Tag: Beiroet

2x Priamos en Achilleus

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Klassieken, Midden-Oosten, Museumstuk, Oudheid, Romeinse Rijk8 reacties
Het loskopen van van het lijk van Hektor (sarcofaag uit Tyrus, nu in het Nationaal Museum in Beiroet)

Het laatste boek van de Ilias bevat de aangrijpende scène dat Priamos, de oude koning van Troje, in het holst van de nacht de vlakte rond zijn stad oversteekt om het lijk van zijn gesneuvelde zoon Hektor voor een enorme prijs los te kopen van diens moordenaar, Achilleus. De Griekse krijger heeft zijn woede op Hektor uitgeleefd door zijn stoffelijk overschot zoveel mogelijk te onteren en Priamos weet dat zijn missie niet bepaald zonder gevaar is. Hij heeft echter een hart van ijzer en de goden kijken vol compassie naar de oude man. Zeus stuurt de god Hermes om hem te begeleiden. Ook Iris bemoeit zich met de nachtelijke tocht.

Het vervolg ziet u hierboven op een Romeinse sarcofaag, afkomstig van het indrukwekkende Al-Bass-grafveld bij Tyrus en nu in het Nationaal Museum in Beiroet. Priamos heeft zich rechts voor de knieën van Achilleus ter aarde geworpen, vertelt dat al zijn zonen zijn gedood en vraagt de Griekse krijger te denken aan zijn eigen oude vader. Achilleus kan zijn emoties niet de baas en wendt zich af. Iris en Hermes staan erbij en zien dat het goed is. Op de linkerzijde zien we een van Achilleus’ knechten, twee paarden, een paardenknecht, de wagen met de wagenmenner (gekleed alsof hij in een Romeins circus optreedt) en een knecht die een kostbare vaas uit de wagen haalt.

Lees verder “2x Priamos en Achilleus” →

Het mineralenmuseum van Beiroet

On door Jona LenderinginMidden-Oosten, Musea, Wetenschapscommunicatie12 reacties
Opstelling in het MIM

Tegenover het Nationaal Museum in Beiroet verrijzen enkele hypermoderne gebouwen van de Université Saint-Joseph, een van de oudste westerse onderwijsinstellingen van het Midden-Oosten. In een kelder daarvan bevindt zich het mineralenmuseum MIM, dat de privécollectie toont van de chemicus Salim Eddé. Rijk geworden door de ontwikkeling van financiële software, begon hij in 1997 met een eigen verzameling, die hij vervolgens uitbreidde door op veilingen enkele oudere collecties aan te kopen en tot slot afrondde door bij mijnbouwbedrijven de ontbrekende mineralen te verwerven. Het in 2013 geopende museum wil een totaaloverzicht bieden van de mineralogie: niet alleen toont het 1400 mineralen uit eenenzestig landen, het behandelt ook hun chemische, industriële en economische belang. De nadruk ligt echter op de esthetiek.

Het is een gewoon goed museum, waar duidelijk over is nagedacht. De naam is overigens gekozen omdat de mim de eerste letter is van de Arabische (Franse, Engelse en Nederlandse) woorden voor mijn, mineraal, museum. Het is ook de eerste letter van Eddés bedrijf.

Lees verder “Het mineralenmuseum van Beiroet” →

Beit Beiroet

On door Jona LenderinginCultuur, Geschiedenis, Musea11 reacties
Beit Beirut

Ik heb al vaker over de Libanese burgeroorlogen geblogd. Je merkt er in Libanon eigenlijk elke dag wel iets van, niet zozeer doordat de mensen elkaar nog naar het leven staan maar doordat de gevolgen zo blijvend zijn. Vaak gaat het om heel triviale dingen. Ik noemde al eens het feit dat Beiroetis hun straten nooit aanduiden met de officiële namen, maar ik zou ook hebben kunnen schrijven over het grote aantal auto’s, want het openbaar vervoer heeft de burgeroorlogen niet overleefd.

Vandaag kwam ik in Beit Beirut, een ooit elegant Ottomaans huis aan de Rue de Damas ofwel de beruchte Groene Lijn die ooit het christelijke Oost-Beiroet scheidde van het islamitische West-Beiroet. Het huis werd de vaste basis van christelijke sluipschutters, want het had grote ramen, waardoor een wijd schootsveld viel te bestrijken. Het werd dus ook zelf onder vuur genomen en de kogelgaten zijn nog altijd zichtbaar. Het resultaat ziet u hierboven. In 2008 werd een begin gemaakt met de restauratie, die voor een groot deel is gefinancierd door de stad Parijs.

