Zoals ik in het vorige stukje aangaf, zijn de gebouwen die keizer Domitianus neerzette op het Marsveld overbouwd. Dat begon al in de Oudheid. Keizer Hadrianus zette een nieuw Pantheon neer, met ostentatieve bescheidenheid voorzien van de naam van de oorspronkelijke bouwheer, Agrippa. Domitianus bleef onvermeld, hoewel hij toch ook een bouwfase op zijn naam had. Zijn naam was inmiddels taboe (al zouden er later nog twee keizers zijn die zich zo noemden). In de Middeleeuwen bleef het gebied bewoond, het leger van Karel V ging er in 1527 als een beest tekeer en wat er sindsdien staat dateert grosso modo uit de tijd van de Barok.

En toch is Domitianus niet helemaal verdwenen. De Piazza Navona in Rome, het mooiste plein van Italië, bewaart de contouren van het stadion dat de keizer er heeft laten aanleggen. Zelfs de naam van het langwerpige plein is een echo uit de Oudheid: het woord agon is herkenbaar, wat zoiets betekent als wedstrijd.

In de arcaden moet sculptuur hebben gestaan. De door de lockdown vooralsnog verborgen expositie in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden toont twee beelden. Het ene stelt de Atheense held Theseus voor, het beeld de Minotaurus. Het zijn de stenen, Romeinse versies van beelden die Myron in de vijfde eeuw v.Chr. heeft gemaakt. Als ze niet in Leiden zijn, zijn ze te bewonderen in het Nationaal Museum in de Thermen van Diocletianus in Rome.

Ik schrijf deze woorden op woensdagavond 22 december. Ze zijn bedoeld voor 11 januari. Volgens de planning nadert, tegen de tijd dat u dit leest, het einde van de lockdown. Ik heb, nu ik dit schrijf, geen idee of het echt zo zal lopen. Wat ik wel weet, is dat ik altijd kan verwijzen naar de catalogus van de Domitianusexpositie. Zoals u weet kunt u die hier en daar bestellen, afhankelijk van de vraag of u liever het museum of een lokale boekhandel steunt.