Tag: historische sensatie

historische sensatie

Mijn volgende boek

On door Jona LenderinginChristendom, Geschiedenis, Jodendom, Klassieken9 reacties
De Klaagmuur

Ieder jaar komen honderdduizenden mensen naar Jeruzalem om de heilige plaatsen te bezoeken. Er staan altijd ontroerde mensen te bidden bij de Klaagmuur, een overblijfsel van de tempel die ooit het middelpunt vormde van het jodendom. Op loopafstand is de basiliek van het Heilige Graf. Ook hier zijn mensen soms diep door een historische plaats geraakt, zó diep zelfs dat incidenteel een pelgrim ten prooi valt aan het idee de messias te zijn. Ik weet dat dit ‘Jeruzalemsyndroom’ goed is voor een glimlach, maar ik vermeld het zonder ironie. Het gaat me erom dat we tot in onze ziel kunnen worden getroffen door gebeurtenissen van twee millennia geleden.

Dat is het mooie van geschiedenis: de ervaring contact te hebben met mensen uit het verleden. We gaan daarvoor naar musea, anderen bezoeken slagvelden en thuis kunnen we al geroerd zijn als we de brieven lezen van onze grootouders. Het contact met het verleden is prettig en de historische belangstelling behoeft daarom geen rechtvaardiging, evenmin als het bezoek aan een concert, het lezen van een roman of een boswandeling.

Lees verder “Mijn volgende boek” →

De lol van geschiedenis (2)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Macedonië, Perzië1 reactie
De toegang tot de Perzische Poort

We waren de eersten, na een millenium of twee, die de plek bezochten en wisten wat er was gebeurd. Vroeg in de ochtend hadden we in Shiraz een taxi gehuurd en waren we vertrokken naar Yasuj, 150 kilometer naar het noordwesten. Zoals alle Iraniërs was onze chauffeur een en al beleefdheid en deed hij zijn uiterste best ons het gevoel te geven dat we thuis waren. Het bandje van Modern Talking was al vier keer voor ons afgedraaid toen we op onze bestemming waren aangekomen.

De laatste die het had geprobeerd, was Henri Speck geweest. Dat was 1979. Hij doceerde Engelse letterkunde aan de Amerikaanse Universiteit van Shiraz, hield van wandelen en fietsen door het prachtige zuiden van Iran, en probeerde de Perzische Poort te vinden, de bergpas waar Alexander de Grote zich een weg door het Zagrosgebergte had gevochten. Speck had al vastgesteld dat alle eerdere identificaties onjuist waren, en had uitgeknobbeld dat het slagveld in feite de Tang-e Meyran bij Yasuj was. Helaas kon hij de plaats nooit bezoeken. Toen hij in het kleine stadje kwam aanfietsen, was de Iraanse Revolutie begonnen. Bij het politiekantoor hoorde hij dat Amerikanen niet veilig waren.

Lees verder “De lol van geschiedenis (2)” →

De lol van geschiedenis (1)

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Klassieken3 reacties
Alexander met ramshoorns (Numismatisch museum, Athene)

Het jaar weet ik niet. Maar als u er belang in stelt, lezer, dan moet het ergens rond 2004 zijn geweest. In elk geval was het na middernacht.

Ik werkte al een tijdje aan een boek over Alexander de Grote en bestudeerde met Bert van der Spek (Vrije Universiteit) de voortekens rond de dood van de Macedonische veroveraar. Die staan vermeld in verschillende Griekse bronnen (Arrianus, Diodoros, Ploutarchos, Appianus), en Bert had al eens geopperd dat tenminste een van de in die bronnen genoemde Babylonische sterrenwichelaars, een zekere Belefantes, identiek was aan een Bel-apla-iddin die we kennen uit het spijkerschriftmateriaal. Veel van de Griekse verhalen leken plausibel, maar welk hemels voorteken was er dat de dood van Alexander voorspelde?

Lees verder “De lol van geschiedenis (1)” →

Manzikert

On door Jona LenderinginByzantijnse Rijk, Geschiedenis, Islam, Midden-Oosten2 reacties
manzikert_panorama
Manzikert

Eindelijk gelukt! Kort voor zonsondergang stond ik gisteren op de plaats waar in augustus 1071 de slag bij Manzikert plaatsvond. De liefhebber kan de vlakte vinden ten zuidoosten van het huidige Malizgert in oostelijk Turkije (hier). Vanuit Tatvan, waar mijn hotel was, was het ruim anderhalf uur rijden over een weg die tot Ahlat uitstekend was en daarna zeer snel verslechterde. De chaotische rit over de bergen, met steeds de aanblik van de besneeuwde berg Süphan, was er een om nooit te vergeten.

De strijdende partijen

Waarom wilde ik erheen? Omdat de slag bij Manzikert een van de weinige écht beslissende veldslagen is uit de wereldgeschiedenis. Aan de ene kant stonden de Turken, net overgegaan tot de islam en gecommandeerd door de Seljukische sultan Alp Arslan, ‘de Leeuw’. Hij was de machtigste man in de soennitische wereld en streefde er, met de geloofsijver van een jonge bekeerling, naar om de sji’itische moslims op het rechte soennitische pad te brengen. Zijn doel was daarom de verovering van Cairo, waar een sji’itische vorst de titel van kalief voerde. Voor Alp was het onaanvaardbaar dat een niet-soenniet claimde de heerser der gelovigen te zijn.

Lees verder “Manzikert” →