Nog even een stukje over papyri. Sinds de Green-collectie zijn gestolen papyri heeft teruggestuurd naar Egypte, hoor ik nogal wat vragen. Eén daarvan:

Hoeveel waarde hebben deze items nou nog voor het Koptische museum, zonder die gedocumenteerde provenance, afgezien van de bemoeienissen om de illegaliteit tegen te gaan?

Het antwoord is dat het ervan afhangt. Het punt is, vrij simpel, het volgende: sommige oudheden kunnen zonder gedocumenteerde provenance vals zijn, maar van andere kunnen we vaststellen dat ze echt zijn.

Wat een vervalser zoekt, is iets dat makkelijk na te maken valt, dat weinig investeringen vergt, dat niet of heel moeilijk te ontmaskeren valt en dat heel veel opbrengt. Papyri zijn dan aantrekkelijk: antiek papyrus is online te krijgen, de receptuur van de inkt is simpel te vervalsen. Dat schiet al lekker op. De papyri die nu naar Egypte teruggaan kunnen vals zijn – we weten het gewoon niet – en hebben wetenschappelijk geen waarde.

Dat ligt anders bij laatantieke teksten. Die zijn geschreven op perkament met inkt, gemaakt op galbasis. In galinkt is de roet van gewone antieke inkt vervangen door een combinatie van ijzervitriool en zure gal. Die twee zorgen samen voor een diepzwarte tint en maken de inkt watervast. Galinkt is namelijk wat zuur en vreet zich in het perkament. Dat valt niet na te maken. Althans, er is nog nooit iemand mee tegen de lamp gelopen. Althans, voor zover mij bekend.

Kortom, de laatantieke perkamenten die de Greens nu hebben teruggestuurd, die zijn te authenticeren en hebben wetenschappelijk wel degelijk waarde.