Ik reis nog steeds door Bulgarije: na de noordelijke vlakte, de Beneden-Donau-limes en de kuststrook, zijn we inmiddels ten zuiden van de Balkan gereisd naar Plovdiv. Onderweg passeerden we Karanovo, een van de interessantste opgravingen in het land.

Het verhaal begint in 2008, toen grafrovers werden betrapt bij een van de duizenden grafheuvels in Bulgarije. Een team archeologen uit het nabijgelegen Nova Zagora nam de schade op en ontdekten een wagen met twee paarden. Even verderop lag een hond.

Een jaar later werd de bijbehorende grafkamer gevonden, waar een man begraven lag met een opvallend rijke bijgiften: twee zilveren bekers van een type waar ze bij Sotheby’s een ton voor betalen, een schitterende glazen drinkhoorn, ringen, een pantserhemd, een gordel, twee zwaarden, drie schilden, twee dolken, diverse speren, aardewerk, schrapers, een bronzen lamp, een kandelaar, mantelspelden en munten. Eén van die munten dateerde uit 124 v.Chr. moet ook destijds een verzamelstuk zijn geweest, want het vondstcomplex dateerde uit het midden van de eerste eeuw na Chr.

Er was echter iets vreemds met het graf aan de hand. Je zou van een zó chique bijzetting – de overledene moet hebben behoord tot de Thracische koninklijke familie – verwachten dat alles tot in de puntjes was geregeld, maar dat was niet het geval. De grafkamer oogde slordig, alsof de uitvaart in grote haast was geregeld.

Er waren meer vreemde zaken. De wagen leek niet op de wagens die meestal werden meegegeven in Thracische graven. (Men meent dat ze dienden om de ziel naar de hemel te begeleiden.) Opvallender nog: het graf was gegraven in een al bestaande grafheuvel. Die moet ongeveer veertien meter hoog zijn geweest en moet op maaiveldniveau een gang en een dubbele grafkamer hebben gehad, het standaardtype van een Thracische grafheuvel. Deze vertrekken zijn nog niet gevonden omdat het graf uit het midden van de eerste eeuw er boven ligt.

Zo’n tweede bijzetting in een bestaand was niet ongebruikelijk, maar van een zó voornaam persoon vraag je je af waarom hij geen eigen grafheuvel kreeg. Het heeft niet aan antwoorden ontbroken. Die zijn allemaal speculatief, maar een van de theorieën klinkt niet heel implausibel: dat dit het graf is van koning Rhoemetalces III. Deze werd in 46 vermoord, een gebeurtenis die keizer Claudius aangreep om Thracië te annexeren.

Bewijsbaar is dit niet, maar het verklaart veel van de vreemde trekjes van dit graf. Als – als – er meer te weten is, zullen we dat ook snel weten, want er wordt nog volop gegraven.