Hippo Regius, ooit door Feniciërs gesticht, was een belangrijke stad. De titel Regius, “koninklijk”, geeft aan dat het de residentie was van de vorsten van de Massylische Numidiërs, van wie Massinissa (r.202-148) de beroemdste is. De resten uit de Romeinse tijd strekken zich uit over een gebied van zeker vijf kilometer lengte en zijn, zo schijnt me toe, weer een mooi voorbeeld van het gegeven dat een antieke stad niet per se één centrum hoefde hebben. Net als Nijmegen, dat zo rond 100 na Chr. bestond uit een legioenkamp, een handelshaven, een woonstad en een religieus centrum, was ook Hippo een conglomeraat van neerzettingen, met een civiele kern in het zuiden, een civiele kern in het noorden en daartussen een handelshaven.
De zuidelijke kern is opgegraven. Ze ligt tussen twee heuvels en hier is het forum geïdentificeerd, samen met een macellum (een soort markthal), stadsvilla’s, een enorm badhuis en een kolossale kerk. De noordelijke kern is minder goed bekend: het is de middeleeuwse en Ottomaanse stad, met een wonderbaarlijk mooie, bijna duizend jaar oude moskee die is vernoemd naar de Andalusische mysticus Sidi Bou Merouane. Gelukkig hebben we voor de reconstructie van de noordelijke kern bovenstaand mozaïek nog, dat te zien is in het museum bij de opgravingen in het zuiden.
Het mozaïek toont Noord-Hippo zoals het er in de derde eeuw na Chr. uitzag. (De identificatie is zeker: het mozaïek loopt verder door naar rechts en toont daar een rots met een nogal karakteristieke vorm.) Rechts vooraan zijn wat rotsen te zien en daarachter staan de pronkfaçades waarmee de stad zich toonde aan de zeelieden. Iets linksonder het midden valt een monument te herkennen met daarop een vierspan en onmiddellijk links daarvan vormen drie gebouwen de linkerrand van het mozaïek.
Achter het monument staan twee bruggen, wat het mogelijk maakt de gebouwen vrij precies op de landkaart te plotten. Ten westen van het oude Annaba ligt de Cours de la Révolution, een elegante boulevard met leuke horeca en winkels, ooit aangelegd als Cours Jérôme Bertagna (een burgemeester) over een oude rivierloop. Die twee bruggen moeten daarover heen hebben gelegen en het monument zal bij de monding hebben gestaan, misschien wel op een dam. Ik maakte vanmorgen deze foto van de huidige situatie.
Het huis in de stijgers staat ruwweg op de plek waar op het mozaïek het gebouw met de pilaren is te zien, de bomen maskeren de plek waar het monument heeft gestaan en naar rechts weglopend staan enkele gebouwen op de plek van de antieke pronkfaçades.
Annaba is verder een prettig stadje. Over de opgravingen en het museum in het zuiden wil ik nog bloggen, maar ik wil eerst mijn foto’s kunnen lezen. (De gelegenheid een SD-kaart-reader te kopen, heb ik nog niet gehad.) De moskee is geweldig mooi en we hadden het geluk dat een vriendelijke heer uitgebreid de tijd nam ons alles te tonen.
Ik schreef al dat er leuke horeca is aan de Cours de la Révolution. We hebben prima koffie gedronken bij een zaak met de prachtnaam L’ours polaire. Verder ontdekte ik een camembert die is vernoemd naar de toch ascetisch levende Augustinus en ook ontdekte ik dat ze hier omeletten frituren – ik had geen aandrang het te eten. Verder kan ik u vertellen dat mijn reisgenote momenteel Apuleius’ Gouden Ezel leest, want morgen gaan we niet alleen naar Souq Ahras ofwel Thagaste (waar Augustinus is geboren) maar ook naar M’daourouch ofwel het antieke Madauros, waar Apuleius is geboren. Morgen meer.
[Dit was het 345e voorwerp in mijn reeks museumstukken.]
Ga alsjeblieft vaak op reis. Ik geniet van de heerlijke “stukjes”. Heel veel dank!
“Het huis in de stijgers staat ruwweg op de plek waar op het mozaïek het gebouw met de pilaren is te zien”.
Heb je gekozen voor de spelling ‘stijgers’ omdat die in feite de voortzetting van de (zich verheffende) pilaren vormen?
Nee, ik weet niet hoe ik dit woord spellen moet. Ik doe het altijd fout,
Er zijn meer mensen die hun ij niet kweit kunnen… 😉
Wat een gezellige vissen maken die Romeinen toch altijd. 🙂
Zojuist “fish roman mosaic” opgegoegeld en je krijgt een tsunami van vissen, de ene nog leuker en/of mooier dan de andere.
Dit is heel subjectief en met 20/21e-eeuwse blik. Maar zouden ze er zelf geen plezier aan beleefd hebben? Niet waarschijnlijk.
Beste FrankB: dat was een uitstekende aanrader om hoofdstuk 11 van Augustinus te herlezen! Ergens halverwege de jaren 80 heb ik het werk van de man gelezen (er stond op de binnenflap dat ik het gekocht had in 1984 nb.).Heb het met plezier gelezen deze keer, indertijd ergerde ik me aan z’n taalgebruik. Maar nu viel het dik mee.