Tag: Ismail Kadare

Geliefd boek: Dossier H

On door Hans OverduininCultuur, Geesteswetenschappen, Literatuur1 reactie

Eén van mijn meest geliefde boeken is de roman Dossier H. (Dosja H., 1980) van de Albanese schrijver Ismail Kadare, geb. 1936 in Gjirokastër, in de vertaling van Roel Schuyt uit 2000. De H staat voor Homeros.

Het boek speelt rond 1935. Twee Ierse wetenschappers uit New York arriveren in Albanië om onderzoek te doen naar de in die tijd nog spaarzaam door rapsoden (zangers die de heldenepen voordroegen en zichzelf daarbij begeleidden op een eenvoudig snaarinstrument) uitgevoerde heldendichten, met het einddoel de vraag op te lossen wie de echte auteur van de Ilias en de Odysseia is: Homeros zelf, of heeft deze blinde dichter bestaande fragmenten verzameld en samengevoegd waardoor hij meer een traditie dan een persoon zou vertegenwoordigen?

Dit verhaal is in feite de raamvertelling waarin het eigenlijke thema van het boek is ingebed – de haat tussen de Albaniërs en Serviërs – maar dit terzijde.

Lees verder “Geliefd boek: Dossier H” →

De vervloekte bergen

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Politiek, Toerisme41 reacties
Historisch Museum, Tirana

Vorig jaar bezocht ik Albanië, het land waar Enver Hoxha een antifascistische, communistische staat stichtte, eerst stalinistisch, daarna maoïstisch en officieel bovendien atheïstisch. Een land waar niets mocht, waar de paranoia van de leider zich vertaalde in tienduizenden bunkers die de bevolking zou moeten gebruiken om ooit eventuele agressors te weerstaan. Een land bovendien waar de mensen van alle informatie uit het buitenland waren afgesneden.

Hoxha overleed in 1985 na een zuivering van de communistische gelederen. De macht kwam daarna in handen van Ramiz Alia en vervolgens deden de Russische perestrojka en het Chinese kapitalisme de rest: het communistische systeem van Hoxha verloor elke geloofwaardigheid.

De implosie vond plaats in slow motion. Alia behield dankzij corrupte verkiezingen de macht, daarna trokken economische vluchtelingen naar Griekenland, kwam de Democratische Partij aan de macht en bleven allerhande toegezegde hervormingen uit. Mensen zochten hun geluk in het buitenland, vanaf 1991 ook in Italië. Ik herinner me hoe de Italiaanse regering een groep bootvluchtelingen asiel toezegde, op transport naar het noorden zette en daarvandaan deporteerde naar het land van herkomst. Over cynisme gesproken.

Lees verder “De vervloekte bergen” →

Kadare en Hoxha

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Literatuur, Politiek6 reacties
De piramide van Tirana

Alleen het Gekkensteegje scheidde de woonblokken in de Albanese stad Gjirokaster waarin de politicus Enver Hoxha en de schrijver Ismail Kadare zijn geboren. De een schopte het tot  secretaris-generaal van de Albanese Partij van de Arbeid, de ander werd de bekendste auteur van het land. Niet doordat de een de ander hielp: ze hebben elkaar maar één keer ontmoet en Kadare’s werk was te lezen als kritiek op de corrumperende werking van het communisme.

Eén van zijn boeken is De piramide, dat in 1995 verscheen, zo’n tien jaar na de dood van Hoxha. Simpel samengevat gaat het over de bouw van de piramide van Cheops, een volkomen nutteloos bouwwerk dat alleen is bedoeld om alle energie uit het land weg te zuigen, zodat mensen niet eens meer aan opstand dénken. Een subplot over de paranoia rond vermeende sabotage maakt duidelijk dat enige overeenkomst met de megalomane projecten van de communistische leiders uit Oost-Europa niet berust op louter toeval.

Lees verder “Kadare en Hoxha” →