Treurend zetten wij ons neder bij Babels stromen. Die stromen bestaan uit plastic, plastic, plastic. Het in het Midden Oosten populaire grapje dat zulks geen afval is maar dat de boeren vooruitzien naar de komende plasticoogst, is in Irak nog minder leuk dan elders. Het is hier milieuvervuiling wat de klok slaat. En dan zegt mijn vriendin nog doodleuk dat ze het land met elk bezoek schoner ziet worden. Vind ik de grachten in Basra verschrikkelijk stinken, zegt zij dat er vroeger op de oevers vuil lag opgestapeld en dat dat vuil vroeger in het water dobberde. Vuil in de gracht, vuil opgedregd, vuil opgeruimd. Van de riviervis weet vriendinlief al even doodleuk te melden dat die tot voor kort niet gegeten mocht worden omdat er nog lijken in de Tigris dreven waaraan die vissen zich tegoed hadden gedaan.

Oké, het kan dus nóg erger, maar het is hier dus redelijk catastrofaal allemaal. De mensen in Irak verspillen water op allerlei manieren. In de vernevelaar die je wat koelte toeblaast. Als de kraan open blijft staan tussen het wassen van de auto’s door (foto). Bij irrigatie van landbouwgronden die eigenlijk te marginaal voor cultivatie zijn. (U mag hier iets aanvullen over overbevolking.) Het enorme Razzaza-meer ten westen van de Eufraat is verdwenen, wat niet alleen jammer is voor de plaatselijke vissers, maar ook betekent dat vegetatie verdwijnt, dat de woestijn oprukt en de gemiddelde temperatuur stijgt.

De acute klimaatcrisis van Irak

Laten we er geen doekjes om winden: terwijl u en ik ons zorgen maken over een snel naderende klimaatcrisis, en hooguit bang hoeven zijn dat de Haakse Zeedijk niet op tijd zal zijn voltooid, ervaart men die crisis hier al in volle heftigheid. En die heftigheid zal nog toenemen.

Is er niets positiefs te vertellen? Ik zou het willen, maar (om een geschikte metafoor te gebruiken) het gaat om druppels op een gloeiende plaat. Ja, je ziet steeds vaker kartonnen theebekertjes. Beter dan plastic, maar het wordt tenietgedaan door de eindeloze hoeveelheid plastic waterflesjes en -bakjes. Het hotel in Kerbala waar ik dit schrijf, committeert zich aan een groenere samenleving én de heiligheid van die stad en vervangt daarom de lakens en handdoeken niet elke dag. Heel mooi, maar evengoed kijk ik nu uit over een zwembad waarvan men het water elk etmaal ververst.

De mensheid redden

Als we de mensheid willen redden, en dat willen we, kunnen we de euro’s beter niet uitgeven aan het redden van een krantengroot stukje natuur in ons land of het beschermen van de korenwolf. Een investering in het waterbeheer en het opruimen van plastic in het Midden-Oosten ligt meer voor de hand. Dat geldt overigens niet alleen voor Irak. Dat onleuk geworden grapje over de naderende plasticoogst heb ik in Iran, Turkije, Syrië, Libanon, Egypte en Libië gehoord – de problemen spelen overal.

En ja, de vorige volzin is wat ironisch want ze verraadt mijn disproportioneel grote ecologische voetafdruk.

Deze blog is gratis, maar als u me wil steunen, koop dan een van mijn boeken, doe via Livius.nl een cursus of reis (bijvoorbeeld Cyprus), of doneer. U kunt de blog volgen via het Whatsapp-kanaal.