Eén keer in mijn leven heb ik een leeuw kwaad zien worden. Uiteraard in een dierentuin, want als het in het echt was gebeurd, zou ik dit niet meer hebben kunnen schrijven. Het was overigens, ook met een hek ertussen, voldoende om van schrik te verstijven. Een leeuw is al een groot dier, maar het geweld dat het monster ontketende was werkelijk immens en angstaanjagend. Oerkracht, dat is het enige woord dat ik erbij kan bedenken. Ik begon die middag iets te begrijpen van de bewondering die oude volken hadden voor leeuwenjagers: Herakles, Samsom, de Assyrische koningen.
Ik begon ook iets te snappen van de beroemde legende van de heilige Hiëronymus (Sint-Jeroen). De Kerkvader zou eenmaal zijn geconfronteerd met zo’n brullend ondier, maar hebben begrepen dat het pijn had aan een van zijn poten. Hij trok daar toen een splinter uit, waarna de leeuw Hieronymus’ beste vriend werd.
Johannes Moschos, over wie ik al eens blogde, vertelt hetzelfde verhaal over de heilige Gerasimos. Er is wel aangenomen dat er sprake is van een persoonsverwisseling, aangezien de namen van de twee heilige mannen op elkaar lijken en ze zich allebei terugtrokken om op enige afstand van Jeruzalem te kunnen bidden en werken.
Dat zou de verklaring kunnen zijn van de overeenkomst, maar het is mogelijk complexer, omdat er nog een derde verhaal is: dat gaat over een zekere Androkles, die ten tijde van keizer Caligula voor de leeuwen gegooid zou worden, maar tot ieders verbazing niet werd opgegeten omdat de leeuw de man herkende die hem ooit had geholpen. Je kunt dit verhaal, dat wordt verteld door de Romeinse schrijver Gellius, hier in een Engelse vertaling lezen.
Ik dacht altijd dat het een typisch volksverhaal was, dat wordt doorverteld en in verschillende cultuurkringen aan verschillende personen wordt “opgehangen”. Dat gebeurt wel vaker. Je moet er bijvoorbeeld niet van opkijken wanneer een zeemonster uit Sindbad de Zeeman eveneens opduikt in de legende van de reis van Sint-Brandaen. De volksoverlevering vermag veel.
Maar misschien is het verhaal over de leeuw die zijn weldoeners herkende, ook wel gewoon waar. Die gedachte kwam althans bij me op toen ik het onderstaande filmpje kreeg te zien.
Cynicus die ik ben zie ik niet gebeuren dat een wilde leeuw zijn poot uitsteekt om er een splinter uit te laten trekken. Wel zijn poot uitsteken om in 1 klap je hoofd van romp te scheuren, dat wel. Probeer maar eens met je kat, kun je toch beter dikke leren handschoenen dragen. Als ervaringsdeskundig ex dierenambulance chauffeur waren we bannger voor een wilde kat dan een dolle hond. In de tijd dat de hond je 1x keer bijt, heeft de kat je al helemaal opengereten van top tot teen. Het is alsof je een dolgedraaide hakselaar in je handen hebt.
Dus je bewondert Herakles en co? Moet je dit filmpje eens bekijken.
het eerste plaatje boven aan deze site is, naar mijn mening, niet Hiëronymus maar Androcles die een splinter uit de poot van de leeuw haalt. Hiëronymus wordt altijd met meerdere leeuwen afgebeeld terwijl hij studeert. met vriendelijke groet, Wout Oosterkamp