muurkroon Archieven - Mainzer Beobachter

Godin met muurkroon (Cyprusmuseum, Nicosia)

Zoals de naam al aangeeft zijn muurkronen kronen in de vorm van een muur. Het motief is ontstaan in het Midden-Oosten: de oudste mij bekende afbeelding van zo’n muurkroon, een rotsreliëf in Naqš-e Rustam, stelt een Elamitische godin voor en dateert uit het eerste kwart van het eerste millennium v.Chr. Later namen de Assyriërs het over.

Nog later vinden we het in de Griekse kunst: rond 300 v.Chr. voorzag de beeldhouwer Eutychides van Sikyon het ooit wereldberoemde beeld van de Tyche (geluksgodin) van Antiochië van een muurkroon. Daarna ging het snel: in de Hellenistische tijd en in het Romeinse Rijk werden stadsgodinnen heel vaak afgebeeld met zo’n kroon. Voor een recenter exemplaar: zie de stedenmaagd in uw woonplaats.

Lees verder “Kort Cypriotisch (4): Muurkroon” →

Aššur-šarrat, wie kent haar niet? U herkende de echtgenote van de Assyrische koning Aššurbanipal (r.668-631) hierboven natuurlijk meteen. Het reliëf is te zien in het Berlijnse Pergamonmuseum. Het leuke is haar kroon, die de vorm heeft van een stadsmuur: een motief dat de Assyriërs hebben overgenomen uit Elam ofwel het zuidwesten van het huidige Iran. De oudste mij bekende afbeelding van een vrouw met een stedenkroon is te zien in Naqsh-e Rustam en dateert misschien uit de achtste eeuw v.Chr.

Griekse kunstenaars vonden het motief wel geinig. Zo rond 300 v.Chr. nam Eutychides van Sikyon het over toen hij het beroemde beeld van de Tyche van Antiochië maakte, een kunstwerk dat op zijn beurt model stond voor de beelden van de beschermgodinnen van andere steden. In de “kleine tempel” van Baalbek (die overigens groter is dan het Parthenon in Athene) zijn de steden die aan de bouw hadden meebetaald, gepresenteerd door vrouwenportretten met muurkronen. Ik heb ook wel eens beelden van de Artemis van Efese gezien met zo’n kroon. Ook Kybele draagt er wel eens een.

Lees verder “Muurkroon” →