Kort Cypriotisch (2): Pyramus

Pyramus en Thisbe. Huis van Dionysus, Pafos (Cyprus)

Het verhaal van Pyramus en Thisbe is een gouwe ouwe. Zeer kort samengevat: het waren twee jonge mensen uit Babylon, die veel van elkaar hielden maar door hun families uit elkaar werden gehouden. Daarom maakten ze een afspraakje buiten de stad. Thisbe kwam als eerste aan en werd opgewacht door een leeuw. Weliswaar bracht ze zich in veiligheid, maar ze verloor een kledingstuk. Toen Pyramus aankwam, telde hij één en één op (leeuw + kledingstuk = opgevreten Thisbe) en pleegde zelfmoord, waarop Thisbe, toen ze het lijk vond, zichzelf ook maar doorstak. Al het bloed spoot op tegen de bladeren van een moerbeiboom, die sindsdien purperkleurig zijn.

De beste navertellingen zijn die van Kees Stip, die het bloedig moordverhaal onherstelbaar verbeterde in de stijl van Speenhoff, Jan Prins, Nijhoff, Gorter en – absoluut hilarisch – Vondel. De bekendste antieke versie is die van de Romeinse dichter Ovidius en doet al vele jaren gymnasiumleerlingen plezier.

Hierboven ziet u de star-cross’d lovers op een mozaïek uit Pafos. Er is alleen iets misgegaan. De opdrachtgever zei “Pyramus en Thisbe” en de mozaïeklegger pakte zijn sjablonenboek erbij. Hij begon rechts en had Pyramus al afgebeeld toen iemand hem erop wees dat dit de rivier de Pyramus was, een stroom in zuidelijk Turkije, en niet de ongelukkige minnaar. Het was te laat om het nog te verbeteren, maar de linkerhelft kreeg gelukkig nog een goede Thisbe en leeuw. Met nog een zwaard naast Pyramus was de ergste schade gerepareerd.

Overigens: het verhaal over de verkleurde plant hoorde ik hier op Cyprus ook vertellen over de Judasboom. De evangelist Matteüs meldt dat Judas Iskariot zichzelf verhing aan een boom terwijl de auteur van de Handelingen vertelt dat zijn ingewanden uit zijn buik puilden, wat in de Middeleeuwse kunst werd gecombineerd en de Cyprioten op het idee bracht het bloed te laten opspatten naar de boombladeren, die sindsdien roze rood zijn.

Deel dit:

5 gedachtes over “Kort Cypriotisch (2): Pyramus

  1. Truus Pinkster

    Niet de boombláden van de Judasboom maar de blóemen zijn diep-roze (magenta). En bloeien op het kale hout.
    En ik geloof niet dat ze dat dat alleen op Cyprus bedacht hebben. Of ik moet je verhaaltje verkeerd begrepen hebben.
    Het door mij onthouden verhaaltje gaat overigens niet over de bloemen maar wel over de bladeren: ze zouden lijken op munten (het Judasloon).
    Kortom, er is van alles bedacht over deze prachtige boom die zo mooi bloeit voordat hij in het blad schiet.

Reacties zijn gesloten.