Afgelopen maandag was onze laatste dag in Libanon. En het was (net als donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag) opnieuw erg leuk. Na te hebben uitgecheckt uit het hotel, wandelden we een eind langs de corniche, de grote weg rond de hoge kaap die Beiroet feitelijk is, en zorgden ervoor dat we rond een uur of tien in het kantoor van de Direction Générale des Antiquités waren, waar we een afspraak hadden. Na een ontspannen gesprek konden we onze laatste filmpjes maken in een vrijwel verlaten Nationaal Museum. Een schoonmaker was ons enige gezelschap.
Na gedane arbeid lunchten we en wandelden we terug naar het centrum over de Rue Damas, een plek vol herinneringen aan de Burgeroorlogen. Hoewel het de planning niet was, wandelden we Beit Beirut binnen, een huis dat ooit diende als schuilplaats voor sluipschutters en dat nu een klein museum is. Verder wandelend kwamen we op de Place des Martyrs, waar verschillende geïmproviseerde monumenten staan voor degenen die om het leven zijn gekomen bij de recente protesten tegen de regering.
Een kop koffie, een wandeling en een ijsje later waren we weer in ons hotel, waarvandaan een taxi ons naar de luchthaven bracht. Daar begon het grote wachten, dat nog groter werd doordat het vliegtuig vertraagd was.
Dat was het. Ik heb nog twee dingen, die niet echt met het voorgaande te maken hebben.
Veganistisch vasten
Eén, waar Nederland bestuurlijk is verdeeld in provincies die historisch zo zijn gegroeid, speelt in Libanon de verdeling over confessies een rol. Dat is ook min of meer historisch zo gegroeid en wil niet zeggen dat elke Libanees warme gevoelens heeft bij zijn geloof. Er zijn rekkelijken en preciezen. Evengoed is het geen onderwerp, dacht ik, waarover men grappen maakt. Toen ik me ooit een opmerking veroorloofde over een verdwenen imam, corrigeerde een maroniet me allervriendelijkst met een opmerking dat dit geen thema was waar men in Libanon grapjes over maakte.
Dit keer zag ik voor het eerst wel een grap. Zoals u wellicht weet overlapten de christelijke vastentijd en de ramadan elkaar dit jaar. Ik moest grinniken om een poster van een veganistisch restaurant, waarop een enorme vleesvervanger-hamburger stond met de woorden “This is how we fast all year long”. Geen dijenkletser, maar prettig relativerend.
Hoop
Twee, ik weet dat mijn blogjes een wonderlijk beeld hebben geschetst van een land waar je enerzijds onbezwaard filmpjes kunt maken op archeologische opgravingen en in musea, en waar anderzijds de bevolking ziedend is op haar regering en zelfs oproept tot moord. Het is een raar contrast, maar het zijn twee gezichten van hetzelfde land. De plaatjes die ik vandaag aan de blog toevoeg, tonen dat Libanon naast onbekommerdheid en woede nog een derde gezicht heeft: ondanks alles bestaat er veerkracht en hoop op beter tijden.
JL, dankjewel voor je uitstekende relaas over de huidige toestand in Libanon. Het is moeilijk om nuchtere Nederlanders uit te leggen hoe het daar toegaat.
Ik ga in oktober er weer heen. De bedoeling is een verblijf van een half jaar, maar we hebben zo onze bedenkingen.
We zullen het zien.
Het is iig geweldig dat jouw opdracht goed is verlopen.
Makkelijk zal het niet zijn, maar onmogelijk lijkt het mij niet.
…Toen ik me ooit een opmerking veroorloofde over een verdwenen imam, corrigeerde een maroniet me allervriendelijkst met een opmerking dat dit geen thema was waar men in Libanon grapjes over maakte…
Kun je aan iemand zien van welke confessie hij is aan uiterlijke kenmerkingen (kleding, etc..)?
Overigens een interessante serie over een verdeelsd land!
herstel: over een verdeeld land
Vrijwel iedereen draagt een teken van zijn/haar geloof. De orthodoxen en maronieten hebben hun kruizen.
Heb wel gezien dat als een orthodox een shi-itische wijk in moet, hij zijn kruis verstopt.
De gebedskralen worden door een groot deel van de bevolking gebruikt.,dus daaraan kun je het niet zien.
Raden wat iemands confessie is, is in Libanon de nationale sport. Iemand die Ali of Hoesein heet, zal wel sji’iet zijn, net als iemand die Amal stemt. Een Charbel zal wel maroniet zijn. Komt iemand uit de Chouf? Grote kans dat het een druze is.
Wel jammer. Als er wat meer grapjes werden gemaakt over godsdienst, zou er misschien wat minder om worden gevochten.
Dat is daar echt uit den boze. Gevochten wordt trouwens niet om behoud van religie, maar om macht (en geld).
Inderdaad. Over het algemeen heeft men respect voor elkaars religie. Inmiddels lijkt de voornaamste scheidslijn die tussen degenen die zich konden verrijken en de rest van de bevolking. Ik ben erg benieuwd naar de komende verkiezingen.
Welkom terug uiteraard.
Dus, we hebben een land dat nog steeds bereikbaar is met internationale vluchten, met een nog steeds functionerende toeristische infrastructuur (hotels), verkeersdrukte passend bij een grote stad, een culturele sector die het zich nog steeds kan veroorloven om buitenlandse gasten een verblijf te bieden. Toeristen kunnen nog steeds consumpties als koffie en ijs genieten. Foto impressies suggeren een behoorlijk modern wagenpark.
Ik wil niks bagetalliseren, maar uit de media kreeg men de afgelopen tijd de indruk van een totale economische woestenij.
Waar sla ik de plank mis?
Waar u teveel vertrouwt op de media. Economische woestenij verkoopt nu eenmaal beter dan een doorwrochte analyse van de economische problemen waarmee Libanon kampt en hoe die verbonden zijn met nationale en internationale politieke problemen. Om te beginnen presenteren de media economische crisis graag als iets absoluuts, terwijl het (weet ik tenminste zeker dat ik het lidwoord fout heb) relatief is. Ik herinner me nog wel dat de crisis van 2009/2010 gepresenteerd werd als de ergste aller tijden. Dwarskikker als ik ben kon ik het niet laten die te vergelijken met de crisis van de jaren 1930.
Libanon in crisis kan heel goed beter af zijn dan Niger in tijden van economische bloei. Nederland in crisis is dat zeker.
Wij hadden dollars. Dat maakt een wereld van verschil. Vroeger was één dollar 1500 pond. Nu is de officiële koers 15000 en de officieuze 27000. Dat betekent dat alle spaartegoeden zijn verdampt. Voor de bevolking is het een catastrofe.
Je hebt dus nog een façade waarachter alle reserves en zekerheid weg zijn.
Ik weet niet of ik teveel vertrouw op de media.
Je moet wel wat. Je wil toch ook niet in het uiterste geval als paranoïde complotdenker eindigen…
‘De ergste economische crisis in een land wereldwijd sinds 1850′ – met zo’n claim heb je wel wat waar te maken. Dat het voor heel veel Libanezen echt niet makkelijk is trek ik niet in twijfel, daar gaat het niet om.
Sri Lanka is ook lekker bezig nu, als je de media mag geloven…