3d-scans Archieven - Mainzer Beobachter

Een vergeten doolhof bij Arcen (foto RAAP)

Een week of twee geleden blogde ik over de vernieuwing die de oudheidkunde in de twintigste eeuw heeft ondergaan dankzij lucht- en satellietfotografie. Daarbij werden soil marks en crop marks geregistreerd, die de aanwezigheid van gebouwen kunnen documenteren. Met radar werden oude rivierbeddingen opgespoord. Dit is allemaal tweedimensioneel. Onze eenentwintigste eeuw voegde er de derde dimensie aan toe: laserscans.

LIDaR

In feite gaat het om iets dat lijkt op een radar: een apparaat zendt een signaal uit en registreert de echo. Het tijdverloop tussen signaal en echo geeft de afstand aan. Alleen gaat het dit keer niet om een radiosignaal maar om een laserpuls. Die pulsen worden bij duizenden en duizenden gezet, waardoor heel gedetailleerde metingen mogelijk zijn en obstakels te omzeilen zijn. Als bijvoorbeeld een vliegtuig – het kan ook een satelliet zijn – pulsen uitzendt boven een bos, zullen negen van de tien pulsen terugkaatsen van het bladerdak maar zal de tiende puls de bodem raken. Zo ontstaat een dubbel signaal en zijn niet alleen de boomkruinen te registreren maar valt ook het bodemreliëf in kaart te brengen. De methode staat bekend als LIDaR ofwel Laser Imaging Detection and Ranging.

Lees verder “LIDAR en de gevolgen” →

Reliëf van de god Nergal uit Hatra (vermoedelijk vernietigd in het museum van Mosul)

Misschien verwacht u na mijn eerdere schrijfsels dat het bovenstaande reliëf uit Nineveh komt. En u heeft wel een beetje gelijk, want dit reliëfje was ooit te zien in het museum in de Noord-Iraakse stad Mosul, de hedendaagse voortzetting van de antieke hoofdstad van Assyrië. De foto is gemaakt door Diane Siebrandt, een van de drie Amerikaanse fotografen die enkele jaren geleden het Noord-Iraakse erfgoed vastlegden. Ik blogde al eens over hen.

Het reliëfje komt echter niet uit Nineveh maar uit Hatra, een van de best-bewaarde steden uit de Parthische tijd, dus zeg maar de twee eeuwen voor en de twee eeuwen na het begin van onze jaartelling. (De kleding is evident Iraans.) U kunt het kunstvoorwerp vrijwel zeker nooit meer zien, want de zogenaamd Islamitische Staat heeft het museum van Mosul kapot gemaakt en maakte daar duivelse filmpjes van die makkelijk op de sociale media werden gedeeld – filmpjes die niet alleen de vernietiging van het erfgoed documenteerden maar de terecht verontwaardigde, cultuurminnende verspreiders de rol gaven van propagandisten van de islamitische onheilstaat.

Lees verder “Nergal en de NASA” →