Heilig Land Archieven - Mainzer Beobachter

De bekendste voorbeelden van kruisbestuiving zijn te vinden in de antieke kunst, zoals in dit mozaïek uit de S.Pudenziana in Rome: Christus is hier afgebeeld als het beeld van Zeus in Olympia.

Nog even een terugblik op een eerder stukje, namelijk mijn opsomming van religieuze kruisbestuivingen, waarbij ik mijn voorbeelden vooral uit Libanon haalde. Ik gebruikte het als illustratie voor mijn artikel over wat we van antieke religies mogen verwachten. Eigenlijk is dat wel een beetje beledigend voor de Libanese bevolking. Je zou het namelijk kunnen uitleggen als “In Libanon verandert nooit iets en alles is daar hetzelfde gebleven als in de Oudheid.” Eén stap verder: “Arabieren zijn niet in staat tot verandering”. Nog een stap verder: “Arabieren zijn dom.”

Ik zou niet de enige zijn die zo denkt – en dan bedoel ik niet dat dit tegenwoordig in sommige delen van het politieke spectrum geldt als geloofswaarheid. Aan het begin van de vorige eeuw waren er diverse plekken waar oudheidkundigen het verleden trachtten te reconstrueren, zoals het nagebouwde Romeinse fort Saalburg in het Taunusgebergte en de hellenistische Kérylosvilla. Het meest ambitieuze project was de Heilig Land-stichting bij Nijmegen, waar men het antieke Judea reconstrueerde voor de velen die een reis naar Palestina nooit zouden kunnen betalen maar wel wilden begrijpen hoe de oude joden en eerste christenen hadden geleefd.

Lees verder “Koloniale arrogantie” →

[Volgende maand heropent het Nijmeegse Museumpark Orientalis de poorten. Het stond ooit bekend als een rooms-katholiek devotiepark, de Heilig Land-Stichting, maar de opzet is al lang geleden verbreed tot het tonen van de wereld waarin de drie monotheïstische religies zijn ontstaan. De transformatie gaat niet zonder slag of stoot: er is de afgelopen weken behoorlijk gestreden over de financiering. Zie ik het goed, dan lijdt het park ook aan de associatie met het devotiepark. Alle reden om wat aandacht te besteden aan de veranderingen in dit leuke museum. Hieronder een interview dat ik in 2008 had met Pieter-Matthijs Gijsbers, toenmalig directeur van Orientalis (en nu van het Openluchtmuseum). Hij legt de veranderingen uit.]

Veel mensen kennen Orientalis nog onder haar oude naam, Heilig Land-Stichting, dezelfde naam als van het nabijgelegen dorpje. Wat is het verschil tussen de Stichting en Orientalis?

De Stichting dateert uit 1911. Op een deel van de toen verworven grond is het huidige dorp gebouwd; op het andere deel, al met al zo’n vijftig hectare, verrezen behalve het museumpark ook een kerk, een pelgrimshuis en een begraafplaats. Het toenmalige museumpark had echt een religieuze inslag: de bezoekers konden er een wandeling maken langs reconstructies van gebouwen die een rol hadden gespeeld in het leven van Jezus. Zo was er de geboortegrot, een tollenaarshuis, het paleis van Pontius Pilatus, Golgotha en uiteindelijk het lege graf. Er waren ook standbeelden, bijvoorbeeld van Jezus in de Hof van Olijven.Het doel van de stichting was, zoals men het destijds formuleerde, “het volk in den meest algemeenen zin des woords Jesus Christus te laten kennen en het door die kennis te brengen tot liefde”. Generaties rooms-katholieke kinderen zijn er met schoolreisjes naar toe geweest en in de Goede Week werden er passiespelen opgevoerd. Het was echt wat je noemt een devotiepark, deels gefinancierd vanuit de opbrengsten van de begraafplaats.

Lees verder “De metamorfose van een museumpark” →