[Dit is het vierde deel van een serie van dertien artikelen. In het voorafgaande beschreef ik hoe een etnisch en religieus heterogene, jonge staat een instroom van Palestijnse vluchtelingen te verwerken kreeg. Het eerste deel is hier.]

Onder de officieren in het Egyptische expeditieleger naar Palestina, dat niet meer had weten te bereiken dan de annexatie van Gaza, behoorde Gamal Abdel Nasser, die tot de conclusie kwam dat de Arabieren zich moesten verenigen en in 1954 een staatsgreep uitvoerde. Hij was niet de enige die geloofde in Arabische eenheid. In Syrië had Michel Aflaq de basis gelegd voor de Baath-partij en in 1958 fuseerden de twee landen tot de Verenigde Arabische Republiek, die niet zelden steun aanvaardde uit de Sovjet-Unie. Tegelijk ontstond de Arabische federatie van Jordanië en Irak.

De Libanese president Camille Chamoun wist president Eisenhower ervan te overtuigen dat het panarabisme zijn land bedreigde en dat Libanon een voorpost was in de strijd tegen het communisme. Chamoun weigerde deel te nemen aan een van de twee Arabische fusies en in mei 1958 brak een eerste, nog kleinschalige burgeroorlog uit, waarin pro-westerse christenen stonden tegenover pro-Arabische moslims.

Met Amerikaanse hulp werd de orde hersteld. Chamoun werd als president opgevolgd door de meer gematigde Fouad Chehab. Tijdens zijn bewind (1958-1964) en dat van zijn opvolger Charles Helou groeide de economie, kreeg Beiroet de reputatie het “Parijs van het Midden-Oosten” te zijn en vielen de panarabische federaties weer uiteen. Libanon had kunnen uitgroeien tot een moderne democratie, ware het niet dat de baten van de economische opbloei nogal eenzijdig vloeiden naar de christenen en de soennitische zakenelite. De druzen en sji’ieten profiteerden aanzienlijk minder. Dit zou in de jaren zeventig leiden tot spanningen en, uiteindelijk, een factor worden in de burgeroorlogen tussen 1975 en 1990.

[wordt vervolgd]