N.a.v. mijn vorige stukje was er een goede, wel vaker gestelde vraag in de reageerpanelen.

Bestond het persbericht van het Thermenmuseum dan louter uit die ene zin? Ik neem aan van niet. Waarschijnlijk is een pakkende zin gekozen, en wordt het vervolgens nader toegelicht (zoals dus inderdaad zo blijkt te zijn).

Antwoord: die nadere toelichting zat verscholen op een ontoegankelijke plek, in een rapport dat even indrukwekkend als Engelstalig was en ergens moest worden gedownload.

Drie stappen

Laat ik het anders zeggen. Het punt is dit. Je draagt informatie over in drie stappen. Eerst trek je de aandacht; daarna is er de boodschap; vervolgens is er de verdieping.

“Hé!”
“Ga weg daar!”
“Je staat te dicht bij de spoorbaan en er komt een trein aan.”

Het gaat om het tweede maar het derde is cruciaal.

Dat heeft te maken met de doelgroep. Er is een groep die een hogere informatiebehoefte heeft. Voor een culturele instelling is die belangrijk, want die mensen kunnen je signaal doorgeven. Heb je die groep niets te bieden, dan concludeert ze dat je maar wat staat te roepen. Hier is een positief stukje van iemand die het signaal uit Heerlen had willen versterken en bedenkingen kreeg.

Ik benadruk dit punt omdat dit is wat bij de limes verkeerd is gegaan: geen verdieping, steeds hetzelfde oppervlakkige verhaal. En dat mensen dus weglopen. Wat de Raad voor de Cultuur onlangs typeerde als een aanbod van hobby en lobby.

Rookgordijnen

Als dat je reputatie eenmaal is, ben je in elk geval intellectueel verloren. Vermoedelijk kun je ambtelijk achter elke vraag een vinkje zetten dat het in orde is, maar je werkzaamheden zijn betekenisloos geworden. Je kunt dan alleen nog rookgordijnen leggen. Zie de bizarre bewering dat er in Nederland geen Romeinse ruïnes zichtbaar zouden zijn.

Wat natuurlijk ook kan, is dat je lawaai gaat maken als anderen spreken. Zeg maar dat je je eigen radio harder zet om het signaal van anderen te overstemmen. Dat deed het Valkhofmuseum bijvoorbeeld als reactie op de (zoals gezegd inderdaad overtrokken) Heerlense claim. Ik beschreef het hier. Ik zou, als mijn collega’s hun persmomentje hadden, hoe vreemd ik hun verhaal ook vond, gewoon even hebben gewacht. Nijmegen heeft genoeg moois om een eigen verhaal te vertellen.

Verademing

Terug naar Heerlen. In Romeins Nederland is het Thermenmuseum een verademing. Het is degelijk, oriënteert zich internationaal (denk aan Tongeren en enkele Duitse plaatsen) en levert goed werk af. Het verbaasde me daarom dat het dit voorjaar alleen stap één en twee zette. Ja, er was een Engelstalig rapport, maar het was beter geweest om de resultaten ook aan te kondigen met een sterke uitbreiding van de website, zodat mensen met een hoge informatiebehoefte daar meteen alles konden vinden, zodat de media de nuances wél zouden doorgeven en de mensen zouden betrekken bij de puzzel, en zodat niemand vraagtekens zou plaatsen.

Laat anderen maar schreeuwen en zichzelf ongeloofwaardig maken. Heerlen hoeft zich daartoe niet te verlagen.