Nog even over de resten die Sint-Nikolaas op aarde achterliet toen hij opsteeg naar de hemel – een verhaal waarover we het al eerder hebben gehad en dat we nu kunnen laten rusten, al is het nog zo mooi. We hebben het dus over Nikolaas’ gebeente.
Relikwieën over de hele wereld
Nog even herhalen: de ketterpletter is vermoedelijk in 342 of 343 begraven in een kerk aan de rand van de havenstad Myra. Die kerk is later herbouwd en in 1087 hebben mensen uit Bari daarvandaan de relieken meegenomen. Later gaven ze zo nu en dan botten mee aan bevriende steden. Het is dus mogelijk dat er een rib is terechtgekomen in de Egmondse Abdij, maar daarvoor zie ik, zoals ik gisteren schreef, zo snel geen aanknopingspunt in de bronnen van het latere graafschap Holland. Er zijn ook botfragmenten elders terechtgekomen, zoals in Venetië. De fragmenten in de Duitse keizerstad Worms zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. En een stukje van het bekken van Sint-Nikolaas zou zijn beland in Lyon.
Koolstofdatering
Vladimir Stissi, de hoogleraar klassieke archeologie van de Universiteit van Amsterdam, attendeert me erop dat er vier jaar geleden onderzoek is gedaan naar het Lyonese botfragment. Het aardige is daarbij dat het gaat om het linkerdeel van het schaambeen, dat ontbreekt in Bari. Het kan dus inderdaad gaan om een bot van dezelfde persoon die in Italië ligt begraven. Een DNA-test van het materiaal in Bari zou op dit punt zekerheid kunnen bieden (al veronderstelt dit dat de kerkelijke autoriteiten daar de grafrust van de heilige zouden willen verstoren). DNA-onderzoek kan tevens licht werpen op het fragment dat zondag aankomt in Amsterdam.
Het onderzoek uit 2017 bestaat uit een koolstofdatering, waarvoor een kwart gram van het schaambeen is weggenomen. Dat blijkt te dateren uit de vierde eeuw, wat mooi overeenkomt met het feit dat er toen een einde kwam aan het aardse bestaan van Sint-Nikolaas.
Zoekgeraakt artikel?
Ik heb de wetenschappelijke publicatie nergens kunnen ontdekken. Dat is jammer, want ik had graag weten hoe breed de waarschijnlijkheidsmarge is. (De gebruikte methode suggereert overigens een vrij grote precisie.) Mocht iemand het artikel kunnen vinden, dan houd ik me aanbevolen; het feit dat ik het niet zelf vinden kan, is licht verontrustend. Dat een van de coauteurs zich bezighoudt met de relikwieën in de Santa Croce in Gerusalemme, is ook niet geruststellend. Het zal niet voor het eerst of laatst zijn dat een archeologisch persbericht met een opmerkelijke claim de deur al uit is als wordt vastgesteld dat de inhoud niet klopt.
In elk geval is hier het persbericht. En volgende week heb ik vermoedelijk een denkbare verklaring voor de herkomst van de Egmondse rib.
Intussen in het noorden des lands:
https://dvhn.nl/groningen/Oudste-moderne-Sinterklaasgedicht-1869-van-Groningen-ontdekt-27316056.html
Als elk wijs mens is Sinterklaas bereid vanzelfsprekendheden nader te bezien:
https://dvhn.nl/groningen/Wat-vindt-de-Sint-27316969.html
Omdat de Sint te vroeg komt voor “Hannibal in de Alpen” kreeg ik “De Helvetii” uit de stripreeks Alex. Een verademing temidden van de wisselende kwaliteit van de laatste jaren, zowel qua tekeningen als scenario. Misschien omdat het volgens de makers losweg gebaseerd is op een synopsis van Jaques Martin?
Dan ga ik nu genieten van “De laatste zwaardvis”, waarover ik hoop hetzelfde te kunnen zeggen.
Het houdt niet op. Hier nog een stukje over het gebeente van de heilige Nicolaas: https://www.parool.nl/nieuws/turkije-wil-sinterklaas-terug~bc76bfb4/?utm_source=link&utm_medium=app&utm_campaign=shared%20content&utm_content=free
Is al wel een paar jaar geleden: 2009. Maar wel een mooie toevoeging aan Dossier Sinterklaas. Broeder Adelbert was gisteren in Het Oog op Morgen en hield zijn mythe zorgvuldig in stand. Geloven doe je tegen de klippen op, dus is dit ribfragment van Nicolaas uit Bari uit Myra/Demre.
Jona zal het niet met me eens zijn, maar ik vind dat geen halsmisdaad. Geloof is geloof en wetenschap is wetenschap and never the twain shall meet. Wat maakt het een gelovige uit dat de broeder zich in een drassig grensgebied begeeft met zijn stelligheid? Gesteld voor de keus tussen Waarheid versus beredeneerde mogelijkheden en waarschijnlijkheden zullen veel mensen voor het eerste kiezen. Zo eenduidig is het leven niet, en dan nog alle feiten ook nog op losse schroeven terwijl je juist de houvast van het vaststaande zoekt. Ik denk dat ik dat snap, ook al heb ik zelf geen gen voor geloof.
Maar waarom denken die mensen dat het de Waarheid is? Het is een niet empirisch ondersteunde ideologie (en dus politiek), en dat soort ideologie heeft al heel veel moord en bloedvergieten etc. veroorzaakt. Dat zal in het dossier SInterklaas niet gebeuren, maar het zomaar wat geloven is iha wel een geesel der mensheid.
Ik ben het inderdaad niet met je eens. Maar ook weer wel. Wetenschap en religie zijn gescheiden, kunnen gescheiden blijven en moeten ook gescheiden blijven. Dus is het beter als broeder Adelbert geen onjuiste claims doet over authenticiteit.
Let wel: ik beweer nu niet dat hij onjuiste claims heeft gedaan. Ik twijfel eraan, maar ken niet al zijn argumenten. Ik kom er volgende week nog eens op terug, want ik zie een manier waarop hij gelijk zou kunnen hebben, al is het hypothetisch.
“ik vind dat geen halsmisdaad”
Ik maak me er nog minder druk om dan u, maar zit wel met een vraagje. Waar trekken we de grens? Jezusmythologie is in negatieve zin eveneens een mythe. Zullen we die lui ook hun gang maar laten gaan? En zo nee, waarom zij niet maar onze Egmonder monnik wel?
Hier is een stukje van Georges Kazan, een van de onderzoekers over het botfragment:
https://georgeskazan.com/st-nicholas/
En gek hè, geen link naar zijn Sinterklaaspublicatie. Wel het Ware Kruis. En een van de schedels van Johannes de Doper.
Ook zijn collega is nooit teruggekomen op Sinterklaas. Ik vermoed dat de claim niet door de peer review is gekomen. Die dan voor één keer heeft gefunctioneerd.