Tag: mensenrechten

Misverstand: Mensenrechten

On door Jona LenderinginFactcheck, Geschiedenis, Politiek, Pseudowetenschap5 reacties
De Cyruscilinder (British Museum, Londen)

Misverstand: De Cyruscylinder is ’s werelds eerste mensenrechtendocument

In december 2008 corrigeerde de Nederlandse uitgave van de National Geographic een vergissing uit het augustusnummer van hetzelfde jaar: een uiting van de zelfkritiek waaraan het blad zijn onverwoestbare reputatie van degelijkheid te danken heeft. De fout lijkt op het eerste gezicht triviaal: de National Geographic had ten onrechte geschreven dat de Perzische koning Cyrus de Grote ooit zou hebben geproclameerd nooit tot oorlog te zullen besluiten om heerschappij te verwerven.

Deze woorden komen uit een vervalste vertaling van de zogeheten Cyruscilinder, een in Babylon gevonden, in het Babylonisch geschreven en voor de Babyloniërs bedoelde tekst, waarin Cyrus claimt – en dit staat er wel – dat hij enkele onrechtmatig opgelegde herendiensten afschafte en sommige gedeporteerde goden en hun vereerders liet terugkeren. Dit laatste lijkt te bevestigen wat in de Bijbel staat: dat de Joden die door de Babylonische koning Nebukadnezar II in 586 naar Babylonië waren gedeporteerd, mochten terugkeren toen Cyrus in 539 Babylon had veroverd.

Lees verder “Misverstand: Mensenrechten” →

Schaarse data, diepe haat

On door Jona LenderinginArcheologie, Geesteswetenschappen, Geschiedenis, Oudheid, Politiek, Pseudowetenschap, Verbijstering19 reacties
De Cyruscilinder. Dit is geen mensenrechtendocument.
De Cyruscilinder. Dit is geen mensenrechtendocument.

Ik heb wel vaker verteld: de Oudheid is zo belangrijk niet. We weten er heel weinig van. Welk onderwerp je ook bestudeert, je hebt te weinig informatie. Zelfs de 130.000 kleitabletten in het British Museum (100.000 ongepubliceerd), de bijna duizend Dode Zee-rollen en de archeologische data-explosie van de laatste jaren vullen maar heel weinig lacunes. Als een vraag een beetje complex en dus relevant wordt, staat een oudheidkundige al snel met zijn mond vol tanden.

Het fijne is hierdoor wel dat de Oudheid jouw idee over hoe het ooit is geweest zelden tegenspreekt. Let wel: het is niet altijd subjectief. Verschillende meningen zijn niet altijd “verschil aan inzicht” maar kunnen ook duiden op beter inzicht. Als je methodisch te werk gaat én alle beschikbare data bekijkt, is verbetering van oudheidkundige kennis wel degelijk mogelijk. Dat gaat weliswaar met kleine stapjes, maar we kunnen ze zetten en na verloop van tijd blijken we dan toch een eind te zijn opgeschoten. Dáár zit de vooruitgang in de wetenschap. Niettemin: het is vaak niet meteen te zien waarom een denkbeeld over de oude wereld niet kan kloppen.

Lees verder “Schaarse data, diepe haat” →

De Cyruscilinder

On door Jona LenderinginGeesteswetenschappen, Geschiedenis, Midden-Oosten, Museumstuk, Perzië, Politiek, Wetenschapscommunicatie4 reacties
De Cyruscilinder. Dit is geen mensenrechtendocument.

De Cyruscilinder werd ontdekt in 1879 en was op slag een van de beroemdste teksten uit de oude wereld, omdat joodse en christelijke apologeten het voorwerp benutten om te bewijzen dat de Bijbel historisch betrouwbaar was. Dat was echter niet het enige propagandistische gebruik van de cilinder, die tot in onze eigen tijd vooral wordt misbruikt voor politiek gewin.

Cyrus’ eigen boodschap

Het is een van de bekendste feiten uit de oude geschiedenis: in oktober 539 v.Chr. veroverde de Perzische vorst Cyrus de Grote de culturele hoofdstad van de oude wereld, Babylon. Het was niet de eerste keer dat de metropool een nieuwe heerser kreeg, maar in het voorgaande millennium waren de vorsten altijd afkomstig geweest uit het Tweestromenland. Cyrus was echter een machtige nomadenleider, die niet alleen over zijn eigen stam gezag uitoefende, maar ook over andere nomaden uit het huidige Iran en Afghanistan. Bovendien had hij in Turkije de Armeniërs en Lydiërs aan zich onderworpen. En nu voegde hij dus het Babylonische Rijk toe, dat bestond uit Irak, Syrië, Libanon en Israël/Palestina.

Lees verder “De Cyruscilinder” →