Zoals de trouwe lezers van deze kleine blog weten, geloof ik in Sinterklaas, die vandaag 1633 jaar (of zoiets) geleden het tijdelijke verwisselde voor het eeuwige. De heilige bisschop van Myra heeft elk jaar nog drie andere kerkelijke feestdagen – u leest in deze charmante legende hoe dat zo is gekomen. Het is welverdiend dat de goede heilige vier feestagen heeft, want hij zet zich in voor
de kinderen, zeelieden (in een duobaan met de Moeder Gods), vissers, kuipers, slagers, pasgetrouwde stellen, studenten (in een duobaan met Thomas van Aquino), kooplieden, bankiers en dieven (maar dat is hetzelfde), prostituees, officieren, hotelliers, gevangenen, ongehuwde vrouwen met een partnerwens, Amsterdam en de Amsterdammers, Rusland en de Russen, Griekenland, de Grieken en de Griekse marine, alle steden en dorpen in de wereld die “St. Niklaas” heten, of iets wat daarop lijkt, iedereen met een naam die is afgeleid van “Nikolaas” en meer in het bijzonder van de gehele mensheid. (bron)
Met zo’n uitgebreid takenpakket spreekt het vanzelf dat de heilige weleens op verschillende plaatsen tegelijk aanwezig lijkt te zijn.
Over zijn aardse bestaan weten we niet veel, al komen verschillende delen van zijn heiligenleven overeen met wat we weten van leven en werk van vierde-eeuwse bisschoppen. U leest er hier meer over. Erg belangrijk is de historische waarheid bij een heilige natuurlijk niet: het gaat om de waarde die hij overdraagt. Dan hebben we het er bij Sint-Nikolaas over dat het goed is dingen te geven zonder iets terug te verlangen. In onze kapitalistische tijd is dat een wat unzeitgemäße waarde maar ik denk dat het goed is dat ze van tijd tot tijd nog over het voetlicht wordt gebracht. Daarom geloof ik dus in Sinterklaas.
***
Nog wat andere Sint-Nikolaas-dingen:
- Zijn gebeente ligt gewoon in een doosje in een museum in Antalya. Nou ja, sommige botten dan, want het meeste materiaal ligt in Bari.
- De christologische disputen uit zijn tijd zijn vergeten, maar de pastorale opdoffer die Nikolaas iemand zou hebben gegeven is een gebruikelijk motief in de Byzantijnse kunst (zie boven). Het incident vormde de inspiratie tot een krankjorum Amerikaans Sinterklaaslied waarin wordt voorgesteld Santa Claus te herdenken door een ketter in z’n gezicht te meppen. Anathema’s zijn wat uit de mode geraakt maar indien u mocht geloven dat er een tijd is geweest waarin Christus er niet was, of geloven dat hij niet bestond vóór hij incarneerde, of geloven dat hij uit het niets is geschapen, of geloven dat hij uit een andere hypostase is dan de Vader, of geloven dat de Zoon van God een schepsel is, of veranderlijk of veranderbaar, dan is het wellicht verstandig vandaag binnenshuis te blijven.
- Mijn goede vriend Richard vatte de geloofswaarheden vorig jaar nog eens samen. Zelf blogde ik toen over de artistieke traditie door de eeuwen heen.
- De mooie fresco hierboven stamt uit de elfde eeuw en fotografeerde ik in het Byzantijnse Museum in Athene.
Leuke blog. Ik wist niet dat hij zo’n indrukwekkend aantal patronaten op zijn conto had.
Ik (ondanks mijn Roomse leven, lang geleden) wist mij alleen Sinterklaas als een kindervriend te herinneren. Het verbaasde mij toen ik in 1970 naar Nederland kwam , dat ook volwassenen elkaar cadeautjes gaven op ‘pakjesavond’. Wie weet is het nu in België ook zo. Toen begon het tot me door te dringen en de laatste tijd steeds meer dat het een eigenlijk verworden is tot een ‘middenstandsfeest’. Dat Sinterklaas steeds commerciëler wordt wordt ook geïllustreerd door het feit dat de Elzas (Nancy en omgeving) het feest zoals het daar gevierd wordt als een merknaam gedeponeerd heeft. Als ik zie welke cadeautjes er nu gegeven worden, dan denk ik met wat wij het moesten doen destijds, maar ik gun het de kinderen van harte.
Het wordt, zoals je natuurlijk weet, in enorm veel landen gevierd, maar dan op verschillende manieren. Daarvoor verwijs ik graag naar de Wikipediasite (Frans), waar zeer uitgebreid ingegaan wordt op de verschillende wijzen waarop het feest in de diverse landen gevierd wordt:
https://fr.wikipedia.org/wiki/Saint-Nicolas_(fête)
… Dan hebben we het er bij Sint-Nikolaas over dat het goed is dingen te geven zonder iets terug te verlangen…
Ik denk dat dat dat misschien wel klopt, maar er zit/ zat in de meeste Sinterklaasliedjes ook een punitief aspect: nl. dat de te verwachten hoeveelheid cadeautjes te maken heeft met het feit of de kinderen braaf geweest zijn tijdens het afgelopen jaar. (…wie braaf is krijgt lekkers, wie stout is de roe …), dus een dubbel pedagogisch aspect. Er werd dus tijdens mijn kinderjaren zowel met blijde verwachting als lichtelijk angstige spanning naar Sinterklaas uitgekeken. Ik herinner me nog dat mijn moeder mij soms, als ik stout was, tot de orde riep met verwijzingen naar de Sint en natuurlijk vooral naar Zwarte Piet.
Ik wist niet dat hij de patroonheilige was van de studenten, wel van de scholieren. Ik had veel neefjes en nichtjes in Brussel en leerde van hen het volgende liedje:
Ô grand Saint Nicolas,
Patron des écoliers,
Apporte-moi des pommes
Dans mon petit panier.
Je serai toujours sage
Comme une petite image.
J’apprendrai mes leçons
Pour avoir des bonbons.
Venez, venez, Saint Nicolas,
Venez, venez, Saint Nicolas,
Venez, venez, Saint Nicolas, et tra la la…
Ô grand Saint Nicolas,
Patron des écoliers
Apporte-moi des jouets
Dans mon petit panier.
Je serai toujours sage
Comme un petit mouton.
J’apprendrai mes leçons
Pour avoir des bonbons.
Venez, venez, Saint Nicolas,
Venez, venez, Saint Nicolas,
Venez, venez, Saint Nicolas, et tra la la…
Van deze tekst bestaan er veel varianten. Op You Tube staan van enkele ervan tekst en muziek:
https://www.youtube.com/watch?v=ywdbTg7ZEhI
Ik heb nooit geweten dat Thomas van Aquino ook de patroon der studenten is.
Wel vond ik nog een paar andere patronaten van deze geleerde:
… Hij geldt als patroon van de dominicaner orde. In 1880 werd hij patroonheilige van alle katholieke universiteiten en studiehuizen. Daarnaast is hij beschermheilige van theologen, studenten, boekhandelaars en potloodfabrikanten. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen onweer… Dat potloodfabrikanten vind ik heel grappig.
Ik vraag me af of zijn patronaat over de studenten iets te maken heeft met Leuven, waar ik gestudeerd heb, en dat een gerenommeerd centrum voor (neo)Thomistische wijsbegeerte is.
Tenslotte, niet al zijn patroonschappen hebben een prettige achtergrond, bvb. die van de slagers. Zie liedje met tekenfilm op hiervoor genoemde YouTube-site.
Lang geleden had ik wel iets met Provo en werd er “Klaas Komt! getagged. Toch leuk om even door te geven.
Van Wikipedia.
Klaas komt
“Klaas komt” was een voorspelling van de aan provo gelieerde anti-rookmagiër Robert Jasper Grootveld. De kreet verscheen in Amsterdam op allerlei muren, zonder dat duidelijk werd wie daarachter zat.
De voorspelling gaf het gevoel weer dat de tijden zouden veranderen. Grootveld, die volgens eigen zeggen vanaf zijn derde jaar in de ban was van Sinterklaas, doelde op de Goedheiligman en gebruikte de zin als metafoor voor de blijde spanning die de kinderen voelen als de deze weer in het land is.
Toen later Beatrix zich met Claus (= Klaas) verloofde, leek het ineens een voorspelling die veel breder was dat menigeen had verwacht.
Klaas kwam niet[
In NieuwsNet van 30 juni 1979 publiceerde W.F. Hermans een artikel onder de titel Klaas kwam niet. Hermans gebruikte de titel ook voor een bundel van artikelen die in 1983 verscheen.
Zwarte Klaas Komt
Vanaf 2014 kwam uit de discussie rond Zwarte Piet een nieuw burgerinitiatief voort, die de jaarlijkse intocht van Sinterklaas in Amsterdam aangreep voor een alternatieve “Intocht van Zwarte Klaas”, waarop eenieder zijn eigen fantasierijke midwinterfiguur kon aandragen; heidens, christelijk of anderszins. Dit greep onder andere terug op de 19e-eeuwse traditie van Zwarte Klazen die op diverse plekken in Nederland (Amsterdam, Friesland, de Veluwe) begin december de straten onveilig maakten met het bonzen op ramen en deuren en het geraas van schoorsteenkettingen op straatstenen. Geïnspireerd op de manier waarop de anti-rookmagiër bij het lieverdje zijn eigen antikoloniale Zwarte Piet-figuur creëerde, werd de kreet gelanceerd: “Zwarte Klaas Komt!”
En het leeft nog steeds:
https://zwarteklaas.wordpress.com
In de St.Niklaaskerk,van Brussel(nabij de Grote Markt)kan je in het koor,verschillende merkwaardige afbeeldingen zien.Ze geven de voornaamste levensgebeurtenissen weer van zijn leven,of legendes.
Ja, dat is een prachtige kerk.