Vandaag ben ik gegaan naar het klooster van Sint-Symeon de Jongere, die leefde van 521 tot 597. Zijn carrière doet wat denken aan die van zijn oudere naamgenoot, Symeon de Styliet, die in het noorden van Syrië zijn dagen sleet, zittend op een pilaar, waarvandaan hij ook preekte.

Het blijft een raar soort religiositeit: afwijzen wat gewoon en natuurlijk is, dat je geniet, en je lichaam kastijden omwille van het Koninkrijk. Het maakte destijds echter enorme indruk, en net als Symeon de Styliet was Symeon de Jongere een populaire “geloofsvirtuoos”.

Een deel van de verklaring moet zijn dat deze mensen een rechtstreekser contact met het heil boden dan de traditionele culten. Een gelovige hoopt dat God naar zijn gebeden luistert, maar net als in de laat-antieke realiteit, waarin een arme boer door vele bestuursechelons was gescheiden van de keizer, zo plaatste de geïnstitutionaliseerde Kerk obstakels tussen de gewone gelovige en God. Heilige mannen boden een directer contact met het Hogere.

Er is vaak gewezen op het ostentatieve karakter van pilaarheiligen: je kunt moeilijk zeggen dat iemand de mensheid ontwijkt en het isolement opzoekt als hij zich op een pilaar gaat zitten kastijden. De eerste Symeon zat nog ergens te midden van Syriës “dead cities”, maar de pilaar van de jongere, zo realiseerde ik me vandaag, stond op een 480 meter hoge heuvel, Samandağ (“berg der wonderen”), midden tussen de twee enorme steden Antiochië en Seleukeia. Momenteel staan er enorme windmolens, die je vanuit het dal en vanaf de kust makkelijk kunt zien; de zuil van Symeon de Jongere was lager, maar moet even gemakkelijk te zien zijn geweest.

Er viel me nog iets op. In de eerste plaats: de eerste kerk ter plekke is gebouwd tussen 541 en 551, toen Symeon dus een twintiger was. De zuil staat ernaast en is niet een opgerichte pilaar, maar is uit de rots gehouwen. Een groot team van arbeiders heeft vertrekken in de rotsen gemaakt en de centrale hal met de zuil uitgehouwen. Het plattegrond lijkt op dat van de gebouwen die rond 475 waren opgericht rond de zuil van Symeon de Styliet. Dit was een enorm bouwproject en het heeft er de schijn van dat de jongere pilaarheilige, toen hij zijn optreden modelleerde op zijn voorganger, de beschikking heeft gehad over een aanzienlijke organisatie die hem hierin steunde. Wat het verder ook geweest moge zijn, met isolement had deze vorm van heiligdom weinig te maken.