Lees verder “Beit Beiroet” →

De Groene Lijn

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten3 reacties
Rue de Damas, Beiroet

Gisteren ben ik van het Libanese Nationaal Museum in Beiroet langs de Rue de Damas gewandeld naar de Place des Martyrs. Het is geen grote afstand en hier en daar zijn zelfs toegankelijke trottoirs, wat in deze stad geen vanzelfsprekendheid is. Op vier plaatsen zag ik bouwvallen als de bovenstaande: overblijfselen uit de tijd van de Burgeroorlogen. Ook het bestaan van stedelijke ruïnes is geen vanzelfsprekendheid, want het einde van de gevechten is vrijwel even lang geleden als de val van De Muur en zoals Berlijn sindsdien totaal is veranderd zo is ook Beiroet vrijwel geheel herbouwd.

Beide steden zijn arm aber sexy, maar zoals in Duitsland de gevolgen van de Koude Oorlog niet volledig zijn uitgewist, zo zijn in Libanon de Burgeroorlogen als een wond die weliswaar is gesloten maar zó weer kan worden geopend.

Lees verder “De Groene Lijn” →

Zeid Hamdan ft. Hiba Mansouri

On door Jona LenderinginCultuur1 reactie

Bij triphop zult u niet meteen aan Libanon denken, maar tussen 1997 en 2005 maakte Soap Kills, ofwel het koppel Yasmine Hamdan en Zeid Hamdan (geen familie), een paar mooie platen met ietwat dromerige muziek. Triphop met Arabische invloeden, hoewel er ook wel eens een tango bij kon zitten. Yasmine Hamdan ging later verder met het project Yas, waarover ik al eerder heb geschreven, en is momenteel solo actief.

Ook Zeid Hamdan begon een solocarrière, waarin hij zo nu en dan bestaand materiaal voorzag van nieuwe arrangementen. Het bovenstaande liedje is in 1994 door Zaki Nassif geschreven voor de beroemde Libanese zangeres Fairouz en in 2008 door Zeid Hamdan bewerkt voor Hiba Mansouri.

Lees verder “Zeid Hamdan ft. Hiba Mansouri” →

Straatnamen in Beiroet

On door Jona LenderinginDagelijks leven, Toerisme2 reacties

Het hotel in Beiroet waar ik momenteel verblijf, het Commodore Hotel, is gevestigd aan de Rue Baalbek, maar er is niemand die de straat zo noemt. Commodore Street is de gebruikelijker naam. Het is natuurlijk tevens de meest logische naam, maar helaas komt ze niet voor op de landkaarten.

De simpele waarheid is dat de stad door de burgeroorlogen nogal is veranderd en dat officiële namen daardoor niet altijd relevant waren. De natuurlijke neiging van mensen om zich te oriënteren aan de hand van opvallende punten in het landschap en de namen daarop te baseren, nam het vervolgens over. Zo ontstonden nieuwe namen, ook daar waar de officiële namen prima zouden hebben voldaan.

Lees verder “Straatnamen in Beiroet” →

Doctor Dahesh

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Religie4 reacties
Het huis van Dr Dahesh

Zijn grootste stunt was dat hij in 1953 opstond uit de dood, hoewel er al zes jaar foto’s in omloop waren van zijn met kogels doorboorde lijk. Hij was geëxecuteerd in Azerbaijan.

Salim Moussa Achi was in 1909 in Jeruzalem geboren maar groeide op in Beiroet, waar zijn vader werkte als drukker bij de Amerikaanse Universiteit. Toen zijn vader, die tijdens de Eerste Wereldoorlog door de Ottomaanse regering was geronseld en in 1918 zwaar ziek was teruggekeerd, was overleden, werd Salim geplaatst in een weeshuis. Na ook nog enkele jaren in Tripoli, Betlehem en in Tur Abdin (het christelijke deel van Turks Koerdistan) vestigde hij zich definitief in Beiroet, waar hij het ene artikel na het andere schreef.

Het zou niet zo opmerkelijk zijn geweest als hij niet ook mensen had weten te genezen en meer dan eens verscheen op twee plaatsen tegelijk. Kortom, een klassieke charismatische wonderdoener zoals Sai Baba en Jomanda. En ook Salim Moussa Achi nam een artiestennaam aan: Doctor Dahesh (“wonderbaarlijk”). Het trok nogal wat aandacht maar niemand nam er werkelijk aanstoot van. Dat wil zeggen: tot 1943.

Lees verder “Doctor Dahesh” →

Kort Libanees (1)

On door Jona LenderinginDagelijks leven, Midden-Oosten5 reacties
v/h Laziz

Ik ben net – na een makkelijke vlucht – aangekomen in Beiroet en verblijf in het Commodore Hotel – beroemd of berucht uit de jaren van de Burgeroorlogen omdat hier de journalisten verbleven. Het was veilig maar was ook een val, zo schrijft Robert Fisk in zijn burgeroorlogenboek Pity the Nation, omdat iedereen nieuws deelde met elkaar en nauwelijks buiten kwam. Wat een vermoeden was bij de eerste journalist, werd gedeeld met een tweede en een derde, ging verder naar een vierde en vijfde en zesde, waarop journalist zeven het al van twee kanten had gehoord en iedereen tegen de avond zeker wist dat het waar was. De volgende dag las u het als feit in uw ochtendblad.

Het lijkt sinds de jaren zeventig niet veranderd. Vurenhouten lambrisering, bruin tapijt. Op de kamer zelf heb ik echter, zoals u op dit moment merkt, wel mooi Wifi.

Lees verder “Kort Libanees (1)” →

De Armeense genocide: Verzet

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten
De resten van de oude stad van Van; citadel in de achtergrond, minaret iets links van het midden.

[Vijfde deel van een serie van zes; het eerste is hier.]

Natuurlijk verzetten de Armeniërs zich. De tegen hen ondernomen operatie hing immers al een kleine kwart eeuw in de lucht en het is niet voor niets dat Talaat Pasha eerst de Armeense dienstplichtigen uit het leger haalde en ontwapende. Zoals al aangegeven bood de bevolking van de oostelijke stad Van weerstand. Cevdet Bey, een zwager van minister van oorlog Enver Pasha, slaagde er niet in de stad in te nemen, wat hem er niet van weerhield het platteland te terroriseren. Uiteindelijk waren het de Russen die Van ontzetten en de macht overnamen in de gebieden rond het Van-meer.

Toen de Ottomaanse legers de Russen terugdreven, vluchtten de Armeniërs met hun bevrijders mee naar Oost-Armenië (d.w.z. het door de Russen beheerste deel van het gebied, de huidige republiek). Wie Van tegenwoordig bezoekt, zal ten zuiden van de citadel een eenzame minaret zien staan en links en rechts nog wat muren. Dat is alles wat resteert van de oude stad.

Lees verder “De Armeense genocide: Verzet” →

MoM | Vrouwenrechten

On door Jona LenderinginGeschiedenis, humaniora, Klassieken, Oudheid, Romeinse Rijk13 reacties
piazza_armerina_eutropia_ab
Een voorname dame en haar gevolg (Piazza Armerina)

Een paar jaar geleden was ik adviseur voor een nooit gemaakte TV-serie over Nederland in de Romeinse tijd. Met een knappe archeoloog schreef ik ten behoeve van de scenaristen een verhaal over allerlei aspecten van het toenmalige leven. Dat werd lastig toen de beoogde programmamaker ons verzocht ook iets te schrijven over de positie van de vrouwen in de genoemde periode. Een simpele vraag, een gerechtvaardigde vraag, maar ook een vraag waarop nauwelijks een antwoord mogelijk is.

Het probleem is, zoals altijd, dat we te weinig informatie hebben. De teksten die we hebben, gaan vrijwel allemaal over de Mediterrane wereld en niet over grensprovincies in het hoge noorden. Frustrerend.

Maar, kan iemand nu tegenwerpen, hebben we niet het enorme corpus van het Romeinse Recht? Staan daar niet allerlei regels in?

Het antwoord is ja. Daar staan allerlei regels in. En wat nog leuker is: we weten dat die regels merendeels niet het resultaat waren van vrijblijvende spielerei – al zijn er uitzonderingen – maar dat er reële vragen aan vooraf zijn gegaan. En toch is het problematisch.

Lees verder “MoM | Vrouwenrechten” →