Tag: Melqart

Het portret van Hannibal

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Klassieken, Oudheid8 reacties
Dit is niet Hannibal

Er is geen boek over de Karthaagse veldheer Hannibal, nee, er is geen boek over Karthago, of bovenstaande kop staat erin. De buste is gevonden in Capua (even ten noorden van Napels) en dateert uit de tweede of misschien derde eeuw na Christus. Door de sterke contrasten van de foto is het wat je noemt een markante kop. Daarmee is de foto beter dan het origineel, dat eigenlijk nogal vlak is.

Probleem: het kan onmogelijk een portret zijn van Hannibal, zelfs geen Romeinse kopie van zijn portret. De Karthager had namelijk aan het begin van zijn campagne in Italië een oog verloren en bovenstaande heer heeft er echt twee, compleet met pupil. Afgaand op de helm zou ik eerder denken aan een praetoriaanse gardist, maar dat is ook maar een losse gedachte.

Lees verder “Het portret van Hannibal” →

Stervende goden

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Midden-Oosten, Oudheid, Religie42 reacties
Melqart (Deens Nationaal Museum)

In de negentiende eeuw was het simpel. Antieke religie had iets te maken met de natuur en met vruchtbaarheid. Het idee was dat godsdienst zou zijn ontstaan om te verklaren wat men niet wist. Wisselden de seizoenen? Er was ergens een godheid aan de gang. Blikseminslag, watersnood, aardbeving? Er was ergens een godheid aan de gang. Misoogst? Er was ergens een godheid aan de gang. Zwangerschap en geboorte? Zorg maar dat er een godheid voor je aan de gang ging om het nieuwe leven te beschermen.

Althans, zo zagen de negentiende-eeuwse wetenschappers het. Hun aanname was dat de mensen in de Oudheid net zo nieuwsgierig waren als zijzelf, en dat staat vanzelfsprekend nog maar te bezien. Een andere aanname was dat mensen in de Oudheid net zo geobsedeerd waren door seksualiteit als de victorianen en ook dat is slechts een aanname.

Lees verder “Stervende goden” →

Melqart

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Klassieken, Museumstuk, Oudheid, Religie1 reactie
Melqart (Deens Nationaal Museum)
Melqart (Deens Nationaal Museum)

Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden heeft onlangs een mooie Cypriotische buste aangekocht. Hier leest u het persbericht. Het aardige is dat het kunstwerk meteen kan worden geïdentificeerd als Grieks: de wonderlijke glimlach en de amandelogen zijn uit duizenden te herkennen. Er zijn echter ook oosterse invloeden. Cyprus werd in de eerste helft van de vijfde eeuw v.Chr. door de Perzen beheerst en de baard van de nieuwe RMO-aanwinst lijkt op de Assyrische of Perzische baarden. Ik heb nog even gekeken of ik een Fenicisch voorbeeld kon vinden, maar dat heb ik niet.

De kop boven dit stukje heeft weliswaar geen baard, maar is ruwweg even oud en vertelt eveneens een verhaal over Griekse én oosterse invloeden. Dit is het portret van de Fenicische god Melqart, wiens naam gewoon “stadsvorst” betekent. Het element mlk betekent namelijk “koning” (zoals in het Arabische malik en het Bijbelse Moloch) en krt betekent stad (zoals in Kart Hadašt, “de nieuwe stad”, Karthago). Melqart is de stadsgod van Tyrus en zijn Cypriotische koloniën en wordt daarom ook wel Baal Ṣur genoemd, “heer van Tyrus”.

Lees verder “Melqart” →