.

Lees verder “De jeugd van tegenwoordig”