De stichting van Rome

Herders vinden Romulus en Remus; de riviergod Tiber en de adelaar van Jupiter houden een oogje in het zeil (Palazzo Massimo, Rome)

Het is binnenkort 21 april, de dag waarop de oude Romeinen de stichting van hun stad herdachten. Daarover wil ik vandaag alvast wat misverstanden opruimen. Noem het voorwaartse verdediging tegen de gemakzuchtige stukjes die eraan zitten te komen.

Om te beginnen: dat de mensen in de Oudheid de stichting van een stad op een bepaalde datum herdachten, wil vanzelfsprekend niet zeggen dat ze meenden dat die stad op die datum was gesticht. Van (ik meen) Trier is bijvoorbeeld bekend dat het de viering van zijn stichting verplaatste van een datum in de winter naar een datum in de zomer om zo een wit voetje te halen bij een keizer die op die zomerse datum de troon was bestegen. Je kunt de datum van de herdenking van een stadstichting niet gelijkstellen aan de datum van de stadstichting.

Lees verder “De stichting van Rome”

Parodie op de archeologie

Maquette van een IJzertijddorpje op de Palatijn (Antiquarium v/d Palatijn, Rome)

Mogelijk heeft u het bericht ook gelezen: door nieuw wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat het Pantheon bedoeld is geweest als zonnewijzer. Misschien was u verbaasd. Het staat immers in elke reisgids. Mocht u zo’n boek niet bij de hand hebben, kijk dan in uw exemplaar van De ontdekking van de hemel (blz.712-713) of klik hier. Het door alle media overgenomen persbericht bevatte geen enkel nieuws, en iedere toerist kan dat weten.

Op soortgelijke wijze kunnen de honderden Nederlanders die jaarlijks het Turkse Hierapolis bezoeken, weten dat de apostel Filippos daar ligt begraven, op een heuveltje naast het theater. Toch werd onlangs aangekondigd dat het pas is ontdekt. Onzin dus, en elke toerist kan het weten. Kort dáárvoor was een classica in het nieuws die Homeros’ ideeën over oorlog vergeleek met die uit onze tijd. U hoeft De gammacanon niet gelezen te hebben om te weten dat aristocratische duels niets gemeen hebben met postindustriële massavernietigingswapens en cyber warfare. Als de oudheidkunde in het nieuws komt, is het kwalitatief zelden goed nieuws.

Lees verder “Parodie op de archeologie”