Het organogram is me, eerlijk gezegd, nog altijd niet precies duidelijk, maar als ik het goed snap heet de reeks waarin wetenschappelijke disciplines aan u worden voorgesteld “Vrije radicalen”, heette deze aflevering “Afgestofte materie”, en werd een en ander georganiseerd door het “rondzwervende collectief” Schijnheilig. In elk geval was het in de Vondelbunker, een schuilplaats die in 1948 is gebouwd om de Amsterdamse bevolking te redden tijdens een atoomaanval.

Hoe het organogram ook geweest moge zijn, het was een geslaagd idee om een paar mensen met een passie voor de oude wereld en de klassieken elk een korte voordracht te laten doen. Ik blogde er al eerder over. Wouter Visser vertelde kort wat de Oudheid van tijdvak was en hoe onze beschaving daar was ontstaan, met wat nadruk op het ontstaan van het schrijft; Julia Krul beschreef de voortekens en reinigingsrituelen uit Assyrië en Babylonië; David Kertai vertelde over de paleizen van Nineve, met een schokkende epiloog over de teloorgang van het archeologisch erfgoed. Daarna was er gelukkig bier, waarna Steve van Beek vertelde over de klassieke traditie van Europa, en ik afrondde met een beeld van hoe de verschillende oudheidkundige disciplines er momenteel voorstaan.

Dat laatste is een somber verhaal, en tot overmaat van ramp ben ik niet de enige die vindt dat de nadruk die de afgelopen dertig jaar is gelegd op het economisch rendement, voor de geesteswetenschappen dodelijk is geweest. Het stond nogal in contrast tot het feit dat een groep jonge mensen besluit een avond als deze te organiseren. Er was ook een stevige opkomst. Er is een enorme vraag naar informatie over wetenschap en het is zo jammer dat oudheidkundigen die vraag veelal niet beantwoorden. Ze leggen hun bezigheden te vaak uit alsof mensen die het vak niet hebben gestudeerd ook de middelbare school niet hebben afgemaakt.

Deze avond was succesvoller, en ik denk dat één reden het verfrissende gebrek aan kapsones was. De mensen kwamen om te luisteren naar informatie over een onderwerp, niet omdat er een wetenschappelijke superster stond. Dit was de precieze tegenpool van een verschrikkelijke avond die ik ooit meemaakte in het John Adams Institute, waar de bekende Einsteinbiograaf Abraham Pais zou spreken. De zaal zat vol mensen die Pais wilden zien, en hij stelde hen niet teleur; maar ondertussen heb ik die avond niets over Einstein gehoord wat ik niet al wist, hoewel hier nu eens iemand stond die in staat was de wiskunde uit te leggen.

De avond met het onduidelijke organogram was geslaagder en werd gevolgd door een even geslaagde nacht met een stevige doch beschaafde hoeveelheid bier, en opnieuw interessante gesprekken, die bijna alle gingen over aspecten van het wetenschappelijk bedrijf. Ik heb de organisatoren al bedankt, maar doe het graag nog eens.