In 671 v.Chr. versloeg de Assyrische koning Esarhaddon de Nubische farao’s die op dat moment heersten over Egypte. De Assyriër voegde het oude land van de Nijl toe aan zijn rijk, maar het bleek lastig te beheersen. Er waren inheemse opstanden en hoewel Esarhaddons opvolger Aššurbanipal (r.668-631) de orde probeerde te herstellen door Thebe, bij wijze van afschrikwekkend voorbeeld, te verwoesten, zag hij zich uiteindelijk gedwongen Egypte op te geven.

Een van de door de Assyriërs aangestelde Egyptische bestuurders, Psamtek, nam daarop Griekse en Karische huurlingen in dienst, herenigde Egypte en stichtte een nieuwe, zesentwintigste dynastie, die wordt genoemd naar haar hoofdstad Sais: “de Saïeten”. Van nu af aan woonden er Grieken in de Egyptische delta-stad Naukratis, niet zo heel ver van Sais, in een nederzetting waarin ze enig zelfbestuur hadden.

Tot de immigranten behoorden de vader en moeder van iemand die wij kennen als Wahibre-em-achet. Hij zou worden begraven in de hierboven afgebeelde zwarte sarcofaag, die momenteel staat in het Rijksmuseum van Oudheden.

Zijn Egyptische naam betekent “horizon van Wahibre” en brengt tot uitdrukking dat zijn ouders loyaal waren aan hun vorst, Psamtek, wiens volledige naam Wahibre Psamtek was. Net als Wahibre-em-achets naam is zijn sarcofaag puur Egyptisch, en dat geldt ook voor het feit dat hij was gemummificeerd en niet gecremeerd, zoals de Grieken gewoonlijk deden. In de tekst op de deksel roept de overledene de bescherming van de Egyptische godinnen Nefthys en Isis aan. Als hij niet ook zijn ouders Alexikles en Zenodota zou hebben aangeroepen, zouden we nooit hebben geraden dat Wahibre-em-achet Griekse voorouders had gehad.

De sarcofaag is van de allerhoogste kwaliteit. Ook de shabtis, de kleine beeldjes van dienaren die de overledenen na zijn dood zouden bijstaan, zijn topstukken. Onze Griekse Egyptenaar moet een rijk man zijn geweest, mogelijk een koopman of de aanvoerder van een huurlingenregiment. Als hij inderdaad een hoge officier was, moet hij hebben deelgenomen aan de oorlog die Psamteks zoon Necho II (r.610-595) voerde tegen de Babyloniërs, die in 612 het Assyrische Rijk hadden onderworpen.

[Dit was de drieënvijftigste aflevering in mijn reeks museumstukken; een overzicht is hier.  Ik ben momenteel op reis in Jordanië en zal de komende dagen vermoedelijk weinig schrijven.]