Een bevriende twitteraar wees me gisteren op de bovenstaande tekening van de Britse cartoonist Martin Rowson. Ik vond hem geweldig. Iets later herinnerde ik me dat ik deze tekening eerder had gezien. Sterker nog, ik zie hem bijna dagelijks, want hij hangt bij mij aan de muur. Alleen dateert deze van 28 oktober 1912, is hij gepubliceerd in het Duitse satirische tijdschrift Simplicissimus en is het een commentaar op het uitbreken van de Eerste Balkanoorlog. “Het lukte de verenigde Europese brandweer helaas niet om de brand te blussen”, luidt het onderschrift.

Wereldbrand

Dat twee cartoonisten precies dezelfde vergelijking maakten, illustreert de kracht van de metafoor dat de wereld in brand staat. Die metafoor gaat – als ik het goed zie – via de christelijke apocalyptiek in laatste instantie terug op het eeuwenoude zoroastrische idee dat de aarde zal vergaan in een grote wereldbrand. De stoïcijnen namen het idee over en noemden het de ekpyrosis.