[Dit is het laatste van drie stukjes over de Geallieerde verovering van Sicilië. In het eerste deel vertelde ik over de planning  en in het tweede beschreef ik hoe de opmars vastliep, maar hoe in Italië desondanks Mussolini werd afgezet.]

De oorlog op Sicilië kwam nu steeds meer in handen van de Duitsers, die zich ingroeven rond de Etna (zie de rode lijn op het landkaartje hiernaast), en de Amerikanen, die aan de noordkust van Sicilië door middel van een reeks landingen steeds achter de Duitse linies wisten te komen. Het bleek te werken, beter dan verwacht: niet alleen naderden de Amerikanen nu Messina, maar de Duitsers, die rond Centuripe (ten zuidwesten van de Etna) nog een sterke positie hadden, raakten nu geïsoleerd tussen de Amerikanen in het noorden, westen en zuidwesten, en de Britten in het zuiden. De Britten konden de druk op dit punt opvoeren en kwamen zo dan toch over de Gornalunga.

Ze konden nu langs de westelijke hellingen van de Etna naar het noorden oprukken, wisten ten oosten van de Etna door de Duitse verdedigingslinie te breken en passeerden op 12 augustus de oostelijke hellingen van de Etna. Vervolgens dreigde de Britse opmars richting Messina vast te lopen bij Taormina, waar de bergen dicht bij de zee komen, maar de Britten voerden op 16 augustus een landing uit ten noorden van Taormina, waarna de Duitsers de positie ontruimden. Twee dagen later bereikten stonden de Britten dan toch in Messina.

Het was de dag ervoor door de Amerikanen ingenomen. Hoe generaal Patton, glunderend, de Britten welkom heet, is een van de meest memorabele scènes in de gelijknamige speelfilm, maar de betrokkenen zélf wisten in 1943 dat het geen echte overwinning was. De Duitse maarschalk Kesselring was erin geslaagd de Geallieerden eindeloos te vertragen, de Italianen – althans voorlopig – in de strijd te houden en de Duitse troepen vrijwel ongeschonden te evacueren. De Geallieerden wisten bovendien dat het Europese Tweede Front niet in het zuiden kon worden geopend, maar dat Frankrijk vanuit het westen moest worden bevrijd, zoals het ook is gegaan.

Helaas konden de Geallieerden, nu er onderhandelingen waren met de Italiaanse regering, het Italiaanse front niet meer laten wat het was: ze moesten hun potentiële bondgenoot helpen. Die trok zich inderdaad uit de oorlog terug, maar het geallieerde offensief liep desondanks compleet vast. De Geallieerden zouden hun krachten moeten verdelen over twee fronten, en dan hebben we het nog niet gehad over de last die ze op zich namen om de bezette gebieden te besturen. Samenwerking met de mafia (in de persoon van Lucky Luciano) bood een oplossing, maar het lijkt erop dat het middel erger was dan de kwaal.

De geallieerde leiders trokken ook conclusies over het generaalschap van Montgomery. Zoals Robert Vermaat gisteren in een van de comments schreef:

Waar Patton alles op snelheid gooide en zich niet druk maakte om de flanken (en gezien de zwakte van de verdediging kwam hij daarmee weg) hield Montgomery zich aan een strikt patroon van 100% voorbereiding, samentrekken, artilleriebombardement, gevolgd door een aanval. Dat laatste gaf de Duitsers vaak de tijd om zich voor te bereiden, waarna de Britse aanval vastliep.

De invasie die in Normandië zou plaatsvinden, zou onder Amerikaanse leiding komen staan, en iedereen verwachtte dat dit Patton zou zijn. Het werd Eisenhower, nadat in de Amerikaanse pers duidelijk was geworden dat Patton tijdens de Siciliaanse oorlog soldaten, die in een shock verkeerden, in het gezicht had geslagen.

Maar als er één conclusie kan worden verbonden aan Operatie Husky, dan is het wel dat de Britten als grote mogendheid hun tijd hadden gehad. De Amerikanen hadden hun op alle punten het nakijken gegeven. Na de Siciliaanse oorlog, en na de gelijktijdige slag bij Kursk, kon iedereen de contouren ontwaren van de toekomst: Amerika en de Sovjet-Unie zouden de twee supermogendheden zijn, en landen als Groot-Brittannië zouden blij mogen zijn met een bijrol.