Sempervivetum is de oud-Romeinse naam van het huidige Simpelveld in Zuid-Limburg. Het is ook de naam van het Romeinenfestival dat daar – of eigenlijk: in Bocholtz – wordt gehouden in de oneven jaren en dat alterneert met het Nijmeegse Romeinenfestival. De twee festivals lijken op elkaar, maar zijn toch ook verschillend: waar het accent in Nijmegen ligt op de Keizertijd, de limes en de Bataven, benadrukt Simpelveld de Late Republiek en de Eburonen. Het komende weekend is het weer zo ver: op zaterdag 18 en zondag 19 juli verzorgen zo’n honderdtwintig re-enactors demonstraties – en dat is vooral leuk.

We kennen de Eburonen, zeg maar de bewoners van het huidige Limburg, deels uit de archeologie en deels uit de beschrijving die Julius Caesar in zijn Gallische Oorlog wijdt aan zijn tegenstanders. Onder leiding van hun vorst Ambiorix slaagden zij er in 54 v.Chr. in het Veertiende Legioen te vernietigen, dat vermoedelijk even ten zuiden van Maastricht verbleef. De Romeinse wraak was vreselijk: Caesar zegt dat hij de Eburonen uitroeide en dat zou nog waar kunnen zijn ook, want op sommige plaatsen, zoals Jülich, blijkt uit pollenonderzoek dat er na het midden van de eerste eeuw v.Chr. minder akkers en weiden waren en meer bossen.

Het Sempervivetum-festival zal vreedzamer verlopen, al zullen er zeker re-enactors zijn die demonstreren hoe Romeinse en Eburoonse soldaten eruit zagen. U krijgt uitleg over allerlei zaken, zoals wapens, organisatie, voedsel en verblijfplaatsen. De Romeinse re-enactors zijn afkomstig uit Frankrijk (Aera), België (Legio XI Claudia), Nederland (Legio X Gemina, Ala I Batavorum en Corbvlo).

De Eburonen worden nagespeeld door de Belgische groep Deuoxtonion en de Duitse Ostarliuti. Dit vind ik zelf erg interessant, omdat ik eigenlijk vind dat we in Nederland ook eens zo’n groep moeten krijgen: een van de nadelen van de limes als “venster” op de canon is dat ons traditionele Romeinse verleden, de Germanen, niet langer in hun eigen recht worden behandeld. Hoe meer ik daarover nadenk, hoe bizarder ik dat vind.

Net als twee jaar geleden is er op het festivalterrein in Bocholtz ook civiel re-enactment, dat steeds populairder wordt. Hoe leefden Romeinse burgers? Wat nam je mee naar het badhuis? Wat aten en dronken de Romeinen in een herberg? Hoe werden chique dames opgemaakt? Ik noem hier ook een voor ons wat ongebruikelijk aspect van het burgerlijke leven: de gladiatoren van Lvdvs Picenvs uit Italië, die ik nooit eerder zag, maar die – afgaande op andere gladiatorengroepen – garant zullen staan voor spektakel. Behalve de genoemde groepen zijn hier het Belgische Civitas Romana, enkele Duitse ambachtslieden en de groep Römercohorte.

Wat ik erg leuk vind is de Romeinse huiskamer, die is geïnspireerd op een van de beroemdste archeologische voorwerpen uit Nederland: de sarcofaag van de Dame van Simpelveld. Zeker voor kinderen zal het leuk zijn een tunica aan te doen en zich te laten fotograferen alsof zij behoorden tot de allerhoogste elite van het toenmalige Limburg. Andere kinderactiviteiten, zoals antieke spelletjes, worden gebracht door de groep Baroen.

Er zullen ook lezingen worden verzorgd, en misschien ben ik een van de sprekers. Het probleem – voor mij dan – is dat ik het afgelopen weekend het ziekenhuis in gedraaid ben. Hoewel ik inmiddels weer thuis ben, moet ik het rustig aandoen, en ik weet nog niet of ik het festival zal trekken. Niettemin: er zijn lezingen, dus ook voor wie de demonstraties al eens zag op een ander festival, is er iets nieuws mee te maken.

Ik rond af met de informatiemarkt over het Romeinse erfgoed van Zuid-Limburg, waarbij u kunt denken aan onder meer het Heerlense Thermenmuseum en de in Valkenburg nagebouwde Romeinse catacomben. Villa Proosdij serveert Romeinse gerechten.

Of ik er zelf ben, is in de handen van Apollo Grannus. Maar ik zou u zeggen: gaat dat zien! Lezen over de Romeinse cultuur is best leuk, maar zo’n festival is de beste manier om het te ervaren. Twee jaar geleden was het erg geslaagd en ik heb er alle vertrouwen in dat dat ook dit jaar zo zal zijn. Meer informatie hier.