Het mineralenmuseum van Beiroet

Opstelling in het MIM

Tegenover het Nationaal Museum in Beiroet verrijzen enkele hypermoderne gebouwen van de Université Saint-Joseph, een van de oudste westerse onderwijsinstellingen van het Midden-Oosten. In een kelder daarvan bevindt zich het mineralenmuseum MIM, dat de privécollectie toont van de chemicus Salim Eddé. Rijk geworden door de ontwikkeling van financiële software, begon hij in 1997 met een eigen verzameling, die hij vervolgens uitbreidde door op veilingen enkele oudere collecties aan te kopen en tot slot afrondde door bij mijnbouwbedrijven de ontbrekende mineralen te verwerven. Het in 2013 geopende museum wil een totaaloverzicht bieden van de mineralogie: niet alleen toont het 1400 mineralen uit eenenzestig landen, het behandelt ook hun chemische, industriële en economische belang. De nadruk ligt echter op de esthetiek.

Het is een gewoon goed museum, waar duidelijk over is nagedacht. De naam is overigens gekozen omdat de mim de eerste letter is van de Arabische (Franse, Engelse en Nederlandse) woorden voor mijn, mineraal, museum. Het is ook de eerste letter van Eddés bedrijf.

Drietalige uitleg van het periodiek stelsel; de ontbrekende delen geven de elementen aan waarvan Mendeleev het bestaan voorspelde

De bezoeker krijgt eerst een opfriscursus scheikunde met een prachtige animatie van het periodiek stelsel, waarin de ontdekking van Mendeleev goed wordt uitgelegd. De vorming van moleculen en de scheikundige factoren waardoor de diverse mineralen ontstaan – denk aan druk, temperatuur, water en het verstrijken der tijd – komen eveneens aan bod maar de catalogus is uitgebreider. De geometrische vormen die de natuur biedt, worden door middel van animaties uitgelegd. Niet elke bezoeker zal dat nodig hebben, want je kunt prima gewoon genieten van de prachtige vormen, maar de fanatiekeling die wil weten wat is bedoeld met de mededeling dat benitoiet een ditrigonaal-piramidale vorm heeft, kan het even opzoeken.

Daarna loopt de bezoeker langs een vitrine waarin de negen klassen van mineralen, in de vroege negentiende eeuw voorgesteld door de Zweedse geleerde Jöns Berzelius (1779-1848), worden getoond aan de hand van enkele voorbeelden. Vanaf dit moment was ik verloren: het ene stuk was nog mooier dan het andere. Er is een vitrine met pronkstukken en een “schatkamer” met mineralen van grote financiële waarde, maar ook de stukken in de hoofdcollectie zijn beeldschoon. Ik houd niet van musea waarin alles is opgesteld in het donker om in low-key belichting geheimzinnig te liggen zijn, maar hier werkt het. De drietalige bordjes draaien niet om lastige scheikundige formules heen.

Ik moest denken aan de landkaart van Libanon maar het is een klompje goud.

Een speciale afdeling is gewijd aan de Libanese fossielen waarover ik al eens blogde. Het zijn uiteraard vooral zeedieren. Opnieuw is er goed over nagedacht. Van tijd tot tijd gaat het licht uit voor een mooie animatie die de diverse soorten vissen toont (haaien, alen…), waarna de corresponderende fossielen worden uitgelicht en bewegend beeld toont hoe die eruit zagen en zich voortbewogen.

Een laatste zaal is gewijd aan een wel heel bijzonder fossiel: de naar het museum vernoemde mimodactylus libanensis, een klein soort pterosauriër die miljoenen jaren geleden moet zijn verdronken en begraven onder de sedimenten. Behalve het platgedrukte en versteende skelet was er een reconstructie te zien van het diertje, terwijl kinderen een soort spel konden doen waarbij hun bewegingen werden vertaald in die van een vliegende dino. Het waren niet alleen kinderen, zag ik, die er dikke pret mee hadden: ook volwassenen kwamen niet meer bij van het lachen.

Mimodactylus Libanensis
Deel dit:

12 gedachtes over “Het mineralenmuseum van Beiroet

  1. Marcel Meijer Hof

    Goedemorgen. Twee complimenten: één voor mijnheer Eddé, voor zijn bijzondere verzameling en voorbeeldige museum-inrichting. En één voor mijnheer Lendering, die altijd veel moeite doet om goede afbeeldingen van hoge kwaliteit te verzorgen bij zijn blogs. Dat slaat de zoon van een professioneel fotograaf hoog aan :-]

    1. Rob Duijf

      Daar sluit ik mij van harte bij aan. Voor liefhebbers van gesteenten en mineralen is dit smullen! De vormenrijkdom die uit kristalroosters ontstaat, is fascinerend.

  2. Gerdien

    Heel goede animatie van een opvliegende, vliegende, landende en lopende pterosauriër, met iets als een vachtje en al: heel wat beter dan Jurassic World!
    Maar een pterosauriër is geen vliegende dino. Pterosauriërs zijn geen dino’s. Er bestaan wel vliegende dino’s maar die heten ‘vogels’.

  3. In Leiden bezocht ik een aantal jaren geleden het Geologisch Museum. En dat zo dicht bij huis. Ik heb er uuuren doorgebracht!
    Goede blog overigens met fraaie foto’s

    1. Henk Smout

      De tentoonstelling van Geologie en Mineralogie aan de Hooglandse Kerkgracht sloot per 1 juni 1991. Het museum is opgegaan in Naturalis.

  4. Arjen Dijkgraaf (@pechotbourdon)

    Raar… vier van de gaten in dat periodiek systeem komen idd overeen met elementen die door Mendelejev in de 19e eeuw zijn voorspeld, terwijl ze toen nog niet waren ontdekt. Maar alle synthetische elementen die de afgelopen decennia zijn gemaakt en waar Mendelejev niet eens van kon dromen, staan er wel in. Kan iemand met kennis van het Arabisch bevestigen dat het bijschrift klopt?

  5. A.Minis

    Erg mooie foto’s zoals altijd. er gaat veel werk in zitten, maar wij, de lezers, waarderen het zeer.
    Ik zag ook mooie mineralen in het geologisch Museum in Artis.

Reacties zijn gesloten.