Fall Gelb. Operatie Barbarossa. Overlord. Market Garden. De namen van de militaire operaties uit de Tweede Wereldoorlog zijn redelijk bekend. Operatie Husky heeft de publieke aandacht nooit op die manier gekregen, maar de Siciliaanse Campagne van 1943 – deze dagen zeventig jaar geleden – was wel degelijk belangrijk.
De Tweede Wereldoorlog was aanvankelijk in het voordeel van de As-mogendheden verlopen, maar in het najaar van 1942 hadden de Britten de Duitsers verslagen bij El-Alamein en meteen daarna liep het Duitse offensief in Rusland vast bij Stalingrad. In het voorjaar van 1943 bevrijdden de Geallieerden Noord-Afrika en vanaf dat moment lag het strategisch initiatief bij de Geallieerden, die het niet meer uit handen zouden geven tot Berlijn was ingenomen.
Plannen
Voor het zuidfront werden nu twee plannen voorbereid: óf een aanval op Italië via Sicilië, óf een aanval op Sardinië en Corsica, die de mogelijkheid opende het Europese vasteland te bevrijden vanuit Zuid-Frankrijk. Dat laatste zou als voordeel hebben dat men onmiddellijk bezet gebied bevrijdde, waar men kon rekenen op de steun van de Résistance, maar had het nadeel dat men in de flank door Italië kon worden aangevallen. Omdat men vermoedde dat de Italianen snel konden worden verslagen, koos men dus voor de invasie van Sicilië.
Dit was zeer tegen de zin van de Amerikanen, die Frankrijk liever vanuit Groot-Brittannië hadden aangevallen. Alleen: de inzet van Amerikaanse troepen in Noord-Afrika was niet zo succesvol geweest, terwijl de Britten bij El-Alamein hadden gewonnen. De Amerikanen waren niet in de positie eisen te stellen, en dus overwoog het Britse belang van een bevrijde Middellandse Zee en een veilige route naar India.
Operatie Husky
De aanval op Sicilië werd geopend in de nacht van 9 op 10 juli 1943. Aan het begin van de nacht scheen de maan nog, zodat parachutisten konden landen, maar in de late nacht was het aardedonker, zodat de vloot ongezien het eiland kon naderen. De Italiaanse generaal Alfredo Guzzoni wist dat hij kansloos was, maar zei, toen hij in Enna zijn hoofdkwartier inrichtte, dat hij de gelegenheid hoopte te krijgen “een waardige strijd te leveren”.
Het oppercommando aan Britse zijde was in handen van generaal Bernard Montgomery, die voor de Britten het moeilijkste deel van de oorlog had uitgezocht: de aanval op Syracuse in het oosten en daarna de opmars naar Messina, waar de aftocht van de Italiaanse troepen afgesneden zou moeten worden. De Amerikaanse generaal George Patton zette zijn troepen aan land in Gela en Licata – enkele Italiaanse bunkers zijn daar nog altijd te zien – en had als taak het westelijke deel van het eiland te veroveren. Zo zouden de Italianen tussen twee legers klem komen zitten. De Amerikaanse parachutisten behoorden overigens tot de Tweeëntachtigste Divisie, die later dat jaar tijdens Operatie Market Garden Nijmegen zou bevrijden.
Dag Jona, Ik meen te weten dat de landing bij Gela ook nog een aardige, om niet te zeggen: unieke vondst heeft opgeleverd. Volgens mij was het zo dat de Amerikaanse troepen zich deels een weg door de duinen moesten graven, en dat men daarbij stuitte op de originele en goed bewaarde Griekse stadsmuren van Gela. Nu onder glas of plastic geconserveerd…maar of dit verhaal waar is???? In ieder geval zijn het die muren, die samen met het archeologisch museum een bezoekje aan Gela wel de moeite waard maken….voor de rest is het daar vooral petrochemische treurnis, voor zover ik me herinner uit een archeologische excursie, begin jaren ’80. Groet, Han
Dit ga ik nazoeken!
Verbeteringen zijn altijd welkom, graag zelfs, ook zonder permissie.
Woordbetekenis klopt, heb het voor de zekerheid nagetrokken in mijn woordenboek. Het is altijd goed dit soort dingen te controleren.
“Dit was zeer tegen de zin van de Amerikanen,”
Dit en het vervolg
“die Frankrijk liever vanuit Groot-Brittannië hadden aangevallen.”
is veel te gemakkelijk en bijna onwaar.
De Amerikanen beseften namelijk ook heel goed dat een aanval op Frankrijk in 1943 onmogelijk was. Na de overwinning in Tunesië wilden ze evenmin stil blijven zitten.
Bovendien was daar Stalin, die non stop doorzeurde over het Tweede Front. Daar was met name president Roosevelt gevoelig voor.
Dan was er het overtuigende argument dat een invasie van Sicilië een goede try out was voor een invasie van Frankrijk, terwijl bij een eventuele mislukking de schade beperkt zou blijven. Inderdaad hebben de westerse geallieerden een paar lessen geleerd die in 1944 goed van pas kwamen.
De grootste Amerikaanse bezwaren waren gericht tegen het optimisme van Churchill, die meende dat een aanval door Italië beslissend kon zijn. Hij had het fout, zo zou blijken en de Amerikanen hadden in dit opzicht gelijk.
“De Amerikanen waren niet in de positie eisen te stellen”
Zonder Amerikaanse logistiek – olie met name – had geen Britse soldaat voet op Siciliaanse bodem gezet. Dat is een tamelijk sterke politieke positie. De politieke strijd om het oppercommando wonnen de Amerikanen dan ook, al was de benoeming van Eisenhower een concessie aan de Britten.
Sorry JL, je spreidt hier een oppervlakkigheid ten toon die je in je eigen vakgebied niet zou accepteren.
http://www.war-experience.org/history/keyaspects/husky1943/
Let op de eerste zin. De beslissing werd genomen voor de Amerikanen in februari de bijna nederlaag bij Kasserine leden